Natalie Vinke

This is a podcast episode of "Ondertussen in 079" where the hosts talk to Nathalie Fink, the director of Kunstgarage Franks. They discuss the history and development of the gallery, as well as its purpose of providing a platform for artists to showcase their work. They also mention the challenges they faced during the construction process and the importance of engaging with the community. They aim to attract a diverse audience, including younger people, and are working on collaborative projects with other cultural institutions. Overall, they are focused on increasing their visibility and reaching a wider audience. Dit is Ondertussen in 079, een podcast van René van Vettel en Hans Ouwekerk. Ze spreken met mensen op de rand van de Soetenmeerse actualiteit. Welkom bij weer een nieuwe podcast van Ondertussen in 079. We zijn dit keer uithuizig, we zijn op locatie bij Kunstgarage Franks. En daar zijn we te gast. En bij ons in de podcast is de gast Nathalie Fink, directeur van Kunstgarage Franks. Artistiek directeur, moet ik erbij. Ja, klopt. Leuk. Helaas niet in de galerie zelf, maar op kantoor. Dat maakt het dan gelijk weer iets minder in het zin van... Nou, dat klopt. Maar wel een hele mooie... Nu is het hier nu, even kijken, twee jaar geleden geopend, Nathalie. Ja, dat klopt. Ja. Een jaar daarvoor is het opgeleverd, maar er moest nog het nodige gebeuren. We hebben met de vrijwilligers heel veel verfwerk gedaan. En toen was er ook nog een kleine corona hiccup. Dus uiteindelijk zijn we klaar. Een zware bevalling aan al het al, toch? Die aanloop daarnaartoe. Maar in één maand lang heeft dat geduurd. Vanaf het moment dat het idee in ons opkwam, vanaf de schets tot de oplevering, heeft het negen jaar geduurd. Alle machten. En Alper, die gouden gat komt goed? Ja, anders moeten we er niet aan beginnen. Ja, maar echt waar? Ja. Er was een heel spannend moment toen bleek dat de fundering onder het woonhuis, wat nu kantoor is... ...dat dat niet goed zat. Toen moest een partij geld bij. Dat was een heel spannend moment. Maar inmiddels waren ze ook wel zover aan het bouwen. Dat het ook wel een heel raar besluit was. Dat ze stoppen moesten. Maar dat vond ik wel het spannendste moment. Want Kerk en Kunstgewijs Frans komt natuurlijk voort uit Terra Art. Ja, Terra Art Project. En dat is in 2008 weer voortgekomen uit de vereniging Terra Kunstprojecten. Wat in 1994 al gestart is. Dus we hebben eigenlijk al een hele lange historie. Jij ook al zo lang? Ik vanaf 2004. Oké. Ja. En ja, al die kennis nemen we natuurlijk mee hier naartoe. Maar we lijken voor de buitenwereld soms wel nieuw. En onnieuw. Ja, een nieuwe start. Van tot ideeën uitvoeren, negen jaar. Is het eigenlijk ook te horen wat het oorspronkelijke idee was negen jaar geleden? Ja, er zijn wat variaties geweest. We hebben zelfs een idee gehad. Helemaal in het begin toen we nog geen idee hadden wat zoiets zou kosten. Ja, blijft een beetje kunstenaarswereld natuurlijk. We hebben zelfs een idee gehad om er een soort hotelfunctie bij te maken. Dus met nog een etage erbij. Zodat we ook artist in residence konden doen. We hadden toen veel uitwisselingen met China. Nou, dat leek ons eigenlijk ook wel heel tof om dat te doen. Maar dat werd al snel heel kostbaar. En dat is als eerste gesneuveld. En verderop is in het proces natuurlijk ook wel het een en ander gesneuveld. Maar ja, het is prachtig. Het heeft de uitstraling die we willen. We kunnen er doen wat we willen. En natuurlijk valt er van alles te verbeteren. Maar dat komt wel. Ja, wat doen jullie