Podcast

The first episode of the Breaking Silence podcast explores the world of victimization and violence among young people. The hosts, Alec Burns and Sonja Tupker, share stories, insights, and solutions related to this important and challenging topic. They interview Bo, who shares her experience of becoming a victim of severe assault at the age of 18. They discuss the causes and consequences of youth violence and also suggest ways to prevent and address victimization. The episode aims to provide new perspectives and inspire listeners to contribute to a safer and more peaceful society for young people. They also discuss the impact of victimization, including the psychological and physical effects, as well as the issue of victim blaming. Welkom bij de eerste aflevering van onze podcast Breaking Silence, de podcast waar we diep duiken in de complexe wereld van slachtofferschap en van geweld onder jongeren. Mijn naam is Alec Burns en samen met mijn co-host Sonja Tupker nemen we jou mee op een reis door verhalen van slachtoffers, inzichten en oplossingen rondom dit belangrijke en uitdagende onderwerp. In deze eerste aflevering zullen we een gesprek voeren met Bo. Zij is op haar achttiende slachtoffer geworden van een zware mishandeling en doet nu voor het eerst bij ons haar verhaal. Ook gaan we kijken naar oorzaken en gevolgen van slachtofferschap van geweld onder jongeren. Tot slot zullen we mogelijke manieren om dit slachtofferschap te voorkomen en aan te pakken vertellen. Beste luisteraar, we hopen vooral dat deze aflevering je nieuwe perspectieven biedt en je inspireert om bij te dragen aan een veiliger en vreedzamere samenleving voor jongeren. Dus pak een drankje en wat lekkers erbij, leun achterover en laten we samen dit gesprek aangaan over slachtofferschap van geweld onder jongeren. Ja, ik had een ex-vriendje en drie weken voor het incident had ik ruzie met een vriend van hem. Lucas heet hij. En die had wat dingen over mij verteld die niet waar waren. Zoals Bo ook al aangaf tijdens het interview, kwam zij verhaal halen bij de dader die in het dorp een avondje uit was. Bo is zelf ook erg uitgaand en houdt van een drankje doen. Dit wordt gezien als een risicovolle leefstijl die veel jongeren hebben, omdat deze leefstijl de kans verhoogt om slachtoffer te worden van geweld. In het uitgaan zijn er namelijk meer gemotiveerde daders. Samen met het gebruik van drank en drugs komen situaties snel escaleren. Het onderzoek van Wittebrood en van Wilsum hebben laten zien dat een dergelijke risicovolle leefstijl bij middelbare scholieren inderdaad de kans om slachtoffer te worden van geweld vergroot. Uit een onderzoek van EenVandaag blijkt dat van de 6000 mensen die mee hebben gedaan aan het onderzoek maar liefst 34% in de afgelopen vijf jaar slachtoffer is geweest van uitgaansgeweld. De routineactiviteitentheorie bevestigt dit. De theