Podcast Kritisch denken

Welkom bij de Archie Talks, een podcast over architectuur, technologie en innovatie. In deze aflevering praten Peter Beier en Leo Achterreek over hun werk bij DAAN en het belang van professionele registratie voor architecten. Ze bespreken ook de rol van architecten in de toekomst, waarbij ze benadrukken dat ze digitaal en ethisch bewust moeten zijn en problemen op eigenwijze wijze moeten oplossen. Het Digital Architects Network biedt een platform voor kennisuitwisseling en werkt aan verbetering van de positie van architecten. Welkom bij de Archie Talks, de maandelijkse podcast georganiseerd door CAO Office, Team Architectuur, Technologie en Innovatie. Elke maand gaan we voor ongeveer 20 minuten in gesprek met experts binnen en buiten onze organisatie. We voeren de dialoog over relevante ontwikkelingen in relatie tot het vakgebied architectuur, technologie en innovatie. En vandaag aflevering 6, waarin we het gaan hebben over problemen oplossen op eigenwijze manier. Mijn naam is Manon de Graaf en vandaag ontvang ik de volgende gast in onze studio, Peter Beier. Peter is voorzitter van de DAAN, de Digital Architects Network en Leo Achterreek van UWV. En hij werkt als kwartiermaker voor de vakgroepen en kennis binnen het CAO. Welkom Peter en Leo. Hoi. We willen jullie kort aan de luisteraars voorstellen. Peter, mag ik bij jou beginnen? Zeker. Goedemorgen. Dankjewel. Peter Beier. Ik zit meer dan 30 jaar in het architectuur vak. Ik heb heel veel interactief met klanten gewerkt. Sinds 2007 ben ik bij de open groep gecertificeerd als certified architect en dat was voor mij ook eigenlijk een omslagpunt om te kijken naar de ontwikkeling van de professie. Ik heb daar in de werkgroep gezeten voor certificering, wat moet een architect kunnen, wat voor vaardigheden, skills, etc. Later ben ik daar voorzitter van geworden van het programma voor de professions binnen de open groep. En ik heb ook nog zes jaar in de boord van de open groep gediend. En dus ook leadership posities bij mijn werkgever. Op een gegeven moment meer dan 800 mensen in Europa, Midden-Oosten Afrika, EMEA zoals we dat noemen, richting geven over architectuur, over hoe je het doet, al dat soort zaken. Daarnaast opleiding gedaan, studie gedaan, ik ben in 2002 nog een masters voor informatie management gehaald. En ik heb ook nog een promotieonderzoek gedaan, 2014 gepromoveerd op betekenisgeving in innovatieprocessen. En ja, sinds 2017 zit ik in het bestuur van het Digital Architects Network, DA&W. En sinds 2019 ben ik daar voorzitter. Dus dat is een beetje de carrière loopt. Een hele waslijst aan zeer interessante zaken. Dankjewel. Een mooie studie. En noemen we je professor eigenlijk? Sorry, nog een keer? Noemen we je dan professor, de heer professor de Kroon? Nee, nee, nee, professor, dat is allemaal andere voorbehouden. Nee hoor, het is dokter. Dokter. Nou, welkom Peter. Leo, aan jou het woord, wil jij je ook aan de laatste even voorstellen? Leo Achterreek, dus binnen UWV nu inmiddels drie jaar en qua teammaker voor vakgroepen en kennis. Achtergrond, Peter, iets van 22, 23 jaar geleden ontmoet. Ja, jullie kennen elkaar al een hele lange tijd, begrijp ik. En ik hou ervan om te verbinden. Nou, dan zit je op de goede plek hier volgens mij. Zeker. Peter, wil je wat meer vertellen over je werk bij de ANW, zoals je dat net noemde? Ja, prima, zeker. Dat is eigenlijk ontstaan uit het Nederlandse architectuurforum. Dat kennen misschien een aantal mensen. Dat is opgericht via het landelijke architectuurcongres destijds in 2002. En er waren ook wat andere verenigingen. Het Genootschap voor Informatiearchitecten, Via Nova Architectura, een chique naam. En ja, ik ben er zelf van overtuigd, als je wat wil bereiken met de professie, het vakgebied in Nederland, dan moet je geen splintergroeperingen hebben. Dan moet je met elkaar gaan samenwerken. Dus toen ik in het bestuur kwam en eigenlijk toen ik voorzitter werd, heb ik gezegd van nou, laten we een plan maken. En we zijn gefuseerd met het GIA. Via Nova Architectura is opgeheven en die stichting heeft haar financiële middelen aan ons gedoneerd. En ja, dat is dan het begin geweest. Dus een nieuwe vereniging, ontstaan uit het NAV, GIA, Via Nova Architectura. Hoog