konferencja

The mayor of Nowogard, Robert Czapla, held a press conference to discuss the rising costs of energy and the municipality's approach to dealing with the situation. Energy prices in Poland are increasing, with gas potentially rising by 600%. This economic situation is affecting the residents and businesses of Nowogard. The municipality is required to save at least 10% compared to 2019, and various cost-cutting measures are being considered. However, there is a dilemma between saving energy and ensuring the safety and well-being of the residents. The mayor has made the decision to turn off the city's illuminations and fountain until the end of March to save electricity. Additionally, the municipality is seeking input from residents through an online survey regarding further energy-saving measures. W czwartek 3 listopada o godzinie 12 w Nowogardzkiem Ratuszu odbyła się konferencja prasowa burmistrza Nowogardu Roberta Czapli. kosztem energii i sposobem gminy na zaradzeniu tej sytuacji. Po mojej prawej stronie Pani Kierownik Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Chorony Środowiska Pani Jolanta Tomczewska oraz Pan Adam Aniuszczyz, wieloletni doświadczony pracownik tego wydziału. Po mojej lewej stronie Główna Księgowa Pani Ewa Fedęczak odpowiedzialna za finanse publiczne i finanse Urzędu Miejskiego. Jak już możecie się Państwo domyślić będziemy mówić i o pieniądzach i o nośnikach energii. Wszyscy wiemy co się obecnie w Polsce dzieje. Cen nośników energii strasznie idą w górę. Gaz, prąd. Mamy zapowiedzi, że gaz może wzrosnąć nawet o 600%. Takich podwyżek mało kto pamięta. Na stacjach benzynowych cena benzyny, oleju napędowego powyżej 8 zł bije rekord. Inflacja dwucyfrowa. Ceny w aptekach, sklepie szaleją. Inflacja szaleje. Prawdę mówiąc nie wiemy kiedy to się tak naprawdę skończy, bo te wszystkie rządowe tarcze antyinflacyjne, jeżeli nic się nie zmieni, przestaną działać 31 grudnia tego roku. Sytuacja gospodarcza kraju jest bardzo trudna i również odczuwają to mieszkańcy gminy Nowogród. Odczuwają to gospodarstwa domowe, odczuwają to przedsiębiorcy, właściciele firm, ale również wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie, inne instytucje i również samolot. Oszczędzają wszyscy. Oszczędzają mieszkańcy. Cięcia kosztów szukają firmy, inne podmioty. Również gmina chce oszczędzać. Wzrost energii na dzisiaj elektrycznej dla gminy w ostatnich miesiącach to jest 24%. Można powiedzieć, że to nic, że jak gmina płaci 100 zł rachunek, to to jest jedynie 24 zł, ale gmina płaci rachunki w milionach za prąd. Więc od każdego miliona 250 tysięcy będzie wjęte za energię elektryczną. Są to pieniądze, które moglibyśmy zainwestować w plac zabaw, w siłownię na świeżym powietrzu, w nowy chodnik, w nową drogę, w świetlicę wiejską, w remizę, w dom kultury, w bibliotekę, w nasze szkoły, przedszkola bądź inne instytucje. A zamiast tego te pieniądze powędrują rachunkiem do NAI, czyli do spółki skarbu państwa, można powiedzieć, czyli państwowego przedsiębiorcy. W związku z tym musimy oszczędzać. Dodatkowo w ostatnim czasie, w październiku, Sen podjął ustawę o obowiązku oszczędzania przez samorządów. Pod tą ustawę zatwierdził Senat i podpisał prezydent, pan Andrzej Duda. Co to znaczy? Gminy i jej jednostki wszystkie są zmuszone do oszczędzania. Mamy osiągnąć oszczędność w wysokości co najmniej 10% w stosunku do roku 2019. Czyli w styczniu 2023 roku, za dwa