Radio Grafisch: week 47

Ed Bogart and Alex Kunst of the Grafische Vakka's discuss their busy week, including attending a meeting at KVGO. They mention a new membership system and a negative budget. The meeting had a good turnout and there were workshops and presentations. The KVGO has launched a new website and is working on a new magazine. There were also discussions about the contribution system and the importance of attracting new members. The meeting ended with a word artist performance. There was some confusion about the budget, but a digital meeting is planned to clarify and approve it. Overall, the meeting was eventful, and the KVGO is focused on bringing new energy to the industry. Dit is radiografisch de enige podcast waarin we het niet over Matthijs van Nieuwkerk gaan hebben. Ed Bogart en Alex Kunst van de Grafische Vakka's nemen de afgelopen week een beetje door en ze kijken vooruit. Ik kan er vergif op innemen dat ze daarbij heel veel fouten maken, dus ik kom aan het eind bij je terug om alles weer recht te zetten. Take it away guys! Hallo, ik ben Alex Kunst en je luistert naar Radiografisch van de Grafische Vakka's en ik ben hier met Ed Bogart. Goeiedag. Goeiedag, ja. Ed, je hebt een drukke week achter de rug. Wat heb jij gedaan eigenlijk? Nou, drukke week, maar ja, het was in ieder geval een interessante week. Eén van de aardige dingen die ik vorige keer heb gedaan was het bezoek aan de KVGO vergadering in Baarn. Althans, de vergadering was natuurlijk alleen voor de leden bestemd, dus wij mochten wat later naar binnen. Ja, dat was wel interessant. Zal ik het er meteen over vertellen? Even voor de luisteraars die het niet hebben gevolgd, er werden harde noten gekraakt, want er komt een nieuw contributiesysteem bij de KVGO. Ja, dat stond hoog op de agenda in ieder geval. Dat stond begin van dit jaar eigenlijk op de agenda, dat is toen doorgeschoven, want kwam net een nieuwe directeur en die wilde daar ook nog even over nadenken en naar kijken. En er was bijna een beloofdstelling voor die vergadering. En die vergadering, daar kwam bijna niemand in, of tenminste bijna niemand had zich aangemeld, dus beter om uit te stellen. Vorige week was het dus zover. Dus ik naar Baren en ik kwam daar aangereden en ik parkeerde op een vrijwel lege parkeerplek. En ik dacht, dit gaat helemaal mis. Dat was heel gek, want het was even zoeken, midden in de bossen ergens, prachtige omgeving. En ik volgde keurig de bordjes parkeren en ik dacht, nou drie auto's, dat is zuinig. Ja, maar iedereen was op de fiets. Nou, er stonden twee fietsen voor de locatie geparkeerd. Ik vermoed dat, we gaan er maar vanuit dat één van de diknaafsten was, omdat hij in Baren woont. Dus een mooi stukje fiets, denk ik. Een sportieve fiets. Elektrisch weet ik eigenlijk niet. Nee, een sportfiets volgens mij gewoon. Maar goed, we kwamen binnen en er waren nog wat mensen die zeg maar voor de tweede helft van de, het KVGO had de dag van de gratis ondernemer genoemd. Tussenmiddag waren er allemaal workshops en nog een netwerkborrel en nog een presentatie. Dus ik sloot aan bij de mensen die ook wat later gingen aanschuiven. Ik denk dat ze met 15, 20 mensen of zoiets even koffie gingen drinken voordat de zaal voor ons ook open zou gaan. Maar dat duurde eigenlijk vrij lang voordat de zaal open ging. Dus het werd dan wel een beetje lacherig gedaan. En wat is er toch allemaal aan de hand binnen? Nou ja, op een gegeven moment gingen dan toch de deuren open en ik hoorde een hoop geroezemoes. Dus er waren wel degelijk heel veel mensen want er bleek later ook een hele grote parkeerplaats achter de lokaal te zijn. Die stond helemaal vol. Want nou ja, toch ruim 100 mensen die naar die vergadering waren gekomen. Dus niet slecht voor een KVGO. Nee, dus kennelijk was het wel gelukt om toch mensen nieuwsgierig te maken naar die vergadering. En er waren dus ook veel mensen, meer mensen dan alleen mensen van de ledenraad. Maar ook gewoon leden waren naar die vergadering gekomen. Dus kennelijk was er toch wel degelijk interesse. En je merkte wel, nou een beetje rood aangelopen hoofden. Dat je dacht, nou dit is flink vergaat. Ja, een beetje verhit. Zo zag het er een beetje uit. Maar goed, niet lang daarna gingen we allemaal naar binnen. Want het tweede deel van het programma stond natuurlijk te beginnen. Er werd even toespraak geschouwen, Brecht-Giethe, de nieuwe directeur had toespraak. Toen werd wel al duidelijk, Dick Naafs moest ook nog wat zeggen. Er was stevig vergaderd. Er was stevig vergaderd en het contributiesysteem was inderdaad aangenomen. Maar ik begreep wel uit wat Dick Naafs vertelde, dat de begroting die daarbij hoorde, die was niet aangenomen. Die was afgekeurd. Ja, en dat is redelijk bijzonder, want over het algemeen zijn dat soort dingen, op vorige vergaderingen was de pers altijd wel welkom. Meestal was dat inderdaad een applausje en dan was het voor elkaar, de notule, de begroting, dat soort dingen. Dat werd ook altijd heel goed voorbereid. Maar kennelijk was daar nu toch wel wat aan de hand geweest. Ik begreep uit wat