hier? Wij organiseren exposities. We bieden professionele kunstenaars een podium om hun werk te laten zien. Stel, je wil graag kunstenaar worden. Je doorloopt een academie of je ontwikkelt jezelf. De meeste kunstenaars hebben het doel om in een museum terecht te komen. Maar daar kom je niet zomaar. Daar moet je een portfolio voor opbouwen. Je moet als kunstenaar ook een beetje polsen hoe het publiek reageert. Hoe de kunstwereld reageert. En daarvoor hebben we presentatieinstellingen zoals Frans nodig. En dat is dus wat we doen. Maar we hebben ook een aantal werkplaatsen waar creatieve ondernemers zitten. Daar kun je ook binnen lopen. Er zit een street art artiest. Er zit een goudsmit. Er zit een studio voor interieuraccessoires ontwerp. We hebben een leuke winkel. En we hebben horeca. Dus eigenlijk is het gewoon een ontmoetingsplaats waar kunst bovenaan staat. En het lijkt ook aan te slaan. Ja, het slaat zeker aan. Had je dat gehoopt? Ik had het gehoopt. Ja, ik had het gehoopt. We hebben natuurlijk als Terra heel lang een heel kleine galerie gehad. Maar daarnaast, omdat dat voor ons wel een beetje automatische pilootwerk werd, zijn we zondag in het park begonnen. Toen hebben we gezien dat er echt wel een hele groep zoete meerders is die in is voor kunst en cultuur in de breedste zin van het woord. Ik ben heel blij om te zien dat er wat van die mensen hier nu ook naartoe komen. Je komt niet alleen maar naar Frankrijk om naar kunst te kijken. Maar je hoeft niet uit de weg te gaan. Het is ook gewoon hartstikke leuk om naar kunst te kijken. En dat willen we uitstralen. En let je daar ook op op het moment met degene die hier hun kunst presenteert, dat het een bepaalde toegankelijkheid heeft? Nou, we moeten het minstens zelf begrijpen. Komt het voordat je er helemaal niets van begrijpt? Nou, er is best wel veel videokunst waarvan ik ook denk van oké, waar gaat het over? En ik ben bereid me daarin te verdiepen. Maar we willen hier een beetje laagdrempelig zijn. En dat kunnen we niet van iedereen gelijk verlangen. Dus wat we doen is gewoon een heel dynamisch expositieprogramma neerzetten. Zeker acht exposities per jaar. Benaren jullie de kunstenaars of komen die bij? Kan allebei, ja. En ons doel is om zo uiteenlopend mogelijk te programmeren. Dat als je nu komt denk je, moi, porselein is niet helemaal de ding. Maar loop je zes weken later binnen, dan hangen er misschien foto's. En dan denk je, oh dat vind ik wel wat. Dus door zo dynamisch, zo vaak iets anders te laten zien, hopen we mensen ook over die drempel heen te krijgen. Ja, zodat je een beetje een vast bezoekersgroep krijgt. En die dan binnen loopt en dan denk je, nou gaan we er zes weken weer op. Ja, of je denkt van, oh maar nu is er fotografie. Maar dat vindt die ook leuk, dan neem ik die een keer mee. Nu we ook horeca erbij hebben, is het ook heel erg leuk om hier gewoon naar toe te gaan. En de kunst mag je als bijzaak zien. En alleen naar de horeca gaan. Het doet natuurlijk dat mensen zich echt gaan verdiepen in de kunst. Maar dat die horeca erbij zit, is gewoon wel een extra motivatie om eens naar Frankrijk te gaan. Je zegt verdiepen in de kunst, biedt je mensen hier ook de gelegenheid om wat meer te leren van kunst? Of kunstgeschiedenis of dat soort? Ja, we hebben in ieder geval bij elke tentoonstelling een Meet the Makers programma. Dus de kunstenaars zijn af en toe aanwezig. En dan mag je ze het hen van het lijf vragen. We organiseren ook rondleidingen. We organiseren workshops. En sowieso is het zo dat de vrijwilligers die hier altijd op de