kinhdaibatnha (342)

Kinh đại Bát Nhã-Ba-La-Mật-Đa Quyển 342 LVI Phẩm Nguyện Dụ 02 Phật dạy Này thiện hiện! Hay thay! Hay thay! Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như ông đã nói! Này thiện hiện! Bát Nhã-Ba-La-Mật-Đa trốt tráo sa liệt, tình lự, tinh tấn, an nhẫn, tình giới, Bát Nhã-Ba-La-Mật-Đa cũng trốt tráo sa liệt. Này thiện hiện! Pháp không nội trốt tráo sa liệt, Pháp không ngoại, Pháp không nội ngoại, Pháp không không, Pháp không lớn, Pháp không thắng nghĩa, Pháp không hữu vi, Pháp không vô vi, Pháp không trốt tráo, Pháp không không biên giới, Pháp không tảng mạng, Pháp không không nội khác, Pháp không bản tánh, Pháp không tự tướng, Pháp không tổng tướng, Pháp không tất cả Pháp, Pháp không chẳng thể nắm bắt được, Pháp không không tánh, Pháp không tự tánh, Pháp không không tánh tự tánh cũng trốt tráo sa liệt. Này thiện hiện! Chân như trốt tráo sa liệt, Pháp giới, Pháp tánh, tánh chẳng hư vọng, tánh chẳng đổi khác, tánh bình đẳng, tánh ly xanh, Pháp định, Pháp trụ, thật tế, cảnh giới hư không, cảnh giới bất tư nhi cũng trốt tráo sa liệt. Này thiện hiện! Thánh đế khổ trốt tráo sa liệt, Thánh đế tập, diệt, đạo cũng trốt tráo sa liệt. Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Lại nữa, này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Lại nữa, này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Này thiện hiện! Vì Pháp môn giải thoát không trốt tráo xa lia nên gọi là Pháp môn giải thoát không, vì Pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện trốt tráo xa lia nên gọi là Pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện. Này thiện hiện! Vì bậc cực khỉ trốt tráo xa lia nên gọi là bậc cực khỉ, vì bậc ly cấu, bậc phát quan, bậc diện tuệ, bậc cực nang thắng, bậc hiện biền, bậc viễn hành, bậc bất động, bậc thiện tuệ, bậc Pháp vân trốt tráo xa lia nên gọi là bậc ly cấu cho đến bậc Pháp vân. Này thiện hiện! Vì năm loại mắt trốt tráo xa lia nên gọi là năm loại mắt, vì sáu phép thần thông trốt tráo xa lia nên gọi là sáu phép thần thông. Này thiện hiện! Mười lực Phật trốt tráo xa lia nên gọi là mười lực Phật, vì bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại tư, đại bi, đại hỷ, đại xã, mười tám Pháp Phật bất cộng trốt tráo xa lia nên gọi là bốn điều không sợ cho đến mười tám Pháp Phật bất cộng. Này thiện hiện! Vì Pháp không quên mất trốt tráo xa lia nên gọi là Pháp không quên mất, vì tánh luôn luôn xã trốt tráo xa lia nên gọi là tánh luôn luôn xã. Này thiện hiện! Vì trí nhất thiết trốt tráo xa lia nên gọi là trí nhất thiết, vì trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng trốt tráo xa lia nên gọi là trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng. Này thiện hiện! Vì tất cả Pháp Môn Đà-la-Ni trốt tráo xa lia nên gọi là tất cả Pháp Môn Đà-la-Ni, vì tất cả Pháp Môn Tam-ma-địa trốt tráo xa lia nên gọi là tất cả Pháp Môn Tam-ma-địa. Này thiện hiện! Vì tất cả hành đại Bồ-Tát trốt tráo xa lia nên gọi là tất cả hành đại Bồ-Tát. Này thiện hiện! Vì quả vị giác ngộ cao tột của chư Phật trốt tráo xa lia nên gọi là quả vị giác ngộ cao tột của chư Phật. Này thiện hiện! Vì trí nhất thiết trí trốt tráo xa lia nên gọi là trí nhất thiết trí. Này thiện hiện! Vì vậy, đại Bồ-Tát chẳng phải chẳng nương vào bác nhã Ba-la-mật-đa mà có thể chứng quả vị giác ngộ cao tột. Tuy chẳng liệt Pháp mà có thể chứng Pháp ly, nhưng chứng quả vị giác ngộ cao tột chẳng thể chẳng nương vào bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa. Cho nên, chúng đại Bồ-Tát muốn chứng đắc quả vị giác ngộ cao tột, phải phiên năng tu học bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa. Khi ấy, cụ thọ thiện hiện Bạch Phật. Bạch Thế Tôn Pháp nghĩa tu hành của các đại Bồ-Tát rất là sâu xa. Phật dạy! Này thiện hiện! Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như ông đã nói. Pháp nghĩa tu hành của các đại Bồ-Tát rất là sâu xa. Này thiện hiện! Nên biết, các đại Bồ-Tát có thể làm việc khó làm. Tuy tu hành Pháp nghĩa sâu xa như vậy, nhưng đối với Pháp của Bậc Thanh Văn, độc giác chẳng tác chứng. Bây giờ, thiện hiện Bạch Phật. Bạch Thế Tôn Như con hiểu ý nghĩa mà Phật đã dạy, thì việc làm của các đại Bồ-Tát chẳng khó. Vì sao? Vì Pháp nghĩa sở chứng của các đại Bồ-Tát hoàn toàn chẳng thể nắm bắt được, năng chứng bác nhã Ba-la-mật-đa cũng chẳng thể nắm bắt được, Pháp chính, người chính, nơi chính, lúc chính cũng chẳng thể nắm bắt được. Bạch Thế Tôn Các đại Bồ-Tát quán tất cả Pháp đã chứng chẳng thể nắm bắt được, thì có Pháp nghĩa nào có thể làm sở chứng? Có bác nhã Ba-la-mật-đa nào có thể làm năng chứng? Lại có những Pháp nào để có thể thiết lập Pháp chính, người chính, nơi chính, lúc chính? Đã vậy thì tại sao có thể chấp do đây mà chứng đắc quả vị giác ngộ cao tột? Quả vị giác ngộ cao tột còn chẳng chứng, huống là chứng Pháp của Bậc Thanh Văn, độc giác. Bạch Thế Tôn Đó gọi là hành vô sở đắc của Bồ-Tát. Nếu đại Bồ-Tát có khả năng tu hành hành vô sở đắc như thế, thì đối với tất cả Pháp không bị ám chứng. Bạch Thế Tôn Nếu đại Bồ-Tát nghe lời nói ấy, tâm chẳng chìn đắm, chẳng kinh, chẳng sợ, cũng chẳng buồn lo hối tiếc là hành bác nhã Ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn Đại Bồ-Tát ấy, khi tu hành như thế, chẳng thấy các tướng, chẳng thấy mình tu hành, chẳng thấy chẳng tu hành, chẳng thấy bác nhã Ba-la-mật-đa là sở hành của mình, chẳng thấy quả vị giác ngộ cao tột là sở chứng của mình, lại cũng chẳng thấy nơi chứng, lúc chứng về, về. Bạch Thế Tôn Đại Bồ-Tát ấy, khi tu hành bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa, chẳng nghĩ thế này, ta xa địa vị Thanh Văn và độc giác, ta gần quả vị giác ngộ cao tột. Bạch Thế Tôn Thí như hư không, chẳng nghĩ thế này, ta cách pháp này hoặc xa, hoặc gần. Vì sao? Vì hư không không động, cũng không sai biệt, không phân biệt. Các Đại Bồ-Tát tu hành bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa cũng giống như vậy, chẳng nghĩ thế này, ta xa bậc Thanh Văn và độc giác, ta gần quả vị giác ngộ cao tột. Vì sao? Vì bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa không phân biệt. Bạch Thế Tôn Thí như nhà ảo thuật chẳng nghĩ thế này, pháp giống như huyển cách ta xa, còn huyển cụ và huyển sư thì cách ta gần, đồ chúng tụ tập cũng gần, cũng xa. Vì sao? Vì trò huyển và nhà ảo thuật không có sự phân biệt. Các Đại Bồ-Tát tu hành bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa cũng giống như vậy, chẳng nghĩ thế này, ta xa bậc Thanh Văn và độc giác, ta gần quả vị giác ngộ cao tột. Vì sao? Vì bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa không có sự phân biệt. Bạch Thế Tôn Thí như hình ảnh chẳng nghĩ thế này, ta nhờ cái đó mà hiện cách ta gần, còn cái không nhờ cách ta xa. Vì sao? Vì hình ảnh hiện ra không phân biệt. Các Đại Bồ-Tát tu hành bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa cũng giống như thế, chẳng nghĩ thế này, ta xa bậc Thanh Văn và độc giác, ta gần quả vị giác ngộ cao tột. Vì sao? Vì bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa không phân biệt. Bạch Thế Tôn Các Đại Bồ-Tát tu hành bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa không thương, không ghét. Vì sao? Vì tự tánh thương ghét của bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa và tất cả pháp chẳng thể nắm bác được. Bạch Thế Tôn Như Chư Như Lai ứng chánh đẳng giác không thương, không ghét, các Đại Bồ-Tát tu hành bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa cũng giống như thế, không thương, không ghét. Vì sao? Vì Chư