kinhdaibatnha (172)

Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa Tập 7, Quyển 172, ít ít ít í Phẩm Tùy Hỷ Hồi Hướng 05 Lúc bấy giờ, Cụ Thọ Thiện Hiện Bạch Phật, Bạch Thế Tôn, như Thế Tôn đã nói, sự Tùy Hỷ Hồi Hướng của Thiện Nam Tử Thiện Nữ Nhân V.V. ấy là tối thắng, là tôn quý, là cao siêu, là vi diệu, là cao cả, là không gì trên, không gì bằng, không gì hơn. Bạch Thế Tôn. Vì sao Ngài nói Tùy Hỷ Hồi Hướng ấy là tối thắng, là tôn quý, là cao siêu, là vi diệu, là cao cả, là không gì trên, không gì bằng, không gì hơn. Phật dạy, này Thiện Hiện, Thiện Nam Tử, Thiện Nữ Nhân V.V. ấy đối với khắp cả các thiện căng của tất cả như Lai ứng chánh Đạn Giác, Thanh Văn, Độc Giác, Bồ Tát và tất cả các hữu tình khác ở quá khứ, vị lại, hiện tại trong mười phương thế giới, chẳng thủ chẳng xả, chẳng kêu căng, chẳng khinh miệt, chẳng phải có sợ đắc, chẳng phải không sợ đắc, lại biết các Pháp là không sanh, không diệt, không nhiễm, không tịnh, không tăng, không giảm, không khứa, không lai, không tù, không tai, không tội, không sợ đắc, chẳng phải không s sáng, không nhập, không xuất, nghĩ như thế này. Như các Pháp chân như Pháp Giới, Pháp Tánh, Tánh Chẳng Hư Vọng, Tánh Chẳng Đổi Khác, Tánh Bình Đẳng, Tánh Ly Xanh, Định Pháp, Trụ Pháp, Thực Tế, Cảnh Giới Hư Không, Cảnh Giới Bất Tư Nghị ở quá khứ, vị lại, hiện tại kia, ta cũng tùy hỷ hồi hướng như thế. Này thiện hiện! Ngang bằng sự phát khởi tùy hỷ hồi hướng của Đại Bồ Tát ấy, thì ta nói là tối thắng, là tôn quý, là cao siêu, là vi diệu, là cao cả, là không gì trên, không gì bằng, không gì hơn. Này thiện hiện! Sự tùy hỷ hồi hướng như thế hơn các sự tùy hỷ hồi hướng khác gấp trăm lần, gấp ngàn lần, gấp trăm ngàn lần, gấp ức lần, gấp trăm ức lần, gấp ngàn ức lần, gấp trăm ngàn ức lần, gấp vô số trăm ngàn ức lần, gấp bộ số, bộ toán, bộ tính, bộ dụ cho đến bộ cực số. Vì vậy nên ta nói sự phát khởi tùy hỷ hồi hướng như thế là tối thắng, là tôn quý, là cao siêu, là vi diệu, là cao cả, là không gì trên, không gì bằng, không gì hơn. Lại nữa, thiện hiện! Nên nghĩ thế này, như giải thoát sát cũng như vậy, như giải thoát thọ, tưởng, hành, thức cũng như vậy, như giải thoát ngãn xứ cũng như vậy, như giải thoát nghĩ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, tỷ, giải thoát pháp giới, pháp tánh, tánh chẳng hư vọng, tánh chẳng đổi khác, tánh bình đẳng, tánh ly xanh, định pháp, trụ pháp, thực tế, cảnh giới hư không, cảnh giới bất tư nghị cũng như vậy, như giải thoát thánh đế khổ cũng như vậy, như giải thoát thánh đế tập, diệt, đạo cũng như vậy, như giải thoát bốn tịnh lựu cũng như vậy, như giải thoát bốn vô lượng, bốn định vô sắc cũng như vậy, như giải thoát tám giải thoát cũng như vậy, như giải thoát tám tháng xứ, chính định thứ đệ, mười biến xứ cũng như vậy, như giải thoát bốn niệm trụ cũng như vậy, như giải thoát bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căng, năm lực, bảy chi đẳng giác, tám chi thánh đạo cũng như vậy, như giải thoát pháp môn giải thoát không cũng như vậy, như giải thoát pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện cũng như vậy, như giải thoát năm loại mắt cũng như vậy, như giải thoát sáu phép thần thông cũng như vậy, như giải thoát mười lực vật cũng như vậy, như giải thoát bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xã, mười tám pháp vật bất cộng cũng như vậy, như giải thoát pháp không quên mất cũng như vậy, như giải thoát tánh luôn luôn xã cũng như vậy, như giải thoát trí nhất thiết cũng như vậy, như giải thoát trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng cũng như vậy, như giải thoát tất cả pháp môn Đà-La-Ni cũng như vậy, như giải thoát tất cả pháp môn Tam-Ma-Địa cũng như vậy, như giải thoát giới quẩn cũng như vậy, như giải thoát định quẩn, tuệ quẩn, giải thoát quẩn, giải thoát tri chiến quẩn cũng như vậy, như giải thoát tất cả pháp ở quá khứ, vị lai, hiện tại cũng như vậy, như giải thoát tất cả như lai ứng chánh đẳng giác ở quá khứ vị lại hiện tại trong mười phương thế giới cũng như vậy, như giải thoát tất cả bồ đề miết bàn của Phật cũng như vậy, như