vloer zijn, die hebben aan de eerste hand van de kunstenaar allerlei informatie gekregen. Dus dat kunnen we natuurlijk ook zorgen. Ja, dat is wel interessant. En hoeveel vrijwilligers heb je nodig? Heb je er genoeg? Marcheert dat ook allemaal goed? Ja, we hebben zo'n tachtig vrijwilligers. Waarvan meer dan de helft in de winkel en op de expositievloer staat. Is dat allemaal, niet flauw bedoeld hoor, maar vrouwen en mannen van een zekere leeftijd? Of is dat ook een beetje gemengd? Ja, dat begint een heel klein beetje te mengen. En je publiek, is dat gemengder? Dat is wel gemengder, ja. Dat is hoopgevend. Ja, zeker. En nu proberen we nog echt ons op jongeren te gaan focussen. Want dat is toch het publiek van de toekomst. En hoe ga je dat doen? Dat doen we, we beginnen al op hele jonge leeftijd. We doen mee aan het kunstmenu. Daar doen we alle instellingenzoeken weer aan mee. En dan krijgen we groep 4 van alle lagere scholen. Daarnaast zijn we nu met de basisinstellingen bezig om gezamenlijk een jongerenproject op touw te zetten. Dus de basisinstellingen, moet je even uitleggen? De basisinstellingen, dat zijn het theater, de bibliotheek, de boerderij, video game museum, CKC en Frans. Wij proberen nu met elkaar dus een jongerenproject op te zetten. Met al die disciplines kijken wat we daarvoor kunnen maken. En daarbij zijn we nu in het proces dat we een jongerenafvaardiging gaan vragen. Hoe zij daar naar kijken in onze eerste ideeën. Dat is een uitdaging. Wat is de temperatuur van zo'n turnier? Er zijn verschillende temperaturen. Je hebt de temperatuur van die basisinstellingen. Er is veel gewisseld op directieniveau bij een aantal partners. Dat is nu wat stabiel en ik merk dat we elkaar heel goed weten te vinden. Dat is ook in het kader van die uitvoeringsagenten van de cultuurvisie. Met z'n allen eigenlijk, ook met de kleinere cultuurpartijen erbij. Nagedacht over waar we in 2030 zijn met cultuur. Daar wordt nu fijn samengewerkt, er komen mooie resultaten uit. Dus die temperatuur zou ik zeggen is wel zomers. We zijn ook aan het onderzoeken hoe de culturele doelgroepen in Zoektemeer verspreid zitten. En hoeveel we daarvan bereiken. Als instelling aan zich kun je natuurlijk nooit iedereen bereiken. Maar als je dan weer kijkt naar het gezamenlijk bereik is dat heel groot. En liggen er nog heel veel kansen. Dus ook in het publieke domein denk ik dat het opbegint te warmen. Maar waar liggen dan ook zwaar gelegde kansen? Er zijn best veel mensen die wel cultuur een warm hart toedragen. Waarom een of andere reden nog niet naar ons toe komen. En het is aan ons om te kijken hoe we die kunnen verleiden. En met ons bedoel je dan niet specifiek Frans, maar ook die andere basis. Of bedoel je jezelf? Nee, allebei. Het geldt ook voor de rest. Ja kijk als Frans moeten we natuurlijk nog behoorlijk aan de weg trimmeren. We zijn nieuw. En we hebben daar in onze eigen missie natuurlijk een betere naamsbekendheid. En minder mainstream denk ik dan een stadstheater dat grote blockbusters programmeert. We hebben dus allemaal ons eigen publiek. En samen bedienen we dus een heel groot deel van Zoetermeer. Maar als je richt op jouw publiek, denk je dat valt toch veel meer winst te behalen? En met name bij de jongeren of überhaupt? Nee, überhaupt. Dat denk ik wel. Het ligt vooral nog in onze naamsbekendheid. Dus we moeten echt promotioneel nog veel doen. We hebben nu een keramiek expositie. Die trekt ontzettend veel mensen ook gewoon uit de rest van Nederland. Dit zijn ook kunstenaars die uit heel Nederland en zelfs België