Phật, Bồ-Tát đã đoạn trừ sự thương, ghét. Bạch Thế Tôn Như Chư Như Lai ứng chánh đẳng giác đoạn trừ vĩnh viễn tất cả vọng tưởng phân biệt, Đại Bồ-Tát tu hành bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa cũng giống như vậy, diệt trừ tất cả vọng tưởng phân biệt. Vì sao? Vì Chư Phật, Bồ-Tát đối với tất cả pháp không phân biệt. Bạch Thế Tôn Như Chư Như Lai ứng chánh đẳng giác chẳng nghĩ thế này, ta xa bậc thanh văn và độc giác, ta gần quả vị giác ngộ cao tột, các Đại Bồ-Tát tu hành bác nhã Ba-la-mật-đa cũng giống như vậy, chẳng nghĩ thế này, ta xa bậc thanh văn và độc giác, ta gần quả vị giác ngộ cao tột. Vì sao? Vì Chư Phật, Bồ-Tát không phân biệt. Bạch Thế Tôn Như thân biến hóa của Chư Như Lai ứng chánh đẳng giác chẳng nghĩ thế này, ta xa bậc thanh văn và độc giác, ta gần quả vị giác ngộ cao tột. Vì sao? Vì thân biến hóa không phân biệt. Các Đại Bồ-Tát tu hành bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa cũng giống như vậy, chẳng nghĩ thế này, ta xa bậc thanh văn và độc giác, ta gần quả vị giác ngộ cao tột. Vì sao? Vì bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa không phân biệt. Bạch Thế Tôn Như Chư Như Lai muốn làm việc gì, hóa ra hóa thân để làm việc đó, nhưng hóa thân đó chẳng nghĩ thế này, ta có thể tạo nên việc làm như thế. Vì sao? Vì các hóa thân ấy không phân biệt. Bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa cũng như thế, vì có việc làm nên tinh cận tu tập, đã tu tập rồi, tuy có thể hoàn thành công việc, nhưng đối với việc làm ấy, hoàn toàn không phân biệt. Vì sao? Vì bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa không phân biệt. Bạch Thế Tôn Thì như người thợ mộc hay học trò của ông ta, có việc làm là tạo ra các cơ quan hoặc nữ, hoặc nam, hoặc voi ngựa v.v. Các cơ quan này tuy có việc làm nhưng đối với việc làm ấy hoàn toàn không phân biệt. Vì sao? Vì việc của các cơ quan không phân biệt. Bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa cũng giống như thế, vì có việc làm nên thành tựu, đã thành tựu rồi, tuy có thể làm xong đủ loại việc làm, nhưng đối với việc đã làm hoàn toàn không phân biệt. Vì sao? Vì bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa, đối với tất cả Pháp, không phân biệt. Bây giờ, cụ thọ xá lợi tử hỏi cụ thọ thiện hiện. Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải chỉ có bác nhã Ba-la-mật-đa không phân biệt, hay tịnh lự, tinh tấn, an nhẫn, tịnh giới, bổ thí Ba-la-mật-đa cũng không phân biệt chăng? Thiện Hiện Đắc Thưa Tôn Giả Chẳng phải chỉ có bác nhã Ba-la-mật-đa không phân biệt mà tịnh lự, tinh tấn, an nhẫn, tịnh giới, bổ thí Ba-la-mật-đa cũng không phân biệt. Khi ấy, xá lợi tử lại hỏi Thiện Hiện. Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải xác cũng không phân biệt, thọ, tưởng, hành, thức cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải nhãn xứ cũng không phân biệt, nhĩ, tỉ, thiệt, thân, ý xứ cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải xác xứ cũng không phân biệt, thanh, hương, vị, xuất, pháp xứ cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải nhãn giới cũng không phân biệt, nhĩ, tỉ, thiệt, thân, ý giới cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải xác giới cũng không phân biệt, thanh, hương, vị, xuất, pháp giới cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải nhãn thức giới cũng không phân biệt, nhĩ, tỉ, thiệt, thân, ý thức giới cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải nhãn xuất cũng không phân biệt, nhĩ, tỉ, thiệt, thân, ý xuất cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải các thọ do nhãn xuất làm duyên sanh ra cũng không phân biệt, các thọ do nhĩ, tỉ, thiệt, thân, ý xuất làm duyên sanh ra cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải địa giới cũng không phân biệt, thủy, hỏa, phong, không, thức giới cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải vô minh cũng không phân biệt, hành, thức, danh sách, luật thứ, xuất, thọ, ái, thủ, hữu, sanh, lão tử, sầu, thang, khổ, ưu, não cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải pháp không đội cũng không phân biệt, pháp không ngoại, pháp không đội ngoại, pháp không không, pháp không lớn, pháp không thắng nghĩa, pháp không hữu vi, pháp không vô vi, pháp không trốt tráo, pháp không không biên giới, pháp không tảng mạng, pháp không không đội khác, pháp không bản tánh, pháp không tự tướng, pháp không tổng tướng, pháp không tất cả pháp, pháp không chẳng thể nắm bắt được, pháp không không tánh, pháp không tự tánh, pháp không không tánh tự tánh cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải chân như cũng không phân biệt, pháp giới, pháp tánh, tánh chẳng hư vọng, tánh chẳng đổi xác, tánh bình đẳng, tánh ly xanh, pháp định, pháp trụ, thực tế, cảnh giới hư không, cảnh giới bất tương nghị cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải thánh đế khổ cũng không phân biệt, thánh đế tập, diệt, đạo cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải bốn tình lự cũng không phân biệt, bốn vô lượng, bốn định vô sắc cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải tám giải thoát cũng không phân biệt, tám tháng xứ, chính định thứ đệ, mười điến xứ cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải bốn niệm trụ cũng không phân biệt, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm trăng, năm lực, bảy chi đẳng giác, tám chi thánh đạo cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải pháp môn giải thoát không cũng không phân biệt, pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải bậc trực khỉ cũng không phân biệt, bậc ly chấu, bậc phát quan, bậc dịm tuệ, bậc trực ngang thắng, bậc hiện tiên, bậc viễn hành, bậc bất động, bậc thiện tuệ, bậc pháp vân cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải năm loại mắt cũng không phân biệt, sáu phép thần thông cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải mười lực Phật cũng không phân biệt, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xã, mười tám pháp Phật bất cộng cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải pháp không quên mất cũng không phân biệt, tánh luôn luôn xã cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải trí nhất thiết cũng không phân biệt, trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải tất cả pháp môn Đà-La-Ni cũng không phân biệt, tất cả pháp môn Tam-Ma-Địa cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải quả dự lưu cũng không phân biệt, quả nhất lai, bất hoàng, à-la-háng, quả vị độc giác cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải tất cả hành đại Bồ-Tát cũng không phân biệt, quả vị giác ngộ cao tột của chư Phật cũng không phân biệt chăng? Thưa Tôn Giả Thiện Hiện Có phải cảnh giới hữu vi cũng không phân biệt, cảnh giới vô vi cũng không phân biệt chăng? Thiện Hiện Đáp Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Sắc cũng không phân biệt, thọ, tưởng, hành, thức cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Nhãn xứ cũng không phân biệt, nhĩ, tỉ, thiệt, thân, ý xứ cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Sắc xứ cũng không phân biệt, thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Nhãn giới cũng không phân biệt, nhĩ, tỉ, thiệt, thân, ý giới cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Sắc giới cũng không phân biệt, thanh, hương, vị, xúc, pháp giới cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Nhãn thức giới cũng không phân biệt, nhĩ, tỉ, thiệt, thân, ý thức giới cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Nhãn xúc cũng không phân biệt, nhĩ, tỉ, thiệt, thân, ý xúc cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra cũng không phân biệt, các thọ do nhĩ, tỉ, thiệt, thân, ý xúc làm duyên sanh ra cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Địa giới cũng không phân biệt, thủy, hỏa, phong, không, thức giới cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vô minh cũng không phân biệt, hành, thức, danh sách, luật thứ, xúc, thọ, ái, thủ, hữu, sanh, lão tử, sầu, thang, khổ, ưu, não cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Pháp không nội cũng không phân biệt, Pháp không ngoại, Pháp không nội ngoại, Pháp không không, Pháp không lớn, Pháp không thắng nghĩa, Pháp không hữu vi, Pháp không vô vi, Pháp không trốt tráo, Pháp không không biên giới, Pháp không tản mạng, Pháp không không đổi khác, Pháp không bản tánh, Pháp không tự tướng, Pháp không tổng tướng, Pháp không tất cả Pháp, Pháp không chẳng thể nắm bắt được, Pháp không không tánh, Pháp không tự tánh, Pháp không không tánh tự tánh cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Chân như cũng không phân biệt, Pháp giới, Pháp tánh, tánh chẳng hư vọng, tánh chẳng đổi khác, tánh bình đẳng, tánh ly xanh, Pháp định, Pháp trụ, thật tế, cảnh giới hư không, cảnh giới bất tương nghi cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Thánh đế khổ cũng không phân biệt, thánh đế tập, diệt, đạo cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Bốn tịnh lự cũng không phân biệt, bốn vô lượng, bốn vô xá định cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Tám giải thoát cũng không phân biệt, tám thắng xứ, chính định thứ đệ, mười biến xứ cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Bốn niệm trụ cũng không phân biệt, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căng, năm lực, bảy chi đẳng giác, tám chi thánh đạo cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Pháp môn giải thoát không cũng không phân biệt, pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Bật cực khỉ cũng không phân biệt, bật ly cấu, bật phát quan, bật diệm tuệ, bật trực nang thắng, bật hiện tiền, bật viễn hành, bật bất động, bật thiện tuệ, bật pháp vân cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Năm loại mắt cũng không phân biệt, sáu phép thần thông cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Mười lực Phật cũng không phân biệt, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xã, mười tám Pháp Phật bất cộng cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Pháp không quên mất cũng không phân biệt, tánh luôn luôn xã cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Trí nhất thiết cũng không phân biệt, trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Tất cả pháp môn Đà-La-Ni cũng không phân biệt, tất cả pháp môn Tam-Ma-Địa cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Quả dự lưu cũng không phân biệt, quả nhất lai, bất hoạn, à-la-hán, quả vị độc giác cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Tất cả hành đại Bồ-Tát cũng không phân biệt, quả vị giác ngộ cao tột của chư Phật cũng không phân biệt. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Cảnh giới hữu vi cũng không phân biệt, cảnh giới vô vi cũng không phân biệt. Xá Lợi Tử nói Thưa Tôn Giả Thiên Hiện Nếu tất cả pháp đều không phân biệt, thì tại sao có năm cõi sự sai biệt là địa ngục, bàn xanh, quỷ giới, người, trời? Tại sao lại có các bậc tu hành khác nhau như dự lưu, nhất lai, bất hoạn, à-la-hán, độc giác, Bồ-Tát, chư Phật? Thiện Hiện Đát Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Bởi vì do hữu tình biên đảo, phiền não tạo tác đủ các loại nghiệp thân, ngữ, ý, do đó chiêu cảm nghiệp quả vị thuộc do dục lầm căng bản, nương