hij vertelde ook dat die begroting inderdaad ook een negatieve uitkomst had. Dus ja, kennelijk waren mensen daar toch over gevallen. Nou ja, daarna, Ben Grieten die vertelde nog het een en ander over de bijeenkomst en het nieuwe elan. Er was een mooi filmpje te zien over de branche, over de sector. Die is inmiddels ook op YouTube te zien. Ja, dat begreep ik ook achteraf. Later heb ik ze daar nog even naar gevraagd en hij vertelde dat er komt een nieuw magazine op papier van het KVGO. Lag dat daar ook al? Nee, nee, nee. Want ook het verslag van deze vergadering, van deze dag van de grafische onderneming, moest daar nog in. Dus de foto's werden natuurlijk ter plekke nog gemaakt. Dus kennelijk is hij, denk ik, binnenkort ligt hij op de mat. Maar deze dag moest nog mee in het magazine, zeg maar. Dus dat gaan we binnenkort zien. Het magazine is weer terug op papier, in ieder geval, bij het KVGO en er worden nieuwe folders gemaakt en er is een nieuwe website gelanceerd. Dus ja, alles een beetje nieuwe uitstraling, nieuw elan. Dus ja, dat zag er op zich allemaal wel goed uit, zeg maar, voor zo'n vergadering. Ik denk dat dat goed geslaagd was. Daarna waren er een viertal workshops over onderwerpen waar het KVGO zich sterk voor maakte. Het milieu, daar was ik dan bij. Maar er was ook, geloof ik, iets over de CAO. Nog een aantal dingen. Dus je kon in één van de vier workshops bijwonen. Wat gingen we daarna doen? Daarna waren we allemaal in de zaal. O ja, Josse Teutelink van het VGC had daar nog een presentatie over de stand van zaken in de branche en hoe dat er allemaal uit gaat zien. Of hoe dat er allemaal uit kan zien als we blijven innoveren. Wat gebeurde daarna? Daarna was er een woordkunstenaar. O ja, die sloot het programma af. Hoe was dat? Nou, ja, hoe was dat? Nou ja, nogal, ik moet zeggen, de akoestiek was slecht in de zaal. Dat was me al de hele tijd. Dat je dacht, wat een gek, raar hoogluid. Deze man, de woordkunstenaar, die was vooral heel luid. Die had een microfoon en die was heel luid. Ik had in het programma gezien, want ik dacht eigenlijk, wie is die man? Maar ik had gelezen, en nu ben ik zijn naam kwijt, Nieuwe Geurneberg, die riep, ja, roep een paar woorden die iets over deze dag zeggen. Continuutie systeem! Ja, dat reikt nergens. Het enige woord wat mij bijbleef was inovatie. Dat steunde altijd goed. En daarna moesten ze een paar liedjes galven, roepen. En iemand riep nog André Hazes en nog iets anders. En dan zat er iemand op een piano, die ging die nummers. En dan woordkunstenaarde hij die woorden in een lied. Maar ik verstond echt helemaal niet. Het was een galvende... Ja, dus ik dacht, en hij stond heel dicht bij de muziek, heel luid. En het enige woord dat ik nog herkende was innovatie. Ik was een beetje overdonderd door dat. En mijn gedachte, want ik was vooral gefascineerd door het woord kunstenaar natuurlijk. En toen mijn gedachten gingen onmiddellijk naar, maar dat heeft hier niets mee te maken, een hele andere woordkunstenaar, Pierre Karkner. Vader Abraham, die eerst overleden was. Dat was echt een woordkunstenaar natuurlijk. Die grappiger was. Ik zag een itempje over het overlijden van Pierre Karkner, Vader Abraham. Wat ik daar vooral heel leuk aan vond was dat hij ongelooflijk veel namen muziek maakte. Lord One Hope heeft hij. Duo Venus en Penis. Hij heeft allemaal hele rare, onder allerlei schuilnamen, muziek opgenomen. Toen zag ik iets voorbij komen, dat moet ik even opzoeken. Toen zag ik dat zijn eerste bandje, maar die in 1960 zo is... Ik weet niet of dat Abraham is. Ja, Abraham. Ja, woordkunstenaar. Door die woordkunstenaar raakte ik helemaal afgeleid. Dan dwaalde mijn gedachte af, zeker als je dan tekst niet kan verstaan. Dus ik had al heel snel het smurflied in mijn hoofd natuurlijk. Maar toen ging ik het opzoeken, want ik dacht, dat is een leuk... Dat kan ik misschien op de Graafschak daar zo over zijn. Ik zag dus dat de eerste band waar Pierre Kartner in speelde, die heette The Headlines. En de band die daarna kwam, die heette The Lettersets. Dat vond ik zo grappig, dat ik dacht, je eerste band heet Koppen, en je tweede heet The Lettersets, dus een vondst eigenlijk. Maar heeft ie iets met typografie? Dus ik dacht, hij heeft vast iets grafisch. Er is natuurlijk heel veel te vinden over Pierre Kartner. En ik dacht, misschien had zijn vader een druk rijden, of hij heeft een grafische school of zo iets gevolgd. En dat leek me dus zo leuk, want dan kon ik daar een leuk stukje. En dan dacht ik, dan hebben we toch weer een fascinerend opmerkelijk berichtje. Maar nee, hij heeft gewoon banketbakkersopleiding gedaan, en hij is chocolatier geweest. En daarna is hij gewoon... Hij heeft een frietkraam geloof ik nog gehad, en in de muziek gerold. Het is volstrekt onduidelijk waarom die eerste twee bandjes een typografische naam hebben. Maar ik vond het wel fascinerend. Dus dat sloeg me ergens op. Dus terug naar de vraag. De vraag die blijft hangen is, kan het KVG ook door een waterkraan? Dat kwam dus, dat blijkt. Want, als je zegt, contributies zijn prima, iedereen is ervoor, we gaan het fortuin op een andere manier betalen, en het wordt omgeslagen op een andere manier dan voor de bedrijf. Maar, de begroting klopt niet. Hoe kan dat dan allebei tegelijkertijd waar zijn? Nou, dat kan dus. Omdat we er niet bij waren, voelde ik een beetje ingelukkig om in te schatten hoe dat contributiesysteem er nu uitziet. Dus ik ben na de vergadering en na de woordkunst bij de, hoe zeg je dat, het bivet, waarover straks meer, ben ik nog even naar Diknaves gestapt en naar Brigitte, om te vragen hoe dat nou zat. En het contributiesysteem is op zo'n borrel niet zo heel makkelijk uit te leggen natuurlijk, maar het is nu het inclusieve systeem, dus het is wel, sinds het voorjaar is het toch aangepast, zeg maar. Er zijn allerlei dingen veranderd, maar inmiddels staat op de website van KVG, de nieuwe website, waar trouwens toch weer plaatjes over de tekst heen staan zie ik, maar dat lost vast nog wel op, ze gaan de contributie anders berekenen en ze gaan met staffels werken, het is wel nog steeds gebaseerd op de bedrijfsgeld, maar ze gaan met staffels werken, waardoor kennelijk er toch een soort, hoe schrijf je dat hier, er zit een maximum aan in het contributiebedrag en het verlaagde tarief verdwijnt en er komt ook een ingroei model voor nieuwe leden. Dus waarschijnlijk begin je dan op een veel lager contributieniveau, tenminste zo lees ik dat, want het moet extra aantrekkelijk worden om bij die vereniging in te stappen. Dat is wel slim. Ja, precies, dus hoe langer je lid bent, hoe meer dan gaat het aantrekken, een soort introductie korting denk ik of zo is dat je krijgt, want uiteindelijk is de bedoeling dus dat er meer leden komen, tenminste voor mij is het twee leden, uiteindelijk moeten de contributieinkomsten gegarandeerd worden, het kvo heeft de inkomsten nodig, en ze hebben leden nodig en dat heeft volgens mij weer alles met die cao te maken, het algemeen verbindend verklaren omdat je dan in zittings gaat. Ja precies, jouw leden moeten minstens zoveel, zo'n aandeel in de branche vertegenwoordigen dat je kan zeggen oké dit wordt algemeen verbindend verklaard, dus volgens mij snijdt het mes een beetje aan twee kanten. Nou, dat was, dat begreep ik ook uit de gesprekken die ik daar had, dat systeem was goed voorbereid ook met de ledenraad zeg maar, want die moesten uiteindelijk beslissen over, die mogen stemmen, dus daar was dat goed mee voorbereid in een aantal bijeenkomsten voor deze vergadering, dus eigenlijk ter vergadering was het een bekende kost en dat werd dus ook akkoord bevonden. Daarna kwam die begroting in beeld zeg maar en die kwam negatief uit. En toen waren, om de ledenraad heen zaten ze nog zeg maar, ze waren met honderd mensen daar. En toen dachten de mensen, ja wacht eens even, die zagen een negatieve begroting. Ja, en daar kwamen de alarmlichten aan bij iedereen. Ja, nou ja, ik heb een aantal ondernemers achteraf gesproken die daar bij waren. En die zeiden, ja je zit met een zaal vol ondernemers en die kunnen echt wel een begroting lezen en die snappen wel wat daar gebeurt en als dat niet goed uitkomt, moet je dat ook goed kunnen uitleggen waarom dat zo is. Je vroeg, hoe kan dat allebei? Het kan best zijn dat er nu eerst eigenlijk een soort lager bedrag aan inkomsten uitkomt, niet uit het nieuwe model zeg maar, maar dat je op termijn hoopt dat dat weer oploopt. Ja, weer je vlies en dan over het jaar klopt alles weer. Ja, nou er wordt eerst, ja er is eigenlijk een soort investering in de toekomst denk ik, zoiets zal het zijn. Maar wat dus opmerkend was, is dat kennelijk, de bestuur kon het niet goed uitleggen waarom dat zo was. En nou, ik heb van verschillende mensen gehoord dat de discussie echt wel hoog opliep, want het KVV schrijft nu dat er nog wat vragen over de begroting waren, maar dat was, ja dat liep hoog op, het was echt een laaiende discussie als ik het zo begrijp. En kennelijk was het ook geen gering verschil zeg maar wat erin zat, dus er wordt ook echt uitleg verwacht. Nou ja, achteraf zei Dick, nou ja Dick Naafs, goed dat we zulke actieve leden in de vereniging hebben. En daar heeft hij ook gelijk in, dat is inderdaad een positieve draaigever. Maar het was toch vrij onverwacht dat dit zo misliep zeg maar. En ik begrijp uit wat hij mij vertelde dat de verklaring er echt wel is. Ze kunnen het kennelijk wel degelijk onderbouwen en uitleggen. Maar ja, er wordt nu een extra digitale bijeenkomst nog georganiseerd binnenkort, om die toelichting te geven en dan alsnog een akkoord op de begroting te gaan krijgen. Dus nou ja, dat was voor KV Gelderland toch zeker wel een uitzonderlijke situatie volgens mij. Het voordeel is natuurlijk wel, omdat je er niet bij kunt zijn, kun je natuurlijk wel een beetje fantaseren hoe het is gegaan. Dat is natuurlijk wel het voordeel, als je gewoon bij bent, het is saai en iedereen wil zijn vreemdste stem. Maar nu kun je dus inderdaad bedenken dat mensen daadwerkelijk zijn opgestaan met een rood hoofd, en een propelpapier naar de voorzitter hebben gesmeed en het zegt zo gaat dit niet langer, dat de schoenen op tafels is geslagen. Ik denk dat er met schoenen is gegooid. Dat denk ik ook, ik denk dat er met schoenen is gegooid. Ongetwijfeld heeft die woordkunstenaar erover gezongen, maar dat heb ik dus niet meegekregen. Maar ehm, nee. De advies van volgende keer is in ieder geval, de akoestiek van de ruimte, wat beter, dat is sowieso een algemene advies aan het KV Gelderland, zorg dat de akoestiek goed is. Dat is het nummertje. En zorg dat iedereen snapt waar de auto's uitslaan. Dat was weer mijn ding, ik volg wel zo'n bord, andere mensen die slaan gewoon wel af als ze in de verte... Je moet eigenlijk gewoon een aparte pijl op het boog harten. Dat die dan gewoon... Ja, het is echt aan mij niet besteed dat soort dingen. Maar vooral, nodig geen mensen meer uit voor de leden, dat is natuurlijk leuk. Dat wij dan achteraf, weet je, moeten raden, gaan kijken... Nou ja, je moet gewoon met mensen gaan praten inderdaad. Het zit een aantal mensen nog steeds best hoog, dus ik vermoed dat er nog wel wat werk aan de winkel is. Aan de andere kant kun je zeggen, er is reuring, mensen zijn weer betrokken, mensen zijn weer actief. Dus wat dat betreft lijkt KV Gelderland weer een soort modus te pakken te hebben. Ik ben er ook van. Hoe lang praat Wally over dat contributiesysteem? Ja, al heel erg lang. Jaren geleden is er volgens mij een Berenschot rapport al verschenen. Dat ging over wat willen de leden eigenlijk. Ik weet niet eens meer hoe het heet. Heel duur rapport over heel duur onderzoek. En dat werd toen ook verklaard. Het is duur, maar we investeren in de toekomst. En kennelijk moet dit dan nu eigenlijk het moment zijn waarop die nieuwe fase aanbreekt. We gaan dat zien. Ik heb helemaal niet bekeken op de nieuwe site. Eigenlijk bevroeg ik het bij het KV Gelderland bij de website, dat je niet echt zag wat ze nou eigenlijk deden. Ze hebben het wat dat betreft wel heel anders ingericht. Als je nu op de homepage komt, daar leggen ze meteen uit wat is de grafische industrie, wat is het KV Gelderland en wat doen we eigenlijk. Qua opzet is hij echt wel veranderd. Ook veel meer gericht op wat doen we en kom erbij voor leden dan natuurlijk. Dus ik denk dat daar wel op zich wel goed over is nagedacht. Nog even het filmpje. Er kwam opeens een filmpje voorbij, dus dat vroeg ik ook nog aan de mensen die ik bij de borrel sprak. Wat ik dacht, is dat nu de start van een, daar hangt ook al heel lang een campagne in de lucht. Die namens de sector gevoerd gaat worden. Maar ik begreep eigenlijk dat het meer een soort filmpje voor de sector zelf eigenlijk. En een aantal dagen later bleek het de dag van de ondernemer te zijn. Dat heeft de MKB Nederland geloof ik bedacht. En op die dag werd dat filmpje ook live gezet en was hij voor iedereen te zien. Het was voor mij een beetje de bedoeling dat gratis bedrijven dat ook gaan verspreiden onder hun klanten over relaties denk ik. Als je de voice over ook hoort, gaat het eigenlijk vooral over, ze spreken eigenlijk de gratis ondernemers zelf aan. Wat is het toch bijzonder wat de ondernemers doen. Ja, wat maken we toch een belangrijke en mooie dingen. Daar mogen we best wel een beetje wat vaker stil bij staan. Maar het is vooral voor de gratis ondernemers zelf eigenlijk bedoeld. Eigenlijk is dat met heel veel branche campagnes, als je succesvol wil zijn als branche campagne, dat zag je onlangs ook in de vleesindustrie. Je moet eigenlijk niet zozeer de klanten aansporen om het product te kopen. Maar je moet vertellen tegen de branche zelf, wat zijn we toch goed bezig, wat zijn we toch goed. Ja, ik denk dat daar het filmpje heel erg. Dat vinden de leden van branche en energie altijd heel belangrijk. Dat ze goed gevonden worden en dat ze belangrijk zijn. Promotie maken van producten dat je eigenlijk verkoopt, daar is eigenlijk niemand echt in geïnteresseerd meestal. Dat is een heel succesvolle campagne geweest volgens mij binnen de branche. Print is big uit Amerika. Dat is gewoon een reclame site van een verkoper van menselijk informatiesystemen. En die heeft gewoon precies bedacht, wat willen mijn klanten graag zien. Dat is een website waarin ik uitleg hoe goed ze wel niet zijn. Print is big, dat is een hele mooie site by the way. Legt uit dat Print ontzettend groot is, ontzettend belangrijk, heel veel omzet maakt, veel groter dan de autoindustrie. In werkelijkheid is het natuurlijk zo dat als ik een markteur ben van Pol.com of Blokker of weet ik veel, dan interesseert het me natuurlijk, ja, geest naast hoeveel de gruisindustrie is. Ja, ik heb gewoon een volger nodig of niet, of een brochure of iets dergels. Maar voor de drukkers zelf is het natuurlijk heel leuk om dat te zien, hoe goed ze wel niet bezig zijn. Ja, en ik denk dat het heel professioneel gemaakt is. Ik herinner me het Corona filmpje, herinner ik me nog, wat in de ster tijd toen weer uitgezongen werd. Dat was echt tenenkrommend. Dit is op een andere manier ook wel weer een beetje, maar het is professioneel gedaan. Ja, goede voice-over, mooi gefilmd zonder meer, dus er zit meer in. Ja, maar ja, dus ja, dat was een beetje waar ik mee bezig ben geweest. Wat heb jij gedaan? Terwijl jij bij die vergadering zat, zat ik bij een enkels van allemaal in de bouwsector. Ik kom ook nog wel eens ergens van. Op zich ook wel leuk om te zien, daar hadden ze een uur lang Helga van Leur, de voormalige weervrouw, die aan die ondernemers ging uitleggen hoe slecht ze waren. Die hebben we ooit nog gedacht op de... Ja, op de dag van Duurzaam Drukwerk van Graaf, was zij de beste goede presentatrice in Spreekze. Ze was hier ook de beste goede spreekster, maar het was wel leuk om te zien dat er allemaal mensen, ondernemers in de bouw, ondernamen, en zij zat dan een uur lang te vertellen hoe het allemaal zit met al die grafieken en klimaat, en dat het eigenlijk allemaal onze eigen schuld is. En die boodschap loonde dus echt helemaal totaal niet. Dat is zo ontzettend boeiend om te zien. Op een gegeven moment begonnen ze achter me al te protesteren met een luidskeel zo'n ja, ja, met onderhoorden kap hierbij. Ja, ja, ja, oké. Dat is natuurlijk wel iets om over na te denken. Ik weet niet of dat je houding moet zijn als ondernemer. Ik denk dat je ook kunt luisteren naar zo iemand in een keer van hoe kan ik dit nou inzetten voor mijn eigen bedrijf, dat ik wel een, in de bouw kun je heel veel dingen doen die met het meemelegerlijk iets van milieuvriendelijkheid uitstalen. En dat kunnen we natuurlijk als grafische ondernemers ook gewoon. We kunnen wel wel proberen om te kijken van nou ja, ik doe dit en dit. Ja, om uit te leggen aan de mensen wat er goed is. Maar dat was ontzettend boeiend. Maar dat was eigenlijk, daarom kon ik niet naar de vergadering. Maar gelukkig was ik goed tegenwoordig in de vorm van Ed Boger. In de persoon van Ed Boger. Ik heb gisteravond nog gebeld met Eddie Hagen na aanleiding van zijn nieuwe project. BBCG, BBCG, A Better Brand Color Guide. Eddie maakt daar ontzettend veel stampijen omheen. Dat is ook heel erg leuk. Is het niet begonnen met die stampijen rond Pantone en Adobe? Ja, daar begint het een beetje. Wat hij nu probeert is om te vertellen hoe de wereld in elkaar kan zitten zonder Pantone. Maar dat is wel al langere stoppaats van hem. Dat is al langere stoppaats. In het begin, daar waren we het wel over eens. Er was ooit een tijd dat de industrie helemaal niks had geregeld. En toen is Pantone daar in gestapt. Die heeft gezegd, nou jullie regelen helemaal niks. Er moet wel wat geregeld worden voor kleuren. Dan doen wij dat. Maar dat was gewoon een commerciëel bedrijf. En gek genoeg was dat een soort van standaard gezien in de industrie. Ook door mij. Ik dacht gewoon, oh dat is een van de instituuten. Dat heet Pantone. Dat rijk die waaiers uit. En die kosten zo belachelijk veel. Want ja, de kosten zijn alleen maar hoog om zo'n waai te maken. Dat is wat ik dacht. Maar ik dacht dat het een soort not for profit, ISO standaardachtig ding was. Totdat ik op een beurs hoorde dat ze werden overgenomen door X-Fighter. Toen dacht ik, nu? Kun je standaard overnemen? Maar het blijkt dus helemaal magisch nodig te zijn. En het is gewoon een bedrijf wat een kleuren set heeft bedacht. En daarbij vertelt hoe je de ink moet mengen. En hoe je die kunt vertalen naar CYK en RGB. En Eddie is zich gaan ergeren aan Pantone nog ietsje daarvoor. Toen hij erachter kwam dat de kleurwaaier en de waarde die we er mee geven. Niet altijd op elkaar aansluiten. Dat sluiten op 90% van de gevallen aan. En wat zijn dan die 10% van die kleur die niet aansluiten? Dat weet je dus niet. Dus het is gewoon een kans van 1 op 10 dat je daarnaast zit. En die 90% die dan wel aansluit die heeft een Delta E voor 2. Allebei de kanten op. Dus uiteindelijk kan je een Delta E voor 4. Nu praat ik echt buiten mijn boekje, want zo goed weet ik het allemaal niet. Maar Delta E dat gaat over de afwijking van de kleur toch? Afwijking van de kleur ja. Dus het is over, je mag zoveel afwijken. En die afwijking dat heet dan Delta E. Ja precies, dus het is donkerder of iets lichter. En de ISO standaard die we gewend zijn is Delta E van 5. En ze geven dan een Delta E van 2. Maar voor een instituut wat zichzelf de kleurenbaas noemt, kun je daar allerlei vragen bij stellen. En die legt alles uit op zijn website. Insights4print.cao Daarvoor is dan een 4. We zullen de link onder de show notes, zoals dat ook is. Ja, je moet het onder de podcast zetten. Nou ja, wat heeft Edea nou gedaan? O ja, omdat Pantone net als alle commerciële onderneming van geld houdt, dus die wilde steeds meer geld. En je moest steeds meer gaan betalen. En toen kwamen ze op een gegeven moment Pantone Connect. En dan kon je een abonnement opnemen. Maar het probleem was dat Adobe werkt ook met Pantone kleuren. Photoshop en InDesign en al die programma's. En je moest ook geld gaan betalen aan Pantone. En dat doen ze niet. Dus die hebben de band verbroken met Pantone. En nu is er een probleem eigenlijk. Tussen aanleidingstekens, want dat is natuurlijk helemaal geen probleem. Je kan nog steeds alle kleurtjes maken die je wil. Maar goed, Edea heeft een soort gids gegeven. Waarin hij uitlegt hoe je er mee omgaat