giải thoát vô số, vô lượng, vô biên Phật Pháp cũng như vậy, như giải thoát tất cả đệ tử Phật cũng như vậy, như giải thoát tất cả các căn thành thuộc của đệ tử. Phật cũng như vậy, như giải thoát bát miết bàn của tất cả đệ tử Phật cũng như vậy, như giải thoát tất cả các pháp của đệ tử Phật cũng như vậy, như giải thoát tất cả độc giác cũng như vậy, như giải thoát các căn thành thuộc của độc giác cũng như vậy, như giải thoát tất cả bát miết bàn của độc giác cũng như vậy, như giải thoát tất cả các pháp của độc giác cũng như vậy, như giải thoát tất cả pháp tánh của như lai ứng chánh đẳng giác và đệ tử độc giác của Phật cũng như vậy. Như giải thoát tất cả hữu tình cũng như vậy, như giải thoát tất cả pháp tánh cũng như vậy, như giải thoát tất cả tùy hỷ hồi hướng cũng như vậy. Như các pháp tánh không trói, không mở, không nhiễm, không tịnh, không bắt đầu, không chấm dứt, không sanh, không diệt, không thủ, không xả, ta đối với thiện căng công đức như thế, phải ngây sự tùy hỷ hồi hướng quả vị giác ngộ cao tột. Tùy hỷ như vậy chẳng phải là năng tùy hỷ, không phải là sở tùy hỷ. Vì hồi hướng như thế chẳng phải là năng hồi hướng, không phải là sở hồi hướng. Vì đã khởi sự tùy hỷ hồi hướng như thế, nên chẳng phải là chuyển, chẳng phải dứt, không sanh, diệt. Này thiện hiện! Sự tùy hỷ hồi hướng của Đại Bồ-Tát ấy là tối thắng, là tôn quý, là cao siêu, là vi diệu, là cao cả, là không gì trên, không gì bằng, không gì hơn. Này thiện hiện! Nếu Đại Bồ-Tát thành tựu tùy hỷ hồi hướng như thế, thì mau chứng đắc quả vị giác ngộ cao tột. Lại nữa, thiện hiện! Nếu hướng đến Đại Thừa, thì các thiện nam tử, thiện nữ nhân v.v. giả sự có khả năng đối với tất cả như lai ứng chánh đẳng giác và chúng đệ tử ở vô số thế giới hiện tại trong mười phương dụng hữu tướng làm phương tiện, hữu sở đắc làm phương tiện, suốt đời cung chính cúng dường, tôn trọng, khen ngợi, lại đem các thứ y phục, ẩm thực, đồ nằm, thuốc men và các thứ đồ dùng sinh sống cùng các nhà cụ tốt khác mà cung cấp. Chứ như lai ứng chánh đẳng giác và chúng đệ tử kia, sau khi nhập Niết Bàn, thâu xá lợi dùng bẫy báu xây dựng các tháp cao đồng, ngày đêm xuyên năng, cung chính lễ bái, đi nhủ bên phải, lại dùng hết các vật sở hữu như tràng hoa, hương xoa, hương đải, y phục, anh lạc, tràng phang, lọng báu, các thứ ngọc quý, chỉ nhạc đèn sáng tuyệt dịu, cung chính cúng dường, tôn trọng khen ngợi, lại dùng hữu tướng làm phương tiện, hữu sở đắc làm phương tiện, tu tập thiện căng tương ưng với bố thí, nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, bác nhã-ba-la-mật-đa-vê. Vê, lại dùng hữu tướng làm phương tiện, hữu sở đắc làm phương tiện, đối với thiện căng tông đức của chứ như lai ứng chánh đẳng giác và các đệ tử, phát sanh tùy hỷ hồi hướng quả vị giác ngộ cao tột. Và có thiện nam tử, thiện nữ nhân V, V, phát tâm hướng đến quả vị giác ngộ cao tột, dùng hữu tướng làm phương tiện, hữu sở đắc làm phương tiện, tu tập thiện căng tương ưng với bố thí, tịnh giới, anh nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, bác nhã-ba-la-mật-đa-vê. Vê, lại dùng hữu tướng làm phương tiện, hữu sở đắc làm phương tiện, đối với thiện căng tông đức của chứ như lai ứng chánh đẳng giác và các đệ tử, phát sanh tùy hỷ hồi hướng quả vị giác ngộ cao tột, thì thiện nam tử, thiện nữ nhân V, V, ấy do nương bác nhã-ba-la-mật-đa-phương tiện thiện xảo, tùy hỷ hồi hướng, nên hơn sự tùy hỷ hồi hướng đã phát khởi trước gấp trăm lần, gấp ngàn lần, gấp trăm ngàn lần, gấp ước lần, gấp trăm ước lần, gấp ngàn ước lần, gấp vô số trăm ngàn ước lần, gấp bộ số, bộ toán, bộ tình, bộ dụ cho đến bộ cực số. Cho nên nói tùy hỷ hồi hướng như thế là tối thắng, là tôn quý, là cao siêu, là vi diệu, là cao cả, là không gì trên, không gì bằng, không gì hơn. Vì vậy, này thiện hiện, các đại Bồ Tát phát tâm hướng đến Đại Thừa đều nên dùng vô tướng làm phương tiện, vô sở đắc làm phương tiện tu học thiện căng tương ưng với bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, bác nhã-ba-la-mật-đa-V, V, và nương bác nhã-ba-la-mật-đa-phương tiện thiện xảo, đối với thiện căng công đức của chư như lai ứng chánh đẳng giác và các đệ tử, phát sanh tùy hỷ hồi hướng quả vị giác ngộ cao tột. XXXII Phẩm Khen B.A.T.N.H.A.01 Lúc bấy giờ, cụ thọ xá lợi tử bạch Phật, bạch Thế Tôn. À nói như vậy, hái chẳng phải bác nhã-ba-la-mật-đa. Phật dạy, này xá lợi tử. À nói như vậy tức là bác nhã-ba-la-mật-đa. Khi ấy, xá lợi tử lại bạch Phật, bạch Thế Tôn. Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế có khả năng chiếu sáng, rốt tráo thanh tịnh. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế đều nên lễ kính, dần thiên chúng con đều khâm phụng. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế không bị nhiễm trước, nên các Pháp trong thế gian chẳng thể làm ô quế được. Bạch Thế Tôn Bác nhã-ba-la-mật-đa như thế, xa liệt tất cả mê mợ trong ba cõi, có khả năng giúp trừ những sự tối tâm của phiền não. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế rất là cao cả, vì ở trong tất cả loại Pháp thuộc về giác ngộ, rất là tôn quý. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế có khả năng làm cho an ổn, vĩnh viễn giúp trừ tất cả sự khiếp sợ, bức não tai hỏa bất ngờ. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế có khả năng phát ánh sáng nhít thọ các hữu tình, khiến chính đắc năm loại mắt. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế có khả năng chỉ bày trung đạo, khiến kẻ lạc đường liệt khỏi nhị biên. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế có khả năng phát sanh trí nhất thiết ký, vĩnh viễn đoạn trừ tất cả các phiền não tương tục và tập khí. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế là mẹ của các đại Bồ-Tát, tất cả Phật Pháp mà Bồ-Tát đã tu đều từ đây phát sanh. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế bất sanh, bất diệt, tự tánh không. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế xa lìa sanh tử, chẳng phải thường, chẳng phải hoại. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế có khả năng làm chỗ nương tựa, bổ thí các Pháp bảo. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế có khả năng thành tựu 10 lực Phật, chẳng bị khuất phục. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế có khả năng chuyển Pháp luôn vô thường gồm 3 chuyển, 12 hành tướng, đạt tất cả Pháp, không chuyển trở lại. Bạch Thế Tôn Vì bác nhã-ba-la-mật-đa như thế có khả năng chỉ rõ tánh không biên đảo của các Pháp, hiển bày Pháp không không tánh tự tánh. Bạch Thế Tôn Trụ Bồ Tát Thừa, hoặc Độc Giác Thừa, hoặc Thanh Văn Thừa, các loại hữu tình đối với bác nhã-ba-la-mật-đa này nên trụ như thế nào? Phật dạy, này xá lợi tử. Các hữu tình ấy đối với bác nhã-ba-la-mật-đa này nên như Phật trụ, cúng dường lợi kính, tư duy bác nhã-ba-la-mật-đa, nên như cúng dường lợi kính, tư duy Phật Bạch Gia Phạm. Vì sao? Vì bác nhã-ba-la-mật-đa chẳng khác Phật Bạch Gia Phạm, Phật Bạch Gia Phạm chẳng khác bác nhã-ba-la-mật-đa, bác nhã-ba-la-mật-đa tức là Phật Bạch Gia Phạm, Phật Bạch Gia Phạm tức là bác nhã-ba-la-mật-đa. Vì sao? Xá lợi tử. Vì tất cả như lai ứng chánh đẳng giác đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả Đại Bồ-Tát, Độc Giác, A-La-Hán, Bất Hoàng, Nhất Lai, Dự Lưu V, V đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả 10 thiện nghiệp đạo, 4 tỉnh lự, 4 vô lượng, 4 định vô sắc, 5 phép thần thông ở thế gian đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả bố thí, tỉnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tỉnh lự, bác nhã-ba-la-mật-đa đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả pháp không đội, pháp không ngoại, pháp không đội ngoại, pháp không không, pháp không lớn, pháp không thắng nghĩa, pháp không hữu vi, pháp không vô vi, pháp không trốt tráo, pháp không không biên giới, pháp không tảng mạng, pháp không không đội khác, pháp không bổn tánh, pháp không tự tướng, pháp không tổng tướng, pháp không tất cả pháp, pháp không chẳng thể nắm bắt được, pháp không không tánh, pháp không tự tánh, pháp không không tánh tự tánh đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả chân như, pháp giới, pháp tánh, tánh chẳng hư vọng, tánh chẳng đội khác, tánh