op de agenda staat professioneelisering van het beroep. Erkenning, de herkenning van het beroep. Verbeteren van de positie van de architect. Laten we eerlijk zijn, we zijn nog steeds bezig met een soort gevecht van ben ik wel architect, mag ik meepraten. Dus ja, het vakgebied op de kaart zetten. Ja, we beginnen meteen op eigen wijze problemen oplossen en ben ik wel architect? Er beginnen mij wel wat vragen op te komen. Hoe gaat dat werken? Kan je nog wat vertellen over welke topics er centraal staan bij jullie netwerk? Kijk, eigenlijk, we proberen een beroepsvereniging, we zijn een beroepsvereniging. En dat begint natuurlijk altijd met het uitwisselen van kennis. Een platform voor kennisuitwisseling met gebruikers, met leveranciers, met onderzoek en wetenschap en onderzoek en onderwijs. Maar we organiseren ook jaarlijks een congres waar de community bij elkaar komt, nieuwe ideeën ontstaan. We zijn bezig met een postmaster opleiding samen met de Universiteit Twente. Daar hebben we hard aan gewerkt. We hebben een werkgroep gehad die heeft, nou iets meer dan twee jaar, toch wel leerdoelen opgesteld. Waar moet een architect, een digital toparchitect aan voldoen? En nu zijn we dus die leergang, die zijn we aan het ontwikkelen met de Universiteit Twente. En het leuke is dat de Rijksoverheid daar een pilot gaat draaien begin 2024. Dus dat zijn de eerste stappen om het vakgebied toch wat heftiger op de kaart te zetten. Het digitale stuk daarvan dan ook. Ja zeker. Nou en een ander topic wat heel erg centraal staat is registervorming. Wij vinden dat er teveel fout gaat bij architectuurtrajecten. Kijk maar om je heen. Digitalisering heeft een hele grote maatschappelijke impact. Kijk maar bij U en V zelf, alles wat jullie doen dat heeft maatschappelijke impact. Dus gekende en erkende vaardigheden en kennis, dat is nodig. Een stukje kwaliteitskenmerk. Vergelijk maar met een register voor medische mensen. Een BIC register is een voorbeeld. Dus daar zijn we ook heel erg mee bezig. Om het kwaliteitskenmerk van de architect te verbeteren, herkenbaar en herkenbaar te maken. Je noemde net de BIC registratie. Is er zo'n soort registratie ook voor architecten? Of is dat juist iets waar jullie naartoe willen? Dat is dus waar we mee aan het werk zijn. Dat is echt een mooie ontwikkeling. Dankjewel Peter. Leo, waarom is het interessant voor U en V'ers, architecten of mensen die bezig zijn om architect te worden, om bijvoorbeeld gebruik te maken van dit netwerk? Of je aan te melden hiervoor? Ja, dat is eigenlijk een generiek iets. Gebruik maken van een netwerk. Leren van andere mensen. Daar beginnen we al heel vroeg mee in ons leven. Dus leren van anderen. Geïnspireerd raken door andere mensen die in hetzelfde vakgebied zitten. Is een manier om jezelf te verbeteren. En dat biedt ook kansen. Ook voor jezelf, maar ook uiteindelijk voor een betere dienstverlening binnen U en V. Ja, voor de organisatie dus. Want je zei net ook, ik sta heel erg voor verbinden. Ik kan me voorstellen dat dit netwerk ook weer een goede bijdrage kan leveren aan die verbinding waar jij zo voor staat. Zeker, zeker. Peter heeft het net gezegd. De Rijksoverheid is bezig met echt die architectenrol wat steviger op de kaart te zetten. Ja, vastomlijnder zeg maar in te kaderen. Zeggen, hier moet het aan voldoen. Omdat je anders wildgroei krijgt. Dus dat is vanuit mijn procesmanagement achtergrond een soort van standaardisatie. Ook weer niet teveel. Is denk ik wel goed. Dank je. Zeker. Er wordt heftig geknikt. Ja, kijk, als je een netwerk bent. De Digital Academic Network, een beroepsvereniging. Wat wij zeggen, we proberen dus de gebruiker van architectuur. De gebruiksorganisaties zoals U en V, de Rijksoverheid, banken, noem maar op. De industrie, dus de leveranciers van diensten, de leveranciers van software, architectuurproducten, noem maar op. Maar vooral ook de wetenschap. En die drie kunnen van elkaar leren en dus gezamenlijk problemen oplossen. Daar zit gewoon meerwaarde in. Dat is duidelijk. Ik was nog benieuwd, Peter. Kan je wat meer vertellen over de architect van de toekomst? En misschien wel hoe die architect zijn problemen op eigen wijze oplost? Ja, leuk. Architect van de toekomst of de toekomst door architect. De