miesiące, będziemy mieli porównany rachunek całej gminy Nowogard w stosunku do stycznia 2019. I dalej analogicznie, luty 2023, luty 2019, marzec 2023, marzec 2019. Jak to zrobimy? Nie wiem jeszcze i to jest bardzo trudne pytanie, bo ile łatwo jest wyłączyć oświetlenie uliczne, to ja sobie dzisiaj nie wyobrażam, jak oszczędzać np. w przedszkolu zimą. Wyłączyć prąd o 6 rano i do 7 siedzieć przy świeczkach, albo o 15, jak się robi ciemno, powiedzieć dzieciom, zamykamy, idźcie sobie do domu. Tam nie da się wprowadzić takich systemów oszczędnościowych. Zastanawiamy się, jak to zrobić, ale taka ustawa weszła w życie i taka ustawa obowiązuje wszystkie samorządy. Nie dotyczy to tylko Urzędu Miejskiego, oświetlenia ulicznego, ale dotyczy szkół, przedszkoli, świetlic wiejskich, ochotniczych straży pożarnych, czyli naszych remis i praktycznie każdego naszego obiektu. Ośrodka pomocy społecznej, zarządu budynków komunalnych, Nowogardzkiego Domu Kultury, miejskie biblioteki publiczne. Krótko mówiąc, poza tym, że chcemy oszczędzać, to jeszcze musimy i narzucono nam, ale również wszystkim samorządom, pewne pułapy i dzisiaj jest problem, jak to zrobić. Oczywiście Gmina Nowogard realizuje szereg programów oszczędnościowych. W najbliższym czasie ogłosimy przetarg na program SOWA, to jest program oświetleniowy, gdzie wymieniamy około 700 opraw ulicznych, lamp, latarni, ludzie to, różnie to mieszkańcy nazywają, na te ledowe, najbardziej energooszczędne. Rezygnujemy z opraw rtęciowych, sodowych, wysokoprężnych na rzecz ledowych. To się dzieje, my pozyskaliśmy na ten program SOWA pieniądze zewnętrzne, dokładamy pieniądze budżetowe i lada dzień będziemy ogłaszać przetarg. Ale trzeba powiedzieć, że w Gminie Nowogard od 12 lat działa program likwidacji ciemnych załóg, to o co prosili mieszkańcy, żeby doświetlać poszczególne społecztwa, żeby doświetlać poszczególne mniejsze uliczki po to, aby mieszkańcy czuli się bezpieczni i ich rodziny. W tym czasie zwiększyliśmy ilość opraw świetlnych i tutaj ciężko będzie oszczędności. Ja tylko przypomnę, że nowe oświetlenie mamy m.in. w Bieniczkach, na ulicy Osiedlowej 15 lutego, Topolowej, Sikorskiego, Promenadzie. Ostatnio oddaliśmy oświetlenie parku, kortu tenisowego, zmodernizowaliśmy oświetlenie Zielonej, Zamkowej, Warszawskiej, 700-lecia Leśnej, Stasica, Norwida. Za chwilę chcemy uruchamiać jeszcze oświetlenie ścieżki rowerowej. W związku z tym mamy niejako kolizję potrzeb mieszkańców. Z jednej strony chcemy oszczędzać, a z drugiej strony mieszkańcy proszą o to, żeby mogli czuć się bezpiecznie i żeby uliczki, skwery, placy były doświetlone, żeby oni i ich dzieci wracają ze szkoły, z przedszkola, z pracy, mogli czuć się bezpiecznie. Szanowni Państwo, w związku z obecną sytuacją chciałbym zakomunikować, iż podjąłem dwie decyzje, które mają na celu zaoszczędzenie energii elektrycznej. Podjąłem decyzję o wyłączeniu iluminacji oraz funkcjonowania fontanny miejskiej na okres już praktycznie od teraz do końca marca, bo to jest najtrudniejszy okres i to po naszej konferencji się wydarzy. Jednocześnie wyłączamy urządzenie napowietrzające na jeziorze, potocznie mieszkańcy nazywają to fontanną, bo to wygląda jak fontanna i tam też jest iluminacja, tam też pobór mocy jest, to działa, więc też wydajemy polecenie, żeby to wyłączyć. Nie wiem, czy już pamiętamy, co się czasem dzisiaj rano wydarzyło i to jest pierwsza decyzja. Druga decyzja to jest taka, że w tym