in de wereld zonder Pantone kleuren. Door te meten. En dat is iets wat al heel lang kan. En zijn punt was, in het begin ook weer, was dat een probleem. Want je had wel fotospectralenmeters 20 jaar geleden. Maar die waren verschrikkelijk duur. En drukkers snapten het niet. Het is natuurlijk iets wat ze zijn gewend om intensiteit te meten. Niet kleuren te meten. Dus dat was allemaal, en dat gaat sindsdien. In de pre-paste wel heel snel, maar achter de drukpers, eerlijk gezegd nogal constantief. Dus ja, dat duurt. Maar die spectraalmeters zijn nu eigenlijk best wel heel betaalbaar. Voor 300 euro, zei Edea. Ik geloof, heb je zo'n IWON, geloof ik. Die meters wel kopen. En als je kunt meten, dan heb je iets wat je toch al had. Namelijk gewoon LHB-waren. En die zijn gewoon onafhankelijk. Nou komen er nog wat extra dingen bij kijken. Dan ligt er gewoon de kijkhoek, weet ik veel wat. Je kunt er allemaal dingen mee praten. Maar goed, meten is weten. Maar dat is dus wat Edea allemaal uitlegt in een soort handleiding. Het is eigenlijk een soort handleiding. Fotospectraalmeters. Ja, kleurmeter. Ja, ja, ja. Hij legt uit hoe je dat kan doen. En zijn punt is eigenlijk, dat is natuurlijk heel leuk. Voor wie doet hij dit nou? Hij doet het voor de drukkers. En dan kun je naar dat boekje, ik zal de link ook daaronder zetten. Het boekje is dus heel gratis te bewonderen op de website van Edea. Het is gewoon een PDF. Dat boekje kun je delen met je kwanten. Dus de zogenaamde brand owners, de merk eigenaren en de vormgevers. Ja, maar ook voor ontwerpers is dit toch belangrijk, zeg maar. Ja, het is natuurlijk de oorziens. Nou en wat is nou de grap, hij kreeg onder andere een mailtje van Norm Uress. Die is van Meshacolor, van de Amerikaanse tak van het Nederlandse Meshacolor. Die verkopen van die piepkleine spectroomledes. Ik weet niet wat die kost hoor. Maar Norm was wel geïnteresseerd. Wij hebben hem ook wel eens op boek aangevind. Maar die was wel geïnteresseerd. Als een vormgever met dit boekje snapt wat hij nou eigenlijk moet doen. Dan kan hij ook zo'n apparaatje kopen. En dan kan hij bij wijze van spreken alles meten. En toen zei Eddie, hoe zei hij dat nou? Maak van de wereld je kleurig iets. Nou dat vond ik wel heel leuk. Dus alles wat je omheen ziet is je kleurig iets. Je hoeft alleen maar dat mailtje eruit op te zetten. Wij zitten hier aan een tafel, die is lichtbruin. Nou als ik dat mailtje erop zet, dan zie ik op mijn iPhone welke CMYK waarde erbij hoort. Ja, welke kleur dat is. En dan kan ik die gegevens doorgeven aan de drupper. En dat is ook leuk. Het is een kans voor druppers om weer in gesprek te raken. Met bijvoorbeeld specialisten van de klant. Ja. Ik vind dat eigenlijk heel positief en heel leuk dat hij dit doet. Ja, ik zit een beetje te denken. Het is allemaal technologie die wel al langer bestaat. En waar het al langer over gaat natuurlijk. Maar eigenlijk kun je zeggen dat nu het zo escaleert tussen de OB en Pantone. En dat het eigenlijk niet meer goed samenwerkt. Dat nu eigenlijk pas mensen gedwongen worden om iets anders te gaan doen. Om actie te doen. Zolang dat werkt hield iedereen toch vast aan die kleurenwaaiers. Ja, ik weet hoe dat in druk rijden. Jij vertelde mij wel eens, die zijn vaak tien jaar oud. Die lopen overal te verstoffen. Ja, drukkers die hadden hun eigen PMS waaier. Hun eigen Pantone waaier. Maar dat was ook echt hun waaier. Maar ja, die verouderd. En die moet je ook vernieuwen. Maar je zag in druk rijden oud en nieuw door elkaar gebruikt worden. Dus ja, dat was natuurlijk ook wel een beetje... Onhandig. Ja, onhandig. 20e eeuws allemaal. Ja, heel analoog eigenlijk. Om het maar zo te zeggen. En ja, dit is natuurlijk allemaal veel digitaler. Dus ja, eigenlijk is het wel een goede ontwikkeling denk ik dan. Het sluit ook eigenlijk aan bij wat Erik Kolderof, die we heel veel kennen van Mesh & Color, altijd zei. Meten is weten. Je moet er al zoveel mogelijk... En die wil ook graag de verpakkingsindustrie laten dood. Dus een beetje achter. Die zijn heel erg met fingerprints bezig. En met vergelijken. En ja, als je nou gewoon goede software hebt. En er zijn ook andere pakketten dan Mesh & Color. Dus niet betaald op Mesh & Color. Maar als je goede software hebt en je hebt goede meetapparatuur. Ja, dan wordt alles heel veel transparanter. Dan kun je het heel veel makkelijker delen. Adobe heeft ook een standaard AC regel. De Swatch files, die kun je er allemaal uitwisselen ook. Het is allemaal goed te doen. Dus nou ja, ik was daar eigenlijk ontzettend... O ja, en wat dan dan leuk is. Eddie was natuurlijk ook erg blij. Want Frank Romano, de grote professor, goed uit de grafische, die was blij met het project. Hij heeft nog veel meer mailtjes gekregen van belangrijke mensen. Henk Geernotten, onze vriend. De man die ik nog veel hoger aanslaan dan Frank Romano by the way. Had meegelezen met het boekje. En die zag het helemaal zitten. Die vind het een heel goed idee. Wat ook wel leuk was. Is dat Eddie nog wel veel verder gaat. Hij noemde een naam, ik weet niet hoe je het zegt. Dat ging