architect van de toekomst. Toekomst is natuurlijk digitalisering. Nou, er zijn een paar woorden die bij mij opkomen. De architect, degene die dus de toekomst architectureert. Dus de architect van de toekomst. Woordenspelletje. Die is heel erg digitaal bewust, maar ook ethisch bewust. Er zijn talloze voorbeelden waarbij digitalisering heel erg ingaat op privacy, op allerlei zaken. Trackers op een app, noem maar op. We hebben er allemaal mee te maken. We hebben er allemaal mee te maken. Ja, de architect van de toekomst. Die staat boven de materie. Is in staat om raamwerken naar haar of zijn hand te draaien. Eigenwijze. Ik zeg liever eigenwijze. Oh ja, op eigen wijze. Betekent dus dat je raamwerken kan aanpassen aan de situatie. En niet omweg een tool of een methode volgen. Altijd kritisch kijken. Sorry? Ja, sorry. Ik zat te denken de tool waar je het af had. Dat is dan meer een hulpmiddel. Ja, dat is een hulpmiddel. En dat moet je kneden. Dat moet je toepassen op de situatie waar je in terechtkomt. En die situatie, dat is de context. Altijd kritisch kijken naar je context en het netwerk daaromheen. Dat betekent ook dat de architect van de toekomst gevoel moet hebben voor de bestuurlijke en politieke dimensie. Het hoeft niet per se over politiek te hebben, maar in een organisatie zijn ook spanningsvelden. Politiek noemen we dat dan ook. Maar ook de organisatorische randvoorwaarden. Als architect moet je daar gewoon mee bezig zijn. Wetgeving is een hele belangrijke. Je kan van alles wel willen, maar als de wetgeving zegt dat dat niet mag, dan moet je daar als architect wat mee. Dus ja, de architect van de toekomst is vooral kritisch. Zowel naar de opdrachtnemer als de opdrachtgever. Ik zie dus de architect toch wel tussen die twee partijen instaan. Als een integere persoon, de rock of integrity zeg ik weleens. En je speelt daar een orchestrerende rol in. Dus je moet beide zijden goede dialogen hebben. Belangrijke positie dus binnen de organisatie. Zeker, ja. Leo, als we even terugkomen op problemen oplossen op eigen wijze. Kan jij een voorbeeld noemen waarbij je in je werk problemen op die eigen wijze hebt opgelost? Of één probleem is ook goed? Ja, soms zitten dingen gewoon in jezelf. Kom je erachter dat je problemen oplost en dan weet je eigenlijk niet hoe je het gedaan hebt. Maar dan kom je er later achter dat ze er een naam voor hebben. Wat ik veel doe is erover praten met zoveel mogelijk mensen, vragen stellen. En dan kom je uiteindelijk op een gemeenschappelijke kennisbasis en dan ga je het zien. Dan ga je dus zien hoe je ermee om kunt gaan. En dan krijg je een oplossing. Dat wil niet zeggen dat die oplossing ook perfect is. Maar het is wel beter dan dat je het in je eigen Splendid Isolation gaat zitten bedenken. Oh, ja. Chique titel. En ik was benieuwd, want jij zegt daar hebben ze een woord voor. Wat is het woord voor de manier zoals jij de zaken oplost? Er zijn meerdere, maar degene die ik het leukste vind is Working Out Loud. Dus vertellen waar je mee bezig bent en transparant zijn. En het met mensen erover hebben en verkennend bezig zijn rondom de context van het probleem waarmee je bezig bent. Nou, dankjewel. Het is weer verhelderend deze ochtend. Ja, absoluut. Peter, je had het net al een stukje over gehad, maar hoe kan je als architect van de toekomst wel meewerkend? In die sandwich positie waar je het net over had, maar wel kritisch kunnen opstellen. Ja, het begint eigenlijk met de juiste vragen stellen. Het is veel belangrijker dat je de vragen weet dan de antwoorden. De antwoorden komen wel, maar het gaat erom de juiste vragen te stellen en vooral kritische vragen te stellen. Wat ik al zei, zeer bewust van de context. Het hele speelveld, de business, de gebruikers, de technologie, de wetgeving, de ethiek, de politiek. Dat hele speelveld moet je als architect beheersen. Dan moet je je als een vis in het water voelen. Dan moet je doorheen kunnen zwemmen en dingen kunnen kneden daarin. En wat belangrijk daarin is, is het dialoog opstarten. Soms een discussie aangaan. Dialoog en discussie zijn twee verschillende dingen, maar vooral het dialoog opstarten. En als het anders blijkt te zijn, dan vooral de discussie opstarten. En dingen dan toch maar