okresie od teraz do końca marca wyłączamy iluminacje budynków w gminie Nowogard, za które płaci gmina Nowogard i urząd miejski. Wyjątkiem będzie to okres świąteczny, czyli 24 grudzień, 1 stycznia wrócimy do tych iluminacji, bo to jest okres wyjątkowy i chcielibyśmy, żeby mieszkańcy też mogli czuć się wyjątkowo w tych dniach. Natomiast wszystkie budynki, za które iluminacje płaci gmina, po prostu zostaną wyłączone i to są dwie decyzje, które podjąłem. Niemniej jednak mieszkańcy rozmawiają o innych rozwiązaniach, są mieszkańcy, którzy sugerują, żeby uczynić tak jak w jednej z sąsiednich gmin, gdzie całkowicie wyłączyć oświetlenie uliczne. Ja nie jestem zwolennikiem aż tak drastycznych decyzji, bo to zagraża bezpieczeństwu życiu i zdrowiu, żeby całe miasto czy cała gmina, bo mówimy również o 36 usłowach, miało wyłączone oświetlenie uliczne. Niemniej jednak wsłuchując się w głosy mieszkańców, bo przecież dyskusja trwa i w mediach i dyskusja trwa na portalach społecznościowych, rozmawia się w kolejce w sklepie i u cioci na imieninach. O tym jak możemy zaoszczędzić, mieszkańcy podali dwa interesujące pomysły. Po pierwsze w tym okresie najtrudniejszym, czyli od teraz do końca marca wyłączyć co drugą latarnę, czy co drugą lampę jak kto woli w całej gminie. Lub też nie wyłączać tych lamp, ale za to skrócić czas ich funkcjonowania, czyli włączamy wieczorem oświetlenie, ale godzinę później, a rano wyłączamy oświetlenie, ale godzinę szybciej. W związku z tym, że to są trudne decyzje, bo z jednej strony mieszkańcy mówią, że oszczędzać trzeba, ale z drugiej strony mieszkańcy mówią, że bezpieczeństwo to jest priorytet nasz, naszych rodzin. Nie chcę tej decyzji podejmować samodzielnie i wzorem poprzednich ważnych decyzji dla mieszkańców pragnę skonsultować z naszymi obywatelami. Zawsze powtarzam, że mądrość mieszkańców mądrością burmistrza. Jak mieszkańcy podpowiedzą, tak burmistrz zrobi, bo swoją rolę i funkcję oceniam jako służebną wobec mieszkańców, dlatego jaka będzie w tej sprawie decyzja mieszkańców, tak też uczymy. Dlatego uruchamiamy dzisiaj ankietę na stronie internetowej www.nowogard.pl, gdzie każdy z mieszkańców będzie mógł oddać głos, czy jest za tym, żeby wyłączyć co drugą lampę w gminie Nowogard, albo czy jest za tym, żeby skrócić czas palenia się, świecenia lamp w mieście i na terenie wiejskim o godzinę wieczorem i o godzinę rano. Oczywiście, jeżeli ktoś jest za tym, żeby skrócić czas, będzie mógł kliknąć, tak jestem za tym, żeby skrócić czas, żeby wyłączyć co drugą lampę, tak jestem za tym, żeby wyłączyć drugą lampę, ale będzie też opcja zostawić na tym samym poziomie, tak jak teraz jest, tak jak zawsze było, bo bezpieczeństwo jest najważniejsze. I to jest jedna decyzja, z którą chciałbym się podzielić z mieszkańcami. Druga dotyczy iluminacji świątecznych, bo też był pomysł taki, że nie wieszajmy iluminacji świątecznych na Boże Narodzenie, na Nowy Rok, nie strojmy miasta, nie wystawiajmy choinek, bombek, zaoszczędźmy nas, ale są głosy takie, że to jest okres wyjątkowy i szczególny, gdzie jednak potrzeba radości, potrzeba optymizmu, potrzeba miłości jest bardzo duże i mieszkańcy chcą się w tym okresie świąteczno-noworocznym czuć wyjątkowo. Dlatego również tą decyzję pozostawiam naszym mieszkańcom. Jeżeli Państwo jesteście za tym, żeby nie wieszać iluminacji świątecznych wzorem lat poprzednich, wzorem roku 2021, 2020, 2019, a postawić tylko symboliczną choinkę na Placu