komen. Keramiek, daar is een enorm grote markt voor. Dat is waar. Dit zijn gewoon wat, we noemen het ook even een blockbuster. Dat trekt gewoon een hoop bekijks. En zo kun je dus ook met je programmering wel een beetje sturen. Ja, het lijkt me gewoon wel lastig hoor. We hebben natuurlijk een van onze andere podcasters, Janine Karras, van de boerderij. Daar ging het natuurlijk ook over, van de doelgroepen. En dan is het natuurlijk, als het een boerderij is, als er veel bekende namen programmeren, dan weet je dat de hut vol zit. Ik kan me voorstellen dat jij bij het programmeren van de tentoonstelling ook wel voelt van, nou dit gaat het worden. Wat je noemt een keramiek, wat dan een blockbuster is. Ja, we zijn in te kleine ruimte om echt hele grote namen hier te laten landen. Dat is ook budgetair niet haalbaar. Wordt dat niet echt bij een presentatie instelling? Nee, dat is echt meer museaal. Voor ons is het kunst om te kijken, wat slaat aan, wat willen wij laten zien. In ons beleid zit ook dat we jonge kunstenaars een podium willen bieden. Dus in de zomer hebben we weer academieverlaters uit het hele land die hier een tentoonstelling krijgen. Dat is weer een hele andere dynamiek. Fotografie, daar is ook een hele grote groep mensen in geïnteresseerd. Dat is net als met keramiek, er zijn veel mensen die als amateur dat zelf doen. En die vinden dat dan interessant om naar te komen kijken. Dus we hebben wel vaste blokken in het jaar waar we bijvoorbeeld fotografie elk jaar programmeren. En nu we dit zien met keramiek, maar bijvoorbeeld ook met glas. Dat kan ook wel een vast thema gaan worden. Je bent zelf ook beeldend kunstenaar naast het werk dat je hier doet. Toch kom je daar nog een beetje aan toe? Nee, daar ben ik dus ook mee gestopt in 21. Acuut? Acuut, ja. Mis je dat niet? Nou, ik heb nog andere... Ik hoor ook dat kunstenaars die hun innerlijke droom te creëren hebben, gaat niet zomaar weg. Als je een kantoorbaan hebt, wat zullen we nou betekenen? Nee, dat gaat niet zomaar weg. Hier kan ik mij wel in kwijt, in de programmering. Ik heb nog een bedrijf, een dagbesteding voor mensen met dementie, samen met mijn partner. Een tuingezel, daar werken we ook met kunstenaars. Er zit ook een hoop creativiteit in. En ik heb nog een hobby, tuinieren. En ik schilder nu live met echte bloemen, zeg maar. Ik maak mooie bloemenperk. Dus dat is allemaal... Heb je een plekje? Ja, dat heb ik een plekje gegeven. Heel soms kribbelt het nog, maar... Als je het ziet, dan kan het veel beter. Nee, nee, dat kan ik niet helemaal denken. Nee, nee, nee. Ja, ja. Ik ga toch maar even terug naar die tentoonstellingen. In hoeverre... Of tentoonstellingen, de exposities. In hoeverre spelen toch bezoekersaantallen een rol? Die spelen altijd een rol. Want hoe je het ook went of keert, er wordt altijd hoofdelijk omgeslagen. Wat krijg je aan subsidie en wat heeft dat dan gekost? Omdat het rijstje op, leg maar op subsidie, maar ik veroordeel, denk ik, van de gemeente, voor de goede orde. Ja, van de gemeente. En ze zijn al jaren bezig in het kunst- en cultuurland om andere meetmethodes te ontwikkelen. Dat is natuurlijk best lastig. Vrijwel leuk, om de kwaliteit van je bezoeker. Mensen die hier op Koningsdag doorheen rennen, of alleen naar het toilet gaan, die tellen we niet mee. Want dat is gewoon niet heel vast. Dus dat is altijd een beetje een spannende verhouding. Maar ja, het is ook voor ons leuk als het druk is. Dus het is wel een motivatie om mensen... Worden er ook afgerekend, denk je, straks door de gemeente? Want we gaan het niet