Radio Grafisch: Week 06 – 2023

Hey, nou, we gaan beginnen, ik schrijf nog. Hallo, je luistert naar de Atheografen van de Gravensjoch Parkpers. Ik zit in Ingewaard en ik in Alkmaar. Ed zit in Alkmaar. Ik ben alleskeurs aan de andere kant zit Ed. We hebben best veel te bespreken. Ik eigenlijk niet zoveel, maar Ed heeft er heel veel van gedaan. Hij is heel actief geweest deze week. Ja, een drukke week zes. Er stonden ook wat leuke berichtjes, of tenminste wat interessante berichtjes op de website. Kleine berichtjes. Allereerst over Polar, dat is Gerrit. Ja, bekende naam natuurlijk in de grafische wereld. De snijmachine van Polar die je overal tegenkomt. In september vorig jaar waren ze eigenlijk al in problemen gekomen. De aanvoerketen was versloord geraakt. Ze hadden tekort aan allerlei onderdelen. Ik denk ook aan chips. Daardoor konden ze hun machines niet meer op tijd leveren. En gingen klanten ook niet meer nieuwe machines bij ze bestellen. Ze konden eigenlijk geen leverdatum meer garanderen. Toen droogde het geld zo'n beetje op. Toen kwamen ze in de problemen. Een soort uitstel van betaling. Dus een soort bescherming tegen schuldeisers in Duitsland aangevraagd. En onder leiding van een curator een oplossing gezocht voor de situatie die is nu gevonden. In Zwitserland hebben ze een investeerder gevonden die het bedrijf heeft overgenomen. Sol Capital. En het bedrijf wordt voortgezet met alle mensen. Zo'n 300 medewerkers. En Heidelberg blijft ook gewoon de machines verkopen en onderhouden zoals dat al heel lang het geval is. Dus Polar heeft de geldschieten gevonden. Dat kunnen we nog niet zeggen voor het Kraam van Gelder. Want daar hadden we het vorige week natuurlijk al over. Het financement van de papierfabriek in Velzen. Er was toen al wel hoop op een eventuele doorstart. Maar tot nu toe hebben we nog geen witte rook gezien. De curator heeft wel de biedingstermijn verlengd. Tot begin deze week. En als ik het zo een beetje beluister dan zouden we eind van deze week toch wel iets meer moeten weten over hoe de situatie daar is. Dus dat blijft nog een beetje ongewis. En er is inmiddels al vrij veel over geschreven over de situatie daar. Ik kwam een heel mooi stuk tegen in de Volkskrant van Peter de Waard. Die beschreef eigenlijk hoe dat zo'n 40 jaar geleden begin jaren 80 in Velzen ging. Toen de Van Gelder Papiergroep besloot de boel te sluiten daar. En niet alleen daar maar ook in andere plekken zoals Wormer, Apeldoorn, Wapenveld, Renkum. Al die papierfabrieken gingen dicht. Of moesten dicht. Maar dat werd niet zo makkelijk gepikt zeg maar. Dus er waren echt enorme demonstraties. Ze zijn naar Den Haag met z'n allen getrokken. Ze hebben daar uitgebreid gedemonstreerd en ervoor gestreden dat de boel open bleef. Nou dat is niet overal meteen gelukt. Maar in Velzen daar hadden ze een directeur en dat beschrijft Peter de Waard heel mooi. Maarten Vet. En die bedacht een list. Die kreeg voor elkaar dat er werd een juridische procedure gestart. Omdat de ondernemingsraad was niet geraadpleegd bij het besluit om die fabriek te sluiten. En uiteindelijk na lange lange procedure kregen ze gelijk van de rechter. En moest er dus gezocht worden naar een nieuwe manier om de fabriek open te houden. En in 1983 lukte dat uiteindelijk. Zijn ze wel flink afgeslankt. Ze hebben ook een nieuw pad ingeslagen qua papier wat ze maakten. Dat krantenpapier waar ze groot mee waren. Dat werd daar ook weggehaald. Dus dat ging naar een andere fabriek. Uiteindelijk is die hele groep uit elkaar gevallen. In Waperveld dat is uiteindelijk Stora Enzo geworden. Apeldoorn werd Van Houten en Palm. In Renkum dat werd Parenco. En volgens mij, maar dat weet ik niet helemaal zeker, maar volgens mij ging de fabriek in Wormer echt dicht. Want ze maakten daar asbestpapier. Asbestpapier? Ja, dat was... Wat een goed idee. Ja, dat was een hele tijd een heel goed idee. Maar uiteindelijk toch niet. Wat is asbestpapier? Dat is om dingen te isoleren of zo? Dat denk ik ja. Volgens mij was asbest ook een soort wondemiddel. Dat werd overal voor gebruikt volgens mij. Dus ik denk dat dat, ja, dat is grote business geweest. Maar uiteindelijk is dat toch opgehouden. En volgens mij is de papierfabriek in Wormer, heeft de debakeling in de jaren tachtig niet overleefd. Daar weet ik ietsje van. Ik weet dat in Wormer in de jaren tachtig, begin jaren tachtig, was een van de eerste Nederlandse punkbands DX opgericht. Naar aanleiding eigenlijk min of meer van dat viezement van Wormer, van het sluiten van de fabriek. O, echt? Ja, dat waren vier of vijf mensen die geen instrument konden bespelen en via loodjes toen besloten om te kiezen wie nou wat ging doen. En de man die het loodje voor gitaar trok, dat is Terry. En die woont tot op de dag van vandaag in Wormer, in de voormalige directeurswoning in Wormer. Villa Zuid. Geweldig. Ja, en ze hebben een hele plaat gemaakt. O, daar moeten we straks eventjes naar luisteren. Die moeten we even opzoeken. Ja, Dignity of Labour. Ik zou zeggen, als je dat hoort, zet hem eens een keertje op op Spotify. En trek je dansschoenen aan, want het is heerlijke... Ja, ik vlieg er nog. ...heerlijke speervolle muziek. Ik ben echt heel benieuwd. O, wat goed zeg. Ja, ze hebben toen volgens mij die hele plaat gewoon half improviseerd in elkaar. De zanger was G. W. Sock. Dat kunnen we er ook nog bij vertellen. G. W. Sock. Dat soort dingen. Ja, de teksten waren allemaal in het Engels. Want dan denk je, ja, als het dan over een Nederlandse fabriek gaat, waarom ga je dan in het Engels zingen? Maar goed, dat was met punks allemaal in het Engels. Ja, dat is een stukje historie in Wormer. Ja, zeker. Wat hier nog niet helemaal weg is. Nee, nee. Nou ja, in Velsen gaan we deze week zien of de historie daar wordt voortgezet. Nou, laten we er vanuit gaan van wel. Want ja, wat zou je anders moeten doen met die fabriek? De sluit is... Zeker. Dat is toch heel wat zonde. Het is ook een beetje... Ja, dat nou juist omdat zij toch wel stiekem duurzame pad op wilden bij Kaan van Zelden. Toch echt wel. Je mag toch hopen dat de fabrieken die een beetje hun best doen onder de rook van taart en stiel, dat die dan wel door kunnen gaan. Nee, het is te hopen dat net als in de jaren tachtig toch weer een oplossing wordt gevonden. Ja. Hé, jij zei vorige week dat je ging bellen met Spotta. Ja, dat klopt. Ja, ik heb Thomas Hopman, de directeur van Spotta, heb ik gisteren... Ja, begin deze week heb ik die gesproken. En de aanleiding was eigenlijk omdat je wilde weten hoe het ging met dat initiatief In Mijn Bus, die app. Ja, we hadden op de website al een artikel over een onderzoek dat is gedaan naar de Ja-sticker in Amsterdam. Ze hebben daar het effect van onderzocht, zeg maar. Heeft dat opgeleverd wat de bedoeling was. En toen ik dat stuk aan het maken was, bedacht ik mij dat die digitale brievenbussticker... Daar zou eind vorig jaar een proef mee worden gedaan. En eigenlijk was ik wel benieuwd hoe het daar mee was gegaan. En wat de verdere plannen van Spotta zijn met die digitale brievenbussticker. En in eerste instantie moest ik even wachten op een antwoord. Maar Thomas Hopman heeft mij uitgebreid verteld hoe dat allemaal verlopen is. Ik ga daar uiteraard binnenkort op de vakpers over schrijven. Ze zijn in ieder geval in zoverre nu tevreden met hoe de proef verlopen is. Ze hebben in Utrecht en in Ede test gedaan. In Utrecht met 15.000 huishoudens. En in Utrecht is al de op-in regeling van toepassing, zeg maar. Dus de Ja-sticker is daar al geïntroduceerd. En in Ede, daar hebben ze met 11.000 huishoudens de test gedaan. En in Ede heb je nog het bestaande Ja-Nee en Nee-Nee-sticker verhaal. En ze zijn zeer tevreden met hoe het verlopen is. Ik moet nog eventjes in de cijfers duiken om dat helemaal helder te krijgen. Ze gaan de test in ieder geval nog verlengen. Omdat ze nog meer gegevens willen. Ze willen nog iets meer kijken hoe ze het kunnen verbeteren, de resultaten. En waarschijnlijk gaan ze met nog twee plaatsen de test uitbreiden. Zodat ze uiteindelijk zeker weten of ze hiermee doorgaan of niet. Die digitale sticker die ze nu hebben bedacht. Op hun website moet je aangeven of je wel of geen folders wil ontvangen van Spota. Het gaat alleen met het Spota pakket. Dan hoef je dus geen Ja-Ja-sticker op je bus te plakken. Nee, klopt. Dat wil eigenlijk in werkelijkheid helemaal niemand. Een sticker op zijn bus plakken dat hij wel folders wil. Nee. Dat is natuurlijk het punt. Ja, precies. Dat is eigenlijk nu het bezwaar. En vorig jaar het plan was om het ook voor kranten te laten. De huis-en-huis kranten, huis-en-huis bladen, de weekkranten. Maar die uitgevers willen daar niet aan. Of tenminste in ieder geval nog niet aan. Ze zijn nog steeds in gesprek. En ook op basis van wat er nu uit deze experimenten komt. Zullen ze de gesprek weer voortzetten om te kijken of uiteindelijk ze misschien alsnog aansluiten. Want anders krijg je toch twee systemen naast elkaar. Voor de folder geldt dan de digitale sticker. Om het maar even zo te zeggen. In mijn bus heet dat project. En dan zou je voor de kranten toch op je brievenbus nog weer moeten aangeven of je wel of geen krant wilt. Dus dan blijf je toch met stickers zitten. Overigens wel interessant. Thomas Hopma zei, het ziet er gewoon toch naar uit dat heel Nederland uiteindelijk over een aantal jaren voor die opt-in zal gaan kiezen. Dat zal toch gewoon landelijk de norm wel gaan worden. Hij voorziet wel dat heel veel gemeentes daar die overstap zullen gaan maken naar de jaarsticker. Eigenlijk willen ze hiermee toch alvast inspelen op die ontwikkeling. En daar eigenlijk een digitale vertaalslag in maken. Dus ja, ik vond het een interessant gesprek. Ik ben heel benieuwd hoe dat zich verder gaat ontwikkelen. Ik kan me er nog wel aan reden bedenken. Stel voor dat iedereen een jaar-jaar-sticker plakt. Of een nee-nee-stick. Maakt helemaal niet uit. Dat mensen allemaal met stickers letterlijk op hun deur plakken. Dan heb je in je database geen informatie. Als je een app hebt waarin je mensen aangeeft dat ze wel of niet een folder willen hebben. Dan heb je informatie over die mensen. Je weet namelijk dat ze een folder willen hebben. Ja, hij benadrukt ook wel heel erg dat het gaat om huishoudens. Ze weten niet jouw persoonlijke voorkeur. Het gaat puur om huisadres. Hebben ze ja of nee behoefte aan folders. En je kan dat ook op elk moment dan veranderen. Ja, tuurlijk. Je krijgt inzicht. En dat zei jij ook. We weten dan eigenlijk van week tot week ook wat we met de oplagers moeten doen. Dus ook de adverteerders. Degenen die folders laten verspreiden. Die hebben best behoefte aan dat soort gegevens. Want het liefst willen die natuurlijk op een plek komen waar iemand zit te wachten op die folder van ze. En ze hoeven dus niet meer folders meer te drukken dan nodig. Want eigenlijk weten ze vrij nauwkeurig. Bijvoorbeeld in de vakantieperiode. Als heel veel mensen hem dan tijdelijk op neerzetten. Omdat ze dan tijdens de vakantie niet die folders in de bus krijgen. Dan kunnen ze daar de oplagers alvast op gaan aanpassen. En weten ze waar wel en waar niet. Dus ja, op die manier. Je weet ook. Kijk, al die retailers die in die folder staan. Stel, het is een Blokker folder en een Alderweijn folder of zo. Ja, dan kun je toch zien in de lokale Alderweijn. Je kunt dan ineens dat postcode gebied koppelen. Aan de deelzijdende supermarkt of de deelzijdende retailer. Ja, ik zit nu even te improviseren. Maar als ik een databeheerder zou zijn. Dan zou ik na een paar maanden wel wat conclusies gaan trekken. Dan denk ik van, nou ik kan beter daar de halm in de aanbieding doen. En beter daar de kip en de rode wijn wordt daar vaker gedronken. En de witte wijn daar. Dan kom je toch een beetje. In de ene stad zijn er meer buurtbarbecues jaarlijks dan in de andere. Je kunt allerlei. Je hebt toch allerlei interessante gegevens die je bij elkaar op kunt tellen. Lijkt mij, maar goed. Je zal dat vergevens allemaal dan moeten combineren, zeg maar. Dit is puur, ja en nee. Het is niet een voorkeur voor jou. Ik wil wel de Albert Heijn, maar niet de Jumbo of dat soort dingen. Het is puur, wil je het folderpakket of niet. Maar goed, wat jij zegt. Als je dat combineert met allerlei andere gegevens die ongetwijfeld op postcode gebied bestaan. Dan kun je het plaatje weer wat completer maken. Ik denk een klantkaart van retailers. Ja, ik weet ook niet of iedereen dit wil of zou moeten willen. Als consument zijnde, maar goed. Dat staat helemaal los. Wat je niet moet willen, is alleen maar boos zijn over het feit dat er een jaarjearstukken gepland worden. Zeker. Er was weinig enthousiasme over in mijn beurs bij de andere folderbedrijven. Vooral bij de krantenverspreiders. Spotify is eigenlijk de enige die landelijk folders verspreidt. En dan heb je de krantenverspreiders die de huis-naar-huis bladen verspreiden. Daar zit soms wel of soms geen folder in. Maar dat zijn een beetje twee werelden. Ik denk dat de krantenverspreiders bang zijn voor het effect van de jaarstukken. Dat er heel veel brievenbussen dichtgaan voor die krant. En dat is iets wat ze niet willen. Maar goed, dat zal allemaal uit dat experiment mede naar voren komen. Dus op zich zijn dat wel boeiende ontwikkelingen. Leuk. We gaan het volgen. Ik bedoel het artikel ook. Je was toch aan het bellen en toen had je ook nog Bart Lauwert aan de telefoon. Van de Kruipen Thuis. Ja, ik was bezig met een vooruitblik op de Sign & Print Expo. Die is in maart? Ja, maart. 14, 15 en 16 maart. In Gorinchem. We hebben het er al eerder over gehad. Op een gegeven moment werden we erop gewezen dat daar een paviljoen zou komen onder de naam De Drukkerij. Dat was eigenlijk een beetje om, hoe zeg je dat, het print gedeelde. Sign & Print is eigenlijk een soort samengaan van de grootformaten en de seinwereld met de grafische vakbeursen zoals we die vroeger kenden. En eigenlijk de afgelopen edities is dat grafisch steeds meer uitgeraakt. En is het eigenlijk voor een groot deel een seinbeurs geworden, om het maar even zo te zeggen. En Bart Lauwaart van Groep Matthijs in België. Een vaste beursvanger en heeft ook heel vaak al met een stand gestaan. Die raakte daar ook een beetje door geïrriteerd eigenlijk dat er weinig grafische smeren en weinig grafische bedrijven meer te zien waren. Eigenlijk hadden ze besloten om ook maar niet meer mee te doen, vertelde hij. Maar ja, zo zit Bart niet echt in elkaar. Die is dan weer zo van, wat zouden we wel kunnen doen? Nou, die is in gesprek gegaan met Easyverse, de organisatie van de vakbeurs, of van Sign & Print Expo. En samen hebben ze de drukkerij bedacht om eigenlijk het grafische weer