Wolności, bombkę bądź inny element, który mamy i to niech będzie symbolem świąt, zagłosujcie Państwo w tej ankiecie, jestem za tym, żeby ograniczyć iluminację świąteczną. Jeżeli Państwo uważacie, że święta Bożego Narodzenia, Nowy Rok to jest okres szczególny i tutaj na świętach nie można takich decyzji podejmować, ale również jesteście Państwo za tym, żeby ta iluminacja została, bo ona też zwiększa bezpieczeństwo na drodze, na skwerach, na chodnikach, bo jest jaśniej, jest większy ruch, to możecie zagłosować, żeby zostawić iluminację świąteczną na poziomie, wzorem roku ubiegłego, dwóch lat wcześniej czy trzech lat, czyli powiesić po prostu wszystko, co mamy i przyozdobić drzewa, lampy, skwery, place tym, co mamy. Podsumowując, chcę powiedzieć, że dwie decyzje podjąłem samodzielnie, to jest dotyczące fontann miejskich potocznie mówiąc oraz druga budynków wyłączenia iluminacji w tym okresie do marca, do końca marca, natomiast decyzję co do oświetlenia ulicznego, jak i też decyzję co do iluminacji świątecznej chciałbym pozostawić w mieszkaniu. Na stronie gminy już za chwilę zafunkcjonuje ta ankieta, jeszcze raz powtórzę www.nowogard.pl, zachęcam serdecznie każdego do wzięcia udziału w tej ankiecie. Jak Państwo wybierzecie, taka będzie decyzja i tak też się stanie. Jak można głosować? Oczywiście poprzez stronę, strona otwiera się w komputerze, na tablecie, w smartfonie, więc można za pomocą tych urządzeń i do kiedy, bo to jest ważna informacja, możemy głosować od dzisiaj do 14 listopada, czyli do poniedziałku do godziny 12. Dlaczego taki termin. W zależności od tego jak Państwo zagłosujecie i jak Państwo zdecydujecie drodzy mieszkańcy, my musimy mieć czas reakcji, musimy mieć czas reakcji w związku z iluminacją świąteczną i w związku z ewentualnym wyłączeniem bądź skróceniem czasu oświetlenia ulicznego, bądź też pozostawieniem tego na obecnych zasadach i tak jak jest to teraz. Głosujemy do 14, do poniedziałku do 14 listopada do godziny 12. Wyniki na bieżąco są pokazywane, także Państwo głosując widzicie jak Państwa głos się przekłada również na te symboliczne słupki i jaką decyzję mieszkańcy będą podejmować. Zachęcam Państwa drodzy mieszkańcy do udziału w podejmowaniu decyzji w gminie Nowogard. To Wy jesteście najważniejsi, to dla Was funkcjonuje Urząd Miejski i wszystkie jego jednostki i chcemy żebyście Państwo mogli podjąć tą decyzję sami. Jaka będzie decyzja jak my jako pracownicy gminy zgromadzimy. Dziękuję bardzo. Jeżeli byłyby jakieś pytania to oczywiście jesteśmy do Państwa dyspozycji zarówno od strony technicznej jak i od strony finansowej. Mieszkańcy mają do dyspozycji, to jest wariantowość, tak wyłączcie co drugą lampę albo nie wyłączajcie ale skróccie czas świecenia się tych lamp albo zostawcie wszystko tak jak było bo bezpieczeństwo jest po prostu najważniejsze i nie chcemy żyć w ciemnościach. Ta decyzja nie, wtedy będziemy zobowiązani szukać innych rozwiązań. Używaliśmy rocznie 494 719 kWh. Wprowadzenie oświetlenia LED-owego z narzędem redukcji mocy pozwoli nam zaoszczędzić to zużycie do około 350 890 kWh. Czyli w tym momencie nowe oświetlenie będzie zużywało 141 tys. kWh, więc tu już ta oświetlenia będzie widoczna, ale czy będziemy w stanie zmieścić się w tym procentowym spadku o 10% to też nie jest wiadomo. Tutaj trzeba przyznać, że na naszym terenie działają dwaj operatorzy oświetlenia ulicznego, jednym to jest gmina Nowogród, drugim jest NEO