bijvoorbeeld over metamorie. Iedereen noemt dat, dat je dan kleuren onder verschillende lichtomstandigheden ziet er verschillend uit. Nou ja, jij hebt in je grafische opleiding geleerd dat dat een enorm probleem is. Zeker. Een enorm probleem. En in feite heeft niemand daar iets mee te maken. Het interesseert natuurlijk in de praktijk een klant in een supermarkt helemaal geen bal of chocolade aangehouden. De consument bedoel je. Ja, natuurlijk helemaal niet meer bezig. Dus je bent eigenlijk bezig met een theoretisch probleem. En ja, hij gaat daar nog wel wat stappen verder in. Eddie had op LinkedIn en op zijn blog waarschijnlijk voorbeelden van Milka chocolade. Waarbij je ziet dat het lila totaal verschilt is. De verkoop van Milka is niet ingestort omdat de kleuren anders zijn. Kennelijk de kleur specialist van Milka. En die is er echt. Die heeft het gewoon door laten gaan naar de supermarkt. We zijn natuurlijk allemaal wel een beetje heel erg moeilijk aan het doen met z'n allen. Dat wil niet zeggen dat je niet goed in de gaten moet houden wat je kleur meer is. Dat moet je juist goed in de gaten houden. Dat moet je heel erg goed in de gaten houden. Maar je moet ook niet de magie aanhangen die er niet is. Dat Coca-Cola rood verschilt overal per land. Het is sowieso dat ze in Italië minder Coca-Cola afkopen omdat er ook iets roger is dan de Nederlandse Coca-Cola. Lijkt me ook niet inderdaad. Nee, dat blijft een soort... Ja, dat is wel een beetje de magie. Ik heb proberen te standaardiseren door te zeggen van mijn merk heeft die kleur dus het moet wel die kleur zijn. Ik herinner me een verhaal. Ik meen dat dat... Wie vertelt mij dat nou? In ieder geval dat ging over Heineken groen. Wereldwijd moet Heineken groen zijn. Totdat iedereen zich realiseerde dat gaan we niet volhouden om dat wereldwijd te monitoren en te zeggen nee dit is niet groen genoeg en dat moet groen zijn. Toen hebben ze daar meer een kleuren familie voor gemaakt. Volgens mij is Heineken dan groen, zwart, wit en rood. Dat zijn eigenlijk de kleuren waaruit elke Heineken verpakking en uiting is opgebouwd. Als je dat in goede verhoudingen in een uiting bij elkaar ziet dan herkent iedereen dat als dat zal Heineken zijn. Of dat groen dan een beetje lichter of donkerder of ietsjes afwijkt. Maar het is meer die combinatie en dat zal met Coca-Cola ook zo zijn. Dat merk, dat witte, die schoes, dat lijntje, want dat gebruiken ze zelf ook heel vaak. Dan laten ze de naam weg en dan heb je alleen dat lijntje. En toch weet bijna iedereen. Je zag als je Coca-Cola blikjes, als je daar niet Coca-Cola op zet maar iedereen zijn eigen naam daar op zet dan weet iedereen nog steeds wat er in dat blikje zit. Niemand zal er aan twijfelen van oh. Dus ja, zo sterk is een merk zeg maar dat je het zelf weg kan laten en dat iedereen het nog steeds herkent. Dus dat is meer die combinatie van factoren volgens mij inderdaad. Dan dat je ergens iets rood ziet liggen en denkt hé dat is Coca-Cola rood. Ja, het moet er gewoon tof uitzien en het moet ongeveer dat rood zijn natuurlijk. Je moet natuurlijk niet zomaar wat gaan doen dat het ineens roze wordt ofzo. Dat is belachelijk. Nee, dan zit je er te ver naast. Maar ja, die marge. Maar ja goed, het is lastig want je wilt dingen standaardiseren en tegelijkertijd moet je het ook weer een beetje loslaten. Dus ik snap ook wel dat dat... Ja, die zegt er is een standaard, dat is die ISO standaard. Ja. Of de 36, 47, dat is tape 2. Die standaard is er en die zegt er is een Delta Evo 5. Hou je gewoon aan die standaard. En dat kan met goed cola management kan dat uitstekend. En daar is software voor, er is hardware voor, alles is er. En dat is eigenlijk veel beter dan steeds maar weer wat ze af en toe doen, modellen erbij pakken. We kennen allemaal ontzettend rare voorbeelden van hoe dat misgaat met kleur en zo. Ga je daar nog over schrijven? Ja, ik ga hier... Ja, in principe alles wat Eddie erover zegt is ook te vinden op zijn website. Daar gaat hij om. Maar ik ga er ook wel een of ander over schrijven. Onder andere wat ik ervan vind ook. Ongetwijfeld. Ja, ik vind het een ontzettend leuke ontwikkeling. Het is in ieder geval gratis te krijgen die gids. Er komt een Nederlandstalige versie. Want dat is natuurlijk ook wel een dingetje, als het in het Engels is duurt het even langer in de Nederlandse markt voor dat doordringen. Er komt een Nederlandstalige versie. Maar hij zei er komt ook een Duitse, een Italianische en een Turkse versie. Dus wie weet hoe het nog gaat groeien. Ja, leuk. Ik vroeg ook nog aan hem, dat is misschien wel interessant om te zeggen, want ik vind het eigenlijk een beetje raar dat een pitter Eddie Hagen, met al zijn kennis weliswaar, dat is wel waar, dat die dit dan moet oppakken en niet de industrie. Maar ja, ergens moet het ook daar vandaan komen. Want hij is natuurlijk onafhankelijk. Iedereen in de industrie is afhankelijk van iemand ergens. Ja, dat is vaak de reden dat dingen zo vast lijken te zitten. Het is altijd gekleurd op een of andere manier. Om in een kleurrijk paleet te blijven. Dus nou