een centrale plek ook op de beursvloer te geven. Nou, dat moest een verzamelplek worden van grafische bedrijven en Bart is daar in ieder geval enthousiast mee aan de slag gegaan. En die heeft twee Nederlandse bedrijven ook zo ver gekregen om samen met hem daar te gaan staan. Dat zijn DPP uit Houten en de Bron Groep, waar ook Romein toe behoort, Romein Foliedruk. En samen gaan ze eigenlijk het hele spectrum van foliedruk en folieveredeling laten zien. Want als je die partijen allemaal bij elkaar zet, dan heb je hotfoil, coldfoil, digitale folie, scodex. Eigenlijk alle vormen en toepassingen van folie. En die gaan ze daar presenteren. Ze gaan ook presentaties doen. Dus je kan daar ook je vragen stellen. Ze hebben ongetwijfeld heel veel voorbeelden bij zich. Dus ze gaan daar folie een centrale plek geven. Dus dat klinkt in ieder geval veelbelovend. Dat lijkt me erg leuk om te zien. Volgens Bart zijn ze vanuit Easyverse ook nog bezig met andere gesprekken met bedrijven uit het grafische om die ook nog binnen het paviljoen te krijgen. Dus dat zou een mooie aanwinst zijn. En wat ook gaat gebeuren op Design in Print Expo, daar komt het Benelux Online Print Event van het VIGC. Dat wordt de vijfde keer dat ze dat organiseren en dat doen ze dit keer in Nederland. Dat is voor het eerst dat ze buiten België dat evenement gaan organiseren. Het gaat allemaal over e-commerce in de grafische media branche, om het maar even zo te stellen. Met een uitgebreid sprekersprogramma, allemaal Engelstalig overigens. Want er komen vooral ook heel veel voorbeelden uit het buitenland, van buiten de Benelux. Dat is ook echt de streven van VIGC om dat daar allemaal te laten zien. Dus dat klinkt sowieso al heel goed, maar jij bent volgens mij wel eerder naar eerdere edities van Bopen geweest in België. Ja, de laatste heb ik gemist, maar daarvoor ben ik een aantal keren geweest. Het is een ontzettend leuk evenement. Het komt eigenlijk voort uit dat CMBO ooit begon, het Online Print Event. Ze hadden ooit Web2Print. Ja, Web2Print Event. Het CMBO liet dat langzaam maar zeker een beetje los en die ging dat steeds meer samen met VIGC organiseren. Die heeft eigenlijk steeds meer initiatief begonnen te nemen, als ik het me goed herinner. Het is heel dubbel, want de ene zijn best wel goede sprekers eigenlijk. Onze vriend uit Zwitserland is altijd, nou vergeet ik nu zijn naam. Bernd Sipper. Bernd Sipper. Ja. Die doet altijd de aftrap en die heeft altijd zeer gedegen onderzoek gedaan. Die kijkt ook heel ver buiten het spectrum van alleen maar drukwerk verkopen en die kijkt ook met prints sowieso op internet. Ja, hij is er dit jaar ook bij. Ja, hij staat ook op het programma. Ja, hij is altijd de moeite waard en hij zegt altijd steekhoudende dingen. Hij hoort niet over chatbots en de functie daarvan en dan moet je ook even zoeken naar de relevantie. Maar hij kijkt dus naar internet als een verkoopkanaal en niet alleen maar naar internet als een drukwerkverkoopkanaal. Want daar gaat het eigenlijk om, drukwerk verkopen via internet. Ik heb een geweldige presentatie gezien van een cloud printer en van online printers in Duitsland. Je krijgt ontzettend veel van mee. Ik zit wel te denken iedere keer van ja, zit daar dan zo'n hele groep mensen te luisteren. Vrij passief is het allemaal en er is weinig gelegenheid om vragen te stellen. Dus dat vind ik altijd wel jammer. Nou, volgens mij hebben ze dat dit jaar een beetje opgelost. O, zo? Ja, Jos heeft me uitgelegd dat het programma dit jaar iets korter is. Zodat de mensen die het boven bezoeken ook nog tijd hebben om uiteraard de vakbeurs, de beursvloer te bezoeken, zoals dat zo mooi heet. Maar