oświetlenie. Gmina Nowogród ma większy udział tutaj w oświetleniu miejskim i właśnie program SOWA jest skierowany do oświetlenia miejskiego będącego własności gminy. Natomiast na terenach miejskich większością oświetlenia to jest oświetlenie NEO i ono nie jest modelizowane. U nich jest standardem oprawa typu sodowej, a więc tutaj jest niestety o wiele więcej energooszczędna i błonna niż oprawy LED. NEO na dzień dzisiejszy nie modernizuje swojego oświetlenia, po prostu zmienia żarówkę za żarówkę LED-ową. Braliśmy też parę okropnie spraw w swojej ręce. Nazwijmy to, fundowaliśmy wymianę opraw sodowych na LED-owe na wniosek Rady Sołeckich i musieliśmy po prostu wydać nasze pieniądzki do majątku NEO, żeby po prostu zmienić starą oprawę na nową oprawę LED-ową, które oczywiście te pieniądze zostaną zaoszczędzone. Trzeba było, że tak powiedzieć, oprawy LED-owej to jest około 10 lat i przez ten okres jesteśmy w stanie zaoszczędzić co najmniej 40% zużycia tej energii, która była do tej pory. Państwo macie wyświetloną tę ankietę ze strony gminy Nowogard i to jest właśnie pierwsze pytanie, pierwsze dwa pytania dotyczą oświetlenia tego ulicznego. Czy jest pan, pani za wyłączeniem co drugie lampy oświetlenia ulicznego na terenie miasta Nowogard oraz wsiach na terenie, bo to się łączy po prostu w całej gminie. Tak, nie. Jeżeli ktoś naciśnie tak, no to oczywiście ten głos idzie tutaj. I drugie pytanie, czy jest pan, pani za skróceniem czasu funkcjonowania oświetlenia ulicznego w gminie w następujący sposób. Oświetlenie zapala się o godzinę później po zmierzchu i gaśnie o godzinę wcześniej przed świtem. I to też jest pytanie tak lub nie. Przy czym jeżeli ktoś zagłosuje na pierwsze pytanie tak, no to drugiego nie wypełnia, no bo to jest, nie przewidujemy, że jednocześnie wyłączymy co drugą latarnię czy lampę, przepraszam i skrócimy czas funkcjonowania. Jeżeli ktoś w drugim pytaniu kliknie, że tak, no to pierwszego nie wypełnia. Jeżeli ktoś pierwszym i drugim kliknie nie, to znaczy, że jest za pozostawieniem tego, co dzisiaj funkcjonuje, co wczoraj funkcjonowało, miesiąc temu i tak dalej. I tutaj, czy jest pan, pani za udekorowaniem iluminacją świąteczną wzorem lat poprzednich czy ograniczeniem dekoracji, wyłączeniem do Placu Wolności. Oczywiście to pytanie będzie jeszcze przeredagowane, żeby ono było w jednym pytaniu, żeby ono się ze mnie wykluczało, bo jeżeli ktoś jest za udekorowaniem tylko Placu Wolności, no to nie może być jednocześnie za udekorowaniem całego miasta. Więc to będzie takie pytanie tak zwane alternatywne, ale musimy technicznie w kilkanaście minut po tej konferencji, krótko mówiąc, przerobić tę ankietę i dać możliwość wyboru mieszkańców. Jeżeli ktoś jest za udekorowaniem całego miasta, to proszę bardzo, tak jak wzorem Lacu Biegów, jeżeli nie, to stawcie państwo tylko symboliczną choinkę na Placu Wolności, bombkę, niech to będzie taki symbol świąt, no to klika wtedy drugi ten drugi przycisk. No i oczywiście wyniki będą się pokazywać na bieżąco po pogłosowaniu przez mieszkańców. 