ja, leuk ontwikkeling. Mooie ontwikkeling. Ja, zeker. Nou ja, goed, wij gaan nog een heel leuk gesprek hebben deze week over een heel mooi project. Waar we binnenkort nog even iets meer over gaan vertellen. Ja, vast wel. Ja, ondertussen ben ik nog een artikel aan het schrijven voor het vakblad in België Grafisch Nieuws. Die vroeg mij een soort update te maken van wat er op het gebied van labelpersen op dit moment gaande is. Want een paar maanden geleden was in Chicago in de Verenigde Staten label expo. Dat ging weer een keer door. Voor het eerst sinds drie jaar was er weer een echte label expo. Dus daar stonden de primeursen allemaal weer opgeleind. Dat was grappig. Ik ben me daar een beetje in aan het verdiepen. Wat er opvalt, en dat was mij ontgaan. Ik denk de meeste mensen. Maar dit was de eerste label expo waar geen enkele flexo pers stond. Oh, alleen maar digitaal? Alleen maar digitaal pers. Nou, dat zegt wel iets over de groei. Ja, maar er stond dus niet één flexo pers. Nou, dat is opmerkelijk. Zijn er nu marktfilms bezig? Nee, flexo is hartstikke groot. Ja, dat snap ik. Maar is de groei er een beetje uit dan? Nou ja, ik denk dat de Splammers ontwikkelingen gewoon in de digitale hoek zitten. En de afgelopen drie jaar is daar natuurlijk even goed volop ontwikkeld. Dus die werden nu ook allemaal getoond. Maar in ieder geval, HP Indigo heeft een nieuwe platform, de V12. Dat konden ze daar nu voor het eerst laten zien. Galoos en Heidelberg hadden een nieuwe inkert pers voor label industrie. De machine is er nog niet hoor, maar ze hebben hem daar alvast aangekondigd. Ik meen in de tweede helft van volgend jaar moet die gelanceerd worden. De Galoos One heet die. En dat is nu een volledige inkert pers. Want ze hadden natuurlijk al de label fire. Maar dat is echt voor het hoge segment. Echt bovenkant van de markt. En dit is meer een machine voor de gewone label drukker die er ook bij kan. Dus dat was voor hun ook echt, dat presteert ook echt. Inkjet is voor ons nog steeds heel erg belangrijk. Digitaal drukken is heel erg belangrijk voor Heidelberg en Galoos. En dat laten we hiermee zien. En jij heet overhoog in het lage segment. Doe je het met hoog bedoel je qua capaciteit of qua kwaliteit? Ik denk qua kwaliteit en qua mogelijkheden. Ik zag in een van de artikelen die erover geschreven dat met die label fire. De Rolls Royce van de digitale label pers hebben ze gemaakt. Dus allemaal alle toeters en bellen. En het zal dus ook het nodige kosten. En deze machine, hier zetten ze in op een heel aantrekkelijke TCO. Total Cost of Ownership. Dus kennelijk is die slim geprijsd. Goede prestaties. Dit moet echt een machine zijn waar iedereen bij kan. En waar iedereen geld mee kan verdienen. De label fire moet je in een bepaald segment verkeren om daar iets mee te kunnen verdienen. Deze machine mikt wat lager. Dus dit moet echt iets worden. En er waren nog veel meer inkjet machines en ook toner machines trouwens. Ik vond het wel vrolijk van de label wereld. Het is een heel aparte wereld inderdaad. Dus het is erg leuk om toch weer even naar te kijken wat daar aan de gang was. Dus dat verschijnt binnenkort in Graafs Nieuws. Wat is het nu weer in Brussel eigenlijk? Volgend jaar weer. Ja, die is verplaatst. Hij is nu twee keer verplaatst denk ik. Volgens mij is het in september 2023 weer in het gewone ritme. Dus tegen die tijd zullen al die machines wel echt op de markt zijn. Kunnen we ze hopelijk in Brussel weer gaan bekijken. Dat lijkt me in ieder geval erg leuk. Nou, dan geef maar eens wat zittertypen voor de Graafs vakbund. Ik stel voor dat we nog even een plaatje scherp zetten van de headlines. Of wat de letter zegt. Ik stel voor dat we eruit gaan met Pierre Karnas. Dat lijkt me wel goed. Ik zou zeggen, veed het maar langzaam in en dan spreken we elkaar volgende week weer. Ja, ja. Luister even naar de volgende radio. Hé, de nozems! Op de achtergrond hoor je het nummer De Nozempjes van de headlines. Met op contrabas en zang Wim van Veen. Dan Pierre Karnas, de man die een hele generatie tot wanneer dreef. En dan nu krijg ik een verstekende hoofdvent van een momentje. En dan. Het zou nog iets vertellen over het buffet bij de algemene ledenvergaving tot KVGL. Nou, het ging om een bitte garnituur samengesteld uit kleine kaasoflees, lumpiaatjes, bitterballen en mini-frikandellen. Smaakvol geserveerd op een zilveren dienblad. Hij heeft het zich goed laten smaken. En de naam van de onvoorstaanbaar goede worstwetsbenaar was... Willem Gunneman. Je kunt de Heer Gunneman boeken voor elk evenement via zijn website www.willemgunneman.nl Verder, Alex had het over AC1 bestanden en dat moet natuurlijk ASE zijn. ASE staat voor Adobe Swatch Exchange. Nou ja, dat waren al zo'n beetje de belangrijkste missen van deze keer. Tijd om af te sluiten. En zoals altijd, ga naar de grafischefactors.nl en log in. Of maak een gratis account aan. Neem een abonnement op de nieuwsbrief. Meld je aan voor de WhatsApp groep. Doe een donatie. Reageer en praat mee. Bedankt voor het luisteren. Tot de volgende aflevering van Radiografisch.