vào đó mà tạo ra năm thứ sai khác là địa ngục, bàn xanh, quỷ giới, người, trời? Còn tại sao nói có các bậc tu hành sai khác như dự lưu v.v. thì Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử? Vì không phân biệt nền có tu dự lưu và quả dự lưu, vì không phân biệt nền có tu nhất lai và quả nhất lai, vì không phân biệt nền có tu bất hoạn và quả bất hoạn, vì không phân biệt nền có tu à-la-hán và quả à-la-hán, vì không phân biệt nền có tu độc giác và quả vị độc giác, vì không phân biệt nền có tu đại Bồ-Tát và đạo đại Bồ-Tát, vì không phân biệt nền có tu như lại ứng chánh đẳng giác và quả vị giác ngộ cao tổ của chư Phật? Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Như lại ứng chánh đẳng giác quá khứ do vì không phân biệt, chấm dứt phân biệt, nền có thể kiến lập có. Như lại ứng chánh đẳng giác vị lai cũng vì không phân biệt, chấm dứt phân biệt nền có thể kiến lập có. Tất cả như lại ứng chánh đẳng giác hiện tại ở thế giới chư Phật khắp mười phương, hiện đang thuyết Pháp cũng vì không phân biệt, chấm dứt phân biệt nền có thể kiến lập có. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Do nhân duyên này nên biết tất cả Pháp đều không phân biệt. Vì không phân biệt chân như Pháp giới, Pháp tánh, thực tế làm định lượng nên Thư Tôn Giả Xá Lợi Tử. Đại Bồ Tát phải tu hành bát nhã ba la mật đa sâu xa vô phân biệt tướng như thế. Nếu tu hành bát nhã ba la mật đa vô phân biệt tướng như vậy thì có khả năng chính đắc sở cầu là quả vị giác ngộ cao tổ vô phân biệt tướng. LVII Phẩm Khen Tánh Chắc Thật 0-1 Khi ấy, Xá Lợi Tử hỏi Thiện Hiện Đại Bồ Tát khi hành bát nhã ba la mật đa sâu xa là hành pháp chắc thật hay là hành pháp không chắc thật? Thiện Hiện đáp Đại Bồ Tát khi hành bát nhã ba la mật đa sâu xa là hành pháp không chắc thật, chẳng phải hành pháp chắc thật. Vì sao? Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì bát nhã ba la mật đa không chắc thật, tịnh lự, tinh tấn, an nhẫn, tịnh giới, bổ thí ba la mật đa cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì pháp không nội không chắc thật, pháp không ngoại, pháp không nội ngoại, pháp không không, pháp không lớn, pháp không thắng nỉa, pháp không hữu vi, pháp không vô vi, pháp không rốt tráo, pháp không không biên giới, pháp không tảng mạng, pháp không không đổi khác, pháp không bản tánh, pháp không tự tướng, pháp không tổng tướng, pháp không tất cả pháp, pháp không chẳng thể nắm bắt được, pháp không không tánh, pháp không tự tánh, pháp không không tánh tự tánh cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì chân như không chắc thật, pháp giới, pháp tánh, tánh chẳng hư vọng, tánh chẳng đổi khác, tánh bình đẳng, tánh ly xanh, pháp định, pháp trụ, thực tế, cảnh giới hư không, cảnh giới bất tư nghị cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì thánh đế khổ không chắc thật, thánh đế tập, diệt, đạo cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì bốn tịnh lự không chắc thật, bốn vô lượng, bốn định vô sắc cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì tám giải thoát không chắc thật, tám thắng xứ, chính định thứ đệ, mười điến xứ cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì bốn niệm trụ không chắc thật, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căng, năm lực, bảy chi đẳng giác, tám chi thánh đạo cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì pháp môn giải thoát không không chắc thật, pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì bật cực khỉ không chắc thật, bật ly cấu, bật phát quan, bật diện tuệ, bật cực nàng thắng, bật hiện tiền, bật viễn hành, bật bất động, bật thiện tuệ, bật pháp vân cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì năm loại mắt không chắc thật, sáu phép thần thông cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì mười lực phật không chắc thật, bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại tư, đại bi, đại hỷ, đại xã, mười tám pháp phật bất động cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì pháp không quên mất không chắc thật, tánh luôn luôn xã cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì trí nhất thiết không chắc thật, trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì tất cả pháp môn Đà-la-ni không chắc thật, tất cả pháp môn Tam-ma-địa cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì tất cả hạnh đại Bồ-Tát không chắc thật, quả vị giác ngộ cao tột của chư Phật cũng không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì trí nhất thiết trí không chắc thật. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Vì Đại Bồ-Tát khi hành bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa, đối với bác nhã Ba-la-mật-đa còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với tịnh lự, tinh tấn, an nhẫn, tịnh giới, bố thí Ba-la-mật-đa còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ-Tát khi hành bác nhã Ba-la-mật-đa sâu xa, đối với Pháp không nội còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với Pháp không ngoại, Pháp không nội ngoại, Pháp không không, Pháp không lớn, Pháp không thắng nghĩa, Pháp không hữu vi, Pháp không vô vi, Pháp không trốt tráo, Pháp không không biên giới, Pháp không tản mạng, Pháp không không đổi khác, Pháp không bản tánh, Pháp không tự tướng, Pháp không tổng tướng, Pháp không tất. Cả Pháp, Pháp không chẳng thể nắm bắt được, Pháp không không tánh, Pháp không tự tánh, Pháp không không tánh tự tánh cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với chân như còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với Pháp giới, Pháp tánh, tánh chẳng hưu vọng, tánh chẳng đổi khác, tánh bình đẳng, tánh ly xanh, Pháp định, Pháp trụ, thật tế, cảnh giới hưu không, cảnh giới bất tương nghị cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với thánh đế khổ còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với thánh đế tập, diệt, đạo cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với bốn tình lựu còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với bốn vô lượng, bốn định vô sắc cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với tám giải thoát còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với tám thắng xứ, chính định thứ đệ, mười biến xứ cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Ngài Xá Lợi Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với bốn niệm trụ còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căng, năm lực, bảy chi đẳng giác, tám chi thánh đạo cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với Pháp môn giải thoát không còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với Pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với bậc cực khỉ còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với bậc ly cấu, bậc phát quan, bậc dịm tuệ, bậc cực nan thắng, bậc khiện tiền, bậc viễn hành, bậc bất động, bậc thiện tuệ, bậc phát vân cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với năm loại mắt còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với sáu phép thần thông cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với mười lượt Phật còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại tử, đại vi, đại hỷ, đại xã, mười tám pháp Phật bất cộng cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với Pháp không quên mất còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với tánh luôn luôn xả cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với trí nhất thiết còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với tất cả pháp môn Đà La Ni còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với tất cả pháp môn Ta Ma Địa cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với tất cả hành Đại Bồ Tát còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Đối với quả vị giác ngộ cao tổ của Chư Phật cũng còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Thưa Tôn Giả Xá Lợi Tử Đại Bồ Tát khi hành bác nhã ba la mật đa sâu xa, đối với trí nhất thiết trí còn chẳng thấy tánh không chắc thật có thể nắm bắt được, hướng là thấy có tánh chắc thật có thể nắm bắt được. Bây giờ, có vô lượng thiên tử cõi dục, cõi sắc đều nghĩ thế này, nếu thiện nam tử, thiện nữ nhân nào có khả năng phát tâm cầu chính quả vị giác ngộ cao tổ, như nghĩa hành mà bác nhã ba la mật đa sâu xa đã nói, chẳng chính pháp tánh, thực tế, bình đẳng, thì chẳng rơi vào bật thanh văn và độc giác. Đại Bồ Tát ấy do nhân duyên này rất là ít có, có khả năng làm việc khó làm, phải nên kính lễ. Cụ thọ thiện hiện biết tâm niệm của các thiên tử, bèn bảo họ. Đại Bồ Tát ấy chẳng chính pháp tánh, thực tế, bình đẳng, chẳng rơi vào bật thanh văn và độc giác, chưa phải là hy hữu, chẳng phải là khó. Nếu Đại Bồ Tát biết tất cả pháp và các hữu tình đều chẳng thể nắm bắt được mà phát tâm cầu quả vị giác ngộ cao tổ, mang áo giáp công đức, vì độ vô lượng, vô số, vô biên trăm ngàn hữu tình, làm cho chính Đắc Niết Bàn tuyệt đối rốt tráo, thì Đại Bồ Tát ấy mới rất hiếm có, có khả năng làm việc khó làm. Thiên tử nên biết. Đại Bồ Tát ấy, tuy biết hữu tình hoàn toàn không sở hữu, nhưng phát tâm cầu quả vị giác ngộ cao tổ, mang áo giáp công đức, vì muốn điều phục các loài hữu tình, như hữu vi muốn điều phục hư không. Vì sao? Này các thiên tử! Vì hư không xa liệt nên biết tất cả hữu tình cũng xa liệt, vì hư không rỗng không nên biết tất cả hữu tình cũng rỗng không, vì hư không không chắc thật nên biết tất cả hữu tình cũng không chắc thật, vì hư không không sở hữu nên biết tất cả hữu tình cũng không sở hữu. Vì vậy, này các thiên tử! Đại Bồ Tát ấy rất là hiếm có, có khả năng làm việc khó làm. Này các thiên tử! Nên biết, các Đại Bồ Tát mang áo giáp Đại Bi là vì muốn điều phục tất cả hữu tình, nhưng các hữu tình hoàn toàn không sở hữu, như có người mang áo giáp đánh nhau với hư không? Này các thiên tử! Nên biết, các Đại Bồ Tát mang áo giáp Đại Bi vì muốn lợi lạc tất cả hữu tình, nhưng các hữu tình và giáp Đại Bi đều chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Này các thiên tử! Vì hữu tình xa liệt, nên biết áo giáp Đại Bi này cũng xa liệt, vì hữu tình rỗng không, nên biết áo giáp Đại Bi này cũng rỗng không, vì hữu tình chẳng chắc thật, nên biết áo giáp Đại Bi này cũng không chắc thật, vì hữu tình không sở hữu, nên biết áo giáp Đại Bi này cũng không sở hữu. Này các thiên tử! Nên biết, việc điều phục lợi lạc các hữu tình của các Đại Bồ Tát cũng chẳng thể nắm bắt được. Vì sao? Vì hữu tình xa liệt, nên biết sự điều phục lợi lạc này cũng xa liệt, vì hữu tình rỗng không, nên biết sự điều phục lợi lạc này cũng rỗng không, vì hữu tình chẳng chắc thật, nên biết sự điều phục lợi lạc này cũng không chắc thật, vì hữu tình không sở hữu, nên biết sự điều phục lợi lạc này cũng không sở hữu. Này các thiên tử! Nên biết, các Đại Bồ Tát cũng không sở hữu. Vì sao? Này các thiên tử! Vì hữu tình xa liệt, nên biết Đại Bồ Tát cũng xa liệt, vì hữu tình rỗng không, nên biết Đại Bồ Tát cũng rỗng không, vì hữu tình không chắc thật, nên biết Đại Bồ Tát cũng không chắc thật, vì hữu tình không sở hữu, nên biết Đại Bồ Tát cũng không sở hữu. Này các thiên tử! Nếu Đại Bồ Tát nghe việc như vậy mà tâm chẳng chìm đắm, chẳng kinh, chẳng sợ, cũng chẳng lo buồn, hối tiếc, thì nên biết Đại Bồ Tát ấy tu hành sâu sắc bát nhã Balamudda.