uitgeleid over de voordelen hebben, maar die werden natuurlijk wel afgerekend op het feit dat ze te weinig bezoekers kreeg, onder andere. Je maakt wel afspraken met elkaar over wat je verwacht aan bezoekersaantallen te halen. En als je denkt dat je het niet gaat halen, dan moet je dat tijdig ook aangeven. En je moet ze ook gewoon niet te hoog inschatten. Je moet wel realistisch zijn. En dan ga je eigenlijk aan de voorkant van het gesprek al aan. Want eigen inkomsten, die heb je hier niet. Want de horeca is geloof ik uitbesteed. Ja, maar dan krijgen we wel inkomsten uit. En we verhuren sowieso een kantoor en drie werkplaatsen voor langere tijd. En we hebben een winkel waar we ook aan verdienen. Maar je moet ook cultureel ondernemer zijn tegenwoordig. Ja, de kunst is te koop, die we ten toontse krijgen wij een percentage van. Je krijgt wel van al het werk. Ja, en we zijn nog veel meer aan het ontwikkelen. Want het zit ook wel in ons karakter om ondernemend bezig te zijn. Maar we hebben ook maar een kleine organisatie. Dus je kunt niet overal tegelijk mee bezig zijn. Nou, ik kan me voorstellen dat je ook een brug slaat naar een ondernemend situatie. Ja. De business groups, de netwerksituatie. Ja, daar zijn we ook lid van. Van netwerksituatie en van into business. Dus we proberen wel in ieder geval die zakelijke relaties aan te gaan. Warm te houden. Ja, we zijn nu dus met onze organisatie bezig om in ieder geval hier... Nou, het hoofd boven water houden klinkt een beetje heftig. Maar het is hard werken hier. Vind ik leuk. Want het is toch wel een heel andere baan. Want ik weet niet of je vroeger heel veel met je kunst bezig was. Maar in ieder geval, ik ga een toer per week zeg ik maar zo voor. En nu ben je een bestuurder of nou directeur. Wel artistiek directeur, maar waarschijnlijk heb je op andere terreinen ook nog van alles te vrouwen. Stukken veel vergaderen zeg ik maar zo voor. Ja. Stukken lezen, stukken schrijven. Is dat lolig? Nou, niet alleen maar. Maar kijk, we zijn intrinsiek bevlogen over wat we doen. En als je dus een aanvraag doet voor een project, dan is het een project waarin je gelooft. Waar je enthousiast van wordt. Dus het zijn doorgaans niet hele saaie stukken of vergaderingen. Dat gaat over een thema dat me aanspreekt. Ik heb hiervoor ook gewoon in het bedrijfsleven gewerkt. Dus ik... Zo groot is die stap van het werk geweest. Nee, nee. Zit die werk, het kunstgarage Frans, misschien heel kort even waarom dat zo heet? Ja, deze garage, we zitten nu in het woonhuis. Dat is in 1923 door Dirk Frans gebouwd. Samen met de aannemer van Herwijnen. Frans is daarna, in de jaren 50, heeft hij een grote garage, een grote hal hier neergezet. Hij was garagehouder, maar ook uitvinder. Hij heeft een biterooi machine ontwikkeld, een ijsleem en een propeller. Die ook gebruikt werd, want dit was vaak de uitvinder. Ja, dit werd gebruikt. Die biterooi machine heeft ook ooit de octrooi voor gehad. En hij was actief in de sleepvliegerij. En we heetten dus altijd Terra Art Project. Iedereen zei dat verkeerd. En Terra klinkt in de kunstwereld ook alsof je met keramiek bezig bent. Dus er waren allerlei dingen waarvan we dachten, als we dan die stap maken naar een nieuwe plek, laten we dan ook een nieuwe naam nemen. En waarom dan niet Frans? Het is ook een stukje cultuur, historie en eren houden. Dus zo is dat gekomen. Frans staat op een replica van hem hier voor de deur. Ja, dat klopt. Wat is dat eigenlijk? Een ijsleem. O, dat is een ijsleem. Ik had hem niet vastgemaakt. Dit gaat zo gauw raar van mij