bình đẳng, tánh ly xanh, định pháp, trụ pháp, thật tế, cảnh giới hư không, cảnh giới bất tương nghi đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả thánh đế khổ, thánh đế tập, thánh đế diệt, thánh đế đạo đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả 4 tình lự, 4 vô lượng, 4 định vô sắc đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả 8 giải thoát, 8 thắng xứ, 9 định thứ đệ, 10 biến xứ đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả 4 niệm trụ, 4 chánh đoạn, 4 thần túc, 5 căng, 5 lực, 7 chi đẳng giác, 8 chi thánh đạo đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả pháp môn giải thoát không, pháp môn giải thoát vô tướng, pháp môn giải thoát vô nguyện đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả 5 loại mắt, 6 phép thần thông đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả 10 lực Phật, 4 điều không sợ, 4 sự hiểu biết thông suốt, đại tự, đại bi, đại hỷ, đại xã, 18 pháp Phật bất cộng đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả pháp không quên mất, tánh luôn luôn xã đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả trí nhất thiết, trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Này xá lợi tử. Vì tất cả pháp môn Đà-la-ni, tất cả pháp môn Tam-ma-địa đều do bác nhã-ba-la-mật-đa mà được xuất hiện. Khi ấy, trời ế thích bổng nghĩ, này xá lợi tử do nhân duyên gì mà hỏi việc này. Khi ấy, xá lợi tử biết tâm niệm ấy liền bảo, này chiều thi ca. Vì các đại Bồ-Tát được bác nhã-ba-la-mật-đa và phương tiện thiện xảo nhít thọ, nên có khả năng đối với tất cả thiện căng công đức của tất cả như lai ứng chánh đẳng giác ở quá khứ, vị lai, hiện tại trong mười phương thế giới, ở khoảng giữa từ sơ phát tâm đến khi chứng đắc quả vị giác ngộ cao tột, chuyển pháp luôn nhiệm mầu cho đến pháp Việt, hoặc thiện căng công đức của chư Thanh Văn, độc giác, Bồ-Tát và các loại hữu tình khác nhóm tụ trân nhắc suy lường, khởi ngây sự tùy hỷ hồi hướng quả vị giác. Ngộ cao tột, do nhân duyên này cho nên hỏi việc này. Lại nữa, chiều thi ca. Các đại Bồ-Tát học bác nhã-ba-la-mật-đa vượt hơn bố thí, tình giới, an nhẫn, tinh tấn, tình lựu bác nhã-ba-la-mật-đa gấp vô lượng lần. Khi như trăm ngàn kẻ sanh ra đã bị mù, không có người sáng mắt khéo dẫn đường, thì chẳng có thể đến gần đường chính, huống là có thể đi xa để đến thành lớn phong phú an lạc, bố thí, tình giới, an nhẫn, tinh tấn, tình lựu bác nhã-ba-la-mật-đa ấy cũng như vậy. Các kẻ mù bẩm sinh, nếu không có bác nhã-ba-la-mật-đa là người sáng mắt dẫn đường, thì còn chẳng hướng đến đường chánh Bồ-Tát, huống là có thể được vào thành trí nhất thiết. Lại nữa, kiều thi ca, bố thí, tình giới, an nhẫn, tinh tấn, tình lựu ba-la-mật-đa như thế, vì do bác nhã-ba-la-mật-đa này nhiếp thọ nên gọi là kẻ có mắt, lại vì do bác nhã-ba-la-mật-đa nhiếp thọ nên bố thí v.v. tất cả đều có tên là đáo bị ngạn. Khi ấy, trời ế kích liền bạch cụ thọ xá lợi tử, như Đại Đức đã nói bố thí v.v. nằm ba-la-mật-đa, cốt yếu là do bác nhã-ba-la-mật-đa nhiếp thọ mới được gọi là đáo bị ngạn, thì đâu có thể nói cốt yếu là vì do bố thí ba-la-mật-đa nhiếp thọ mà 5 cái khác được có tên là đáo bị ngạn, cốt yếu là vì do tình giới ba-la-mật-đa nhiếp thọ mà 5 cái khác được có tên là đáo bị ngạn, cốt yếu là vì do an nhẫn ba-la-mật-đa nhiếp thọ nên 5 cái khác được có tên là đáo bị ngạn, cốt yếu là vì do tinh tấn ba-la-mật-đa nhiếp thọ nên 5 cái khác được có tên là đáo bị ngạn, cốt yếu là vì do tình lự ba-la-mật-đa nhiếp thọ mà 5 cái khác được có tên là đáo bị ngạn, hoặc có nhân duyên nào khác mà chỉ khen ngợi bác nhã vượt hơn 5 ba-la-mật-đa khác. Xá lợi tử đáp, chẳng phải vậy! Chẳng phải vậy! Vì sao? Này Tiều Thi Ca! Vì chẳng phải do bố thí ba-la-mật-đa nhiếp thọ mà 5 cái khác được tên là đáo bị ngạn, vì chẳng phải do tình giới ba-la-mật-đa nhiếp thọ mà 5 cái khác được tên là đáo bị ngạn, vì chẳng phải do an nhẫn ba-la-mật-đa nhiếp thọ mà 5 cái khác được tên là đáo bị ngạn, vì chẳng phải do tinh tấn ba-la-mật-đa nhiếp thọ mà 5 cái khác được tên là đáo bị ngạn, vì chẳng phải do tình lự ba-la-mật-đa nhiếp thọ mà 5 cái khác được tên là đáo bị ngạn, vì chỉ do bác nhã ba-la-mật-đa nhiếp thọ nên 5 cái khác được tên là đáo bị ngạn. Vì sao? Vì các đại Bồ Tát cốt yếu là trụ bác nhã ba-la-mật-đa mới có khả năng viên mạng bố thí, tình giới, an nhẫn, tinh tấn, tình lự bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng phải trụ 5 cái khác có thể thành tự việc ấy. Vì vậy nên bác nhã ba-la-mật-đa đối với năm thứ trước là tối thắng, là tôn quý, là cao siêu, là vi diệu, là cao cả, là không gì trên, không gì bằng, không gì hơn. Lúc bấy giờ, xá lợi tử bạch Phật, bạch Thế Tôn. Các đại Bồ Tát nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa như thế nào? Phật dạy, này xá lợi tử! Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát sát mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thọ, tưởng, hành, thức mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát sát mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thọ, tưởng, hành, thức mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì sát không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát sát mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, vì thọ, tưởng, hành, thức không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát thọ, tưởng, hành, thức mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nhãn xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát nhĩ, tỉ, thiệt, thân, y xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nhãn xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát nhĩ, tỉ, thiệt, thân, y xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì nhãn xứ sông Lạm, sông Nghĩ, sông Xanh, sông Diệt, sông Thành, sông Hoài, sông Được, sông Bỏ, sông có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nhãn xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Vì nhĩ, tỉ, thiệt, thân, y xứ không Lạm, không Nghĩ, không Xanh, không Diệt, không Thành, không Hoài, không Được, không Bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nhĩ, tỉ, thiệt, thân, y xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát xác xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát xác xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát xác xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nhãn giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát sát giới, nhãn thức giới và nhãn xúc cùng các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì nhãn giới không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nhãn giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, vì sát giới cho đến các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát sát giới cho đến các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra, mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nghĩ giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thanh giới, nghĩ thức giới và nghĩ xúc cùng các thọ do nghĩ xúc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nghĩ giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thanh giới, nghĩ thức giới và nghĩ xúc cùng các thọ do nghĩ xúc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nghĩ giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thanh giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nghĩ giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thanh giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nghĩ giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thanh giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát nghĩ giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát hương giới, tỉ thức giới và tỉ súc cùng các thọ do tỉ súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì tỉ giới không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát tỉ giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, vì hương giới cho đến các thọ do tỉ súc làm duyên sanh ra không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát hương giới cho đến các thọ do tỉ súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát thiệt giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát vị giới, thiệt thức giới và thiệt súc cùng các thọ do thiệt súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát thiệt giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát vị giới, thiệt thức giới và thiệt súc cùng các thọ do thiệt súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì thiệt giới không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát thiệt giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, vì vị giới cho đến các thọ do thiệt súc làm duyên sanh ra không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát vị giới cho đến các thọ do thiệt súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Mật-đa Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát thân giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát súc giới, thân thức giới và thân súc cùng các thọ do thân súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát thân giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát súc giới, thân thức giới và thân súc cùng các thọ do thân súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì thân giới không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát thân giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, vì súc giới cho đến các thọ do thân súc làm duyên sanh ra không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát súc giới cho đến các thọ do thân súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Mật-đa Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát ý giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát pháp giới, ý thức giới và ý súc cùng các thọ do ý súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát ý giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát pháp giới, ý thức giới và ý súc cùng các thọ do ý súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì ý giới không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát ý giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, vì pháp giới cho đến các thọ do ý súc làm duyên sanh ra không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát pháp giới cho đến các thọ do ý súc làm duyên sanh ra mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát địa giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thủy, hỏa, phong, không, thức giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn! Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát địa giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thủy, hỏa, phong, không, thức giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì địa giới không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát địa giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, vì thủy, hỏa, phong, không, thức giới không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát thủy, hỏa, phong, không, thức giới mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát vô minh mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát hành, thức, danh sách, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ, hữu, sanh, lão tử, sầu, thang, khổ, tương, não mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát vô minh mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát hành, thức, danh sách, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ, hữu, sanh, lão tử, sầu, thang, khổ, tương, não mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì vô minh không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát vô minh mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, vì hành cho đến lão tử, sầu, thang, khổ, hữu, não không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát hành cho đến lão tử, sầu, thang, khổ, tương, não không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ Tát ch� hành cho đến lão tử, sầu, thang, khổ, hữu, não, mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Lại nữa, xá lợi tử. Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát bố thí ba-la-mật-đa mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát tình giới, an nhẫn, tinh tấn, tình lự, bác nhã ba-la-mật-đa mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát bố thí ba-la-mật-đa mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát tình giới, an nhẫn, tinh tấn, tình lự, bác nhã ba-la-mật-đa mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Lại nữa, xá lợi tử! Vì sao Đại Bồ Tát chẳng được dẫn phát pháp không nội mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát pháp không ngoại, pháp không nội ngoại, pháp không không, pháp không lớn, pháp không thắng nghĩa, pháp không hữu vi, pháp không vô vi, pháp không rốt tráo, pháp không không biên giới, pháp không thắng nghĩa, pháp không vô vi, pháp không thắng nghĩa, pháp không thắng nghĩa, pháp không thắng nghĩa, pháp không thắng nghĩa, pháp không thắng nghĩa, pháp không thắng nghĩa, pháp không thắng nghĩa, pháp không thắng nghĩa, pháp không thắng nghĩa, pháp không thắng nghĩa, pháp không thắng nghĩa pháp không tảng mạng, pháp không không đổi khác, pháp không bổn tánh, pháp không tự tướng, pháp không tổng tướng, pháp không tất cả pháp, pháp không chẳng thể nắm bắt được, pháp không không tánh, pháp không tự tánh, pháp không không tánh tự tánh mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Này xá lợi tử! Pháp không nội không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát pháp không nội mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, vì pháp không ngoại cho đến pháp không không tánh tự tánh không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát pháp không ngoại cho đến pháp không không tánh tự tánh mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát chân như mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát pháp giới, pháp tánh, tánh chẳng hư vọng, tánh chẳng đổi khác, tánh bình đẳng, tánh ly xanh, định pháp, trụ pháp, thật tế, cảnh giới hư không, cảnh giới bất tương nghị mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát chân như mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát pháp giới, pháp tánh, tánh chẳng hư vọng, tánh chẳng đổi khác, tánh bình đẳng, tánh ly xanh, định pháp, trụ pháp, thật tế, cảnh giới hư không, cảnh giới bất tương nghị mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì chân như không làm, không nghỉ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát chân như mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, vì pháp giới cho đến cảnh giới bất tương nghị không làm, không nghỉ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát pháp giới cho đến cảnh giới bất tương nghị mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát thánh đế khổ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thánh đế tập, diệt, đạo mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát thánh đế khổ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát thánh đế tập, diệt, đạo mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì thánh đế khổ không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát thánh đế khổ mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Vì thánh đế tập, diệt, đạo không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát thánh đế tập, diệt, đạo mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Lại nữa, xá lợi tử! Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát 4 tình lự mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Bạch Thế Tôn Vì sao Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát 4 tình lự mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa, chẳng được dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa? Này xá lợi tử! Vì 4 tình lự không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát 4 tình lự mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Vì 4 vô lượng, 4 định vô sắc không làm, không nghĩ, không sanh, không diệt, không thành, không hoại, không được, không bỏ, không có tự tánh nên Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát bác nhã ba-la-mật-đa. Vì 4 vô lượng, 4 định vô sắc không làm, không nghĩ, không sanh, không hoại, không có tự tánh nên Đại Bồ-Tát chẳng được dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên dẫn phát 4 vô lượng, 4 định vô sắc mà nên d