implementeren, want de baas zegt het. Nee, je rug recht houden en de discussie opstarten. Wat jullie hier schetsen, dat kan helemaal niet. Dus als je die discussie opstart met de andere mensen, de steekholders die ermee te maken hebben, dan komt er uiteindelijk een oplossing die wel voldoet aan de wet, die wel schaalbaar is en al dat soort zaken. Leo zei het al, niet in isolement werken. Architectuur vanuit de Ivoren Toren, vanuit isolement, dat werkt echt niet. Vooral creatief zijn. Ga de discussie aan. Denk aan soorten werkvormen. Vroeger waren workshops altijd heel hip, maar er zijn allerlei werkvormen tegenwoordig die je kunt toepassen. En vooral ook belangrijk is dat je die werkvormen aanpast aan het niveau van de steekholders. Als je met businessmensen te maken hebt, dan doe je dat op een andere manier dan dat je met een expertise team voor security aan de slag gaat. Dus dat betekent dat je vele talen moet spreken, op vele invalshoeken mee kunnen denken. Niet alle details hoef je te weten, maar daar gaat het weer, de juiste vraag stellen. Dus je ziet dat het vakgebied per definitie een heel erg sociaal vak is. Dat verbinding zoekt om dingen gedaan te krijgen. Heel leuk hoor. Nou, wie weet, ga ik eruit voor solliciteren. Volgens mij, ik had begrepen dat er binnenkort nog een nieuw boek van jou uitkomt, of al uit is gekomen. Kleine correctie, ik ben een co-auteur. We doen dit met een aantal mensen. Het gaat over kritisch denken. Dat is iets wat de architect nodig heeft, een van de basisvaardigheden. Kritisch denken dan in de context van digitaliseren. Dan kijken we naar alle facetten van kritisch denken en passen dat toe op de digitaliseringsvraagstukken die er liggen in de maatschappij. Er zitten vele dimensies in. Ethiek zit erin, maar ook redeneren. Je kan op een verkeerde manier redeneren, verkeerde conclusies trekken. Verschillende gezichtsvelden, wetenschap, kwaliteit van denken. Maar ook casuïstiek. We hebben een paar cases waar we die manier van denken op gaan toepassen, als voorbeeld. Dat maakt het vooral heel praktisch toepasbaar. Ons streef is om het manuscript rond de jaarwisseling klaar te hebben. Het is nog hard werken. Ja precies, met meerdere mensen wordt er aan samengewerkt. Zo te horen, waar we het nu vandaag ook over hebben. En zometeen hebben we ook nog een mooie kennissessie, waar we het ook nog over dat kritische denken binnen je vakgebied gaan hebben. Een mooie aanvulling, het boek aan het einde van het jaar. Ik was nog wel benieuwd, Leo, heb jij nog eventueel voor dit moment toevoegingen voor de luisteraar op dit gebied? Nee, behalve dan, kijk goed naar het vak en de veranderende context waarin je continu aanwezig bent. Houd rekening met verandering als enige constante factor. Dankjewel. Peter, heb jij nog iets? Ja, UWV is lid van het Digital Architects Network. Dat betekent dat iedere medewerker van UWV mee mag doen met kennissessies. Meld je aan dat je een organisatie medewerker bent. We organiseren iedere maand bijna wel een sessie. En soms een groter event. Maak er gebruik van. Dat is zeker voor iedereen die dit luistert. We zullen ook de link nog even bij de podcast toevoegen. Als je de link luistert, dan kan je ook meteen en word je doorverwezen naar deze site. Hartstikke bedankt voor dit gesprek, Peter en Leo. Interessant en ook zeker nuttig om op deze site ook eens te gaan kijken en ook eens voor jezelf na te gaan denken. Hoe werk je op eigen wijze en hoe pas je je eigen kritische denken toe in je eigen vak. Want dat geldt voor architecten, maar ik denk dat het voor iedereen geldt. Kijk kritisch naar jezelf en wees ook wel lief voor jezelf. Dat mag ook in die combinatie. Hartstikke bedankt. Wij hebben straks voor de mensen die daarbij aanwezig zijn nog een hele mooie inloopcafé waar Peter ook bij aanwezig is. De Bits, Brains & Bytes, waarin we wat dieper ingaan. Ook op het onderwerp op eigen wijze problemen oplossen. Elke maand hebben we overigens allerlei inloopcafés. Met het doel om meer in te zoomen op architectuur, technologie en innovatie. En dat onder de genot van een broodje. De volgende inloopcafé hebben wij dan op 14 december. En daar zal het gaan over de Albea Room. In ieder geval heel erg bedankt allemaal en tot de volgende keer.