ze eindigen ook met een Belgium Beer Café. Kijk. Dus ze gaan een bierproeverij doen. Ja. Ja, onder leiding van professionele biersommeliers. Dus daar kun je dat netwerken en vragen stellen dat gaat daar helemaal goed komen. Ze sluiten heel goed aan bij de sfeer op de beurs wat dat betreft. Netwerken was er sowieso altijd wel hoor. Dat was ook een diner. Ja. Dat was ook heel goed. Ik heb ook heel interessante mensen gesproken. Sowieso mensen, als je luistert, beste luisteraar. Ga er nou gewoon naartoe. Het is hartstikke interessant. Benelux online print eventen wordt altijd minimaal iets interessants gezegd. Waarvan je gaat altijd maar één ding naar huis waarvan je denkt, dit moet ik weten. Wat ik bedoel eigenlijk met dat het een beetje statisch is, is dat in de industrie gaat het natuurlijk niet zo heel hard vooruit op dit gebied. Er zijn een paar partijen die beheersen het internet eigenlijk in dat grafische. En de rest loopt er een beetje achteraan. Maar het gaat ook allemaal niet zo hard. Soms heb je wel eens het gevoel van, zijn we niet elk jaar hetzelfde verhaal aan het vertellen? Zonder dat er conclusies worden gedaan. Ik sprak Joost Teutelings van de VGC daarover. Die zei, er is wel degelijk ontwikkeling inderdaad. Hij zag dat ook. Zeker toen ze pas begonnen dat het echt zo'n wereld was van, nou, je bent of een online of een klassieke drukker. En dat waren twee werelden die eigenlijk een beetje tegenover elkaar stonden. Maar hij zegt ook, intussen heeft dat internet zich natuurlijk ook wel zo ontwikkeld, dat eigenlijk die e-commerce ook voor klassieke drukkers gewoon natuurlijk binnenhand bereik is. Voor hem was dat echt het domein ook van online spelers, om het maar zo te zeggen. En nu zijn er natuurlijk zoveel tools en manieren om daar wel op in te spelen. Wat dat betreft zijn de gelegenheid en de mogelijkheden zijn heel erg veranderd. En ja, nou moeten de grafische ondernemers en de grafische bedrijven dat nog. Maar ja, goed, dat is een beetje de missie van Joost. Elke keer toch dat verhaal vertellen en mensen weer op nieuwe ontwikkelingen wijzen. Nou, eigenlijk zou de oproep moeten zijn, stel nou voor, je zit in een drukkerij. Je verkoopt niks via internet. Je biedt niks aan ofzo. Weet je wat, behalve dan je, want elke drukkerij heeft een website, waarop staat dat die heel goed is. Waarschijnlijk kun je ook wel inloggen als je een klant bent ofzo. Maar je kunt als passieve kijker niet zomaar iets kopen ofzo. Iedereen die zo'n drukkerij heeft, die moet eigenlijk naar het Benelux Online Print Event gaan. Gewoon om te horen wat doen anderen nou eigenlijk. En hoe pakken anderen dat nou aan? Ja, overigens even voor alle duidelijkheid. Je moet je sowieso altijd aanmelden voor het Zijn en Print Expo evenement. Voor Bopen moet je wel apart aanmelden bij het VEGC. En dat moet je ook voor een kaartje betalen. Dus je kan er niet zomaar naar binnen lopen. Maar als jij maar binnen bent, dan is het ook zeer de moeite waard natuurlijk. Ja, ik zou het doen. Ik zou zeggen, weet je wat de hel, het kost je misschien een paar uurtjes om een keertje te luisteren. Maar wie weet hoor je eens een keertje wat nieuws. Zeker. Ja, over iets nieuws horen gesproken. Heb jij die plaat van de Ex eigenlijk al gehoord? Ja, ik heb al mijn cd's die ervoor zijn getrokken. Die staan hier gewoon op mijn bureau nu. Op cd? Ja, ja. Is het niet vinyl? Ja, het is ook vinyl. Ik zeg, draai je plaatje. Ik spreek je al volgende week weer Alex. De geriem was de versie van Big Nitty of Label, heb ik klaarstaan. Dus die zal ik even draaien. Laat maar komen. Ik spreek je volgende week. Ondertitels ingediend door de Amara.org gemeenschap