40 miesiąców prognozowa, dzisiaj trzeba to ogłosić, to kiedy nakręty można by wyłożyć? Zakładamy czas realizacji po 6 miesiącach. Ogłoszenie o przetargu, rozstrzygnięcie przetargu, podpisanie umowy i termin dla wykonawcy do realizacji zadania. Wiadomo, że tego nie da się zrobić w jeden tydzień, bo to jest za dużo punktów i krótko mówiąc, wykonawca będzie musiał rozpocząć i systematycznie te punkty wymienić. Jest ich tak dużo, że ten czas będzie mu potrzebny właśnie po to, żeby do każdej jednej lampy mógł podjechać, wymienić ten system sterowania, oświetlenia i tak dalej. Nie można w 600 czy 700 punktach naraz to zrobić jednego dnia. Będziemy gonić za słowo wykonawcę, czy prosić, żeby wykonał to jak najszybciej. Po pierwsze dlatego, że to jest w jego interesie i szybciej dostanie pieniądze za wykonaną robotę. Po drugie dla nas to jest nasz interes, żebyśmy mogli zaoszczędzić środki z tytułu energii elektrycznej. Zwiększyć też widoczność, bo te nowe oprawy mimo, że mają mniejszy pobór prądu są bardziej efektywne, jeżeli chodzi o oświetlenie od tych starych. Także będzie zależało nam na czasie. Jeśli chodzi o iluminacje tych budynków gminnych, to mówimy, że to już na dziewiątkę, czy jeszcze dziesięciu tygodniach? Mamy trzy takie budynki. Ratusz, kościół tutaj główny i kościół w Karsu. Za wszystkie trzy budynki za oświetlenie płaci gminny. Więcej nie mamy. Dzień dobry. Dzień dobry. Jeśli chodzi o te iluminacje i te szkodalne wpływy podstawy energii, to może jakieś pytania jeszcze? Wiadomo na dzisiaj, że ceny energii się zmieniają i nie jesteśmy w stanie wyprognozować na podstawie tej krzywy inflacyjnej, czy jak rosną ceny energii. Natomiast biorąc pod uwagę obecne dane, o tak, z tym zastrzeżeniem, co Pan ma. Kościół pobiera energię za 760 zł na dzień dzisiejszy. To jest jeden i drugi. Tutaj budynek Ratusza jest mniej energooszczędny, bo ma wszystko oświetlenie LEDowe, a więc to jest około 1,4 tej kwoty. Ale żeby utrzymać tą zasadę, że jeżeli wyłączamy jeden budynek, to wyłączamy i budynek został. Ale wszystkie razem. Bo Pan pyta, te trzy obiekty, plus te dwie, ta fontanna i ten, jak to się nazywa? Fontanna... Wszystko razem. Nie zsumowałem. Każdy ma w rozbiciu fontannę, akurat pobierają za 2 tysiące miesięcznie. Prawie 3 tysiące ma ta oczywność. Staramy się szukać, gdzie to możliwe. Przed nami jeszcze spotkanie za chwilę z kierownikami, z dyrektorami szkół, przedszkoli, jednostek naszych, SOŁEC, Ochocniczej Straży Pożarnej. Będziemy przedstawiać to, czym sami jesteśmy zaskoczeni, czyli tą ustawą systemową i wspólnie szukać jakichś innych, być może rozwiązań w tym zakresie. Chciałbym dodać jeszcze, że najgorszą po prostu zużycie energii właśnie mamy przez NEE, ponieważ oni mają najstarszą sieć, sieć najbardziej produktowną. I nie ma możliwości, my jako gmina nie mamy możliwości wymuszenia modernizacji tej sieci, bo nie jest to nasz majątek. Tutaj akurat jako program SOLOMO mogliśmy dostać po prostu pieniążki zewnętrzne na majątek, który jest nasz. I dlatego podjęliśmy taką decyzję. Natomiast NEE o takiej grand się nie stara. Może to dlatego, ponieważ jest to spółka córka NEE i operator, która jest uzależniona od sprzedaży energii elektrycznej. Wiadomo, że nie jest to sprzedaż, nie jest to zysk. A więc ograniczanie pomoru energii elektrycznej nie jest nam interesujące w tym przypadku. Bo i tak my jako gmina, która ma obowiązek ponosić koszty rozświetlenia miejsc publicznych, musimy to zapłacić. A więc to najprawdopodobniej aż do tego wynika. No i bierze od nas te pieniądze, bo NEE to jest przedsiębiorstwo państwowe, można powiedzieć, że z budżetu państwa. Czyli krótko mówiąc transferowany jest ten pieniądz z budżetu samorządu. Jeżeli nie ma więcej pytań, to dziękujemy serdecznie i życzymy Państwu miłego dnia i zachęcamy mieszkańców do udziału w naszym świecie.