worden. Ja, ja, ja. Ja, ja, ja. Ik ben ook enorm benieuwd naar Ben, omdat dat zie jij zelf al over. Het is lang niet een saaie vergadering dergelijke. Maar toch kan ik me voorstellen dat negen jaar geleden die planvorming, dat ga je uiteindelijk uitvoeren en dan komt het zo. Is het dan ook echt wat je nu had verwacht? Of is het leuker dan wat je had gedacht? Ja, het is spannender dan ik had gedacht. Spannender? Misschien wel, ja. Het daagt aan alle kanten uit. En je gaat ook samenwerkingen aan, ook met de horeca. Je wil in zijn winkel, je hebt die werkplaats die je verhuurt. Je hebt een fijne nieuwe raad van toezicht. Maar we hebben ook een toekomst waarin we willen groeien, waarin we ons willen verankeren. En dat vind ik allemaal best wel spannend, uitdagend. Dus ik denk niet dat je aan de voorkant de juiste verwachting had kunnen hebben van hoe het echt zou zijn. Nee, nee. En wat is het nu weer de droom? De droom is om het nu te verduurzamen en om echt de uitstraling te krijgen dat dit een leuke plek is om naartoe te gaan. Ongeacht of je iets met kunst hebt. Ja. En dat ziet er eigenlijk toch wel heel goed uitzien, of niet? Jazeker, zeker. Ja hoor, als we zo doorgaan en blijven groeien. Maar ja, er komt ook een onzekere toekomst aan met veel bezuinigingen. Dat zal heel Nederland gaan merken. Maar eigenlijk is de cultuursector als eerste altijd. Meestal wel. Er ligt geen wettelijke taak. Dat is een spannende. En dan is het ook fijn om goed te onderzoeken wat je er zelf aan ondernemerschap kunt ontwikkelen. Je ziet het ook, het is nog niet heel mooi weer geweest, maar vorig jaar wel regelmatig dat het hier ook bomvol zat in de weekend. Het is ook dan weer toch wel een soort mediterrane sfeer hier op het terras. Ja, echt een hele fijne zonnige plek. Er fietsen veel mensen langs. Dat hele zoete men in het park, die connectie, die bestaat hier neer. Zondag in het park, heb je daar nog aspiraties mee? Omdat er ligt ook een nieuwe levering te plaatsen in combinatie met Frankrijk? Of is dat te ver verzorgd? Want dat was ook een knalsucces. Dat was een onwijs succes. Maar dat, ik zei al in het begin een beetje, dat hebben we erbij gedaan. Dat was toen een beetje verveelde. Nu verveelt het weer. Zo jammer dat het er niet meer is. Maar dat moeten andere allemaal oppakken. Ik vind het ook heel jammer. Maar destijds hadden we geld van Stichting Doen gekregen om het drie jaar te doen. Daarna zijn we met de horecapartner, waar we toen veel meer samenwerkten, zijn we meer gaan samenwerken. Die hebben het ook overgenomen op een gegeven moment. Maar toen kwam ook corona. En om nu dat weer op te tuigen, dat is gewoon heel veel werk. En er is geld voor nodig. Dus ik ben al blij als we hier een beetje zondig op het terras krijgen. Maar als zoiets gaat lukken. Er is wel steeds vaker ook muziek, live muziek. Een soort minisonger. Ja, inderdaad. Ja, mooi. Ik vind het een boeiende kunstgraafje. Ja, zeker. Ik vind het een geweldige plek. Hier in het kantoor kijk je zo dwars door het raam richting de bomen. De bomen staan in bloei, glas- en goudraamruimte. Misschien niet authentiek, maar dat doet er even toe. Zoetme heeft zelfs wel charmes hier en daar. Dat weet niet iedereen wat hij is misschien. Maar het valt best wel mee. Dus wij zijn thuis. Ga je afpassen of niet geweest? Dan ga ik even. Kijk, bijna over het open, denk ik. Bijna over het open, alleen op maandagen niet. Kijk eens aan. Alstublieft, bedankt. Dank je wel. Dit was Ondertussen in 079. Een podcast van René van Greffen en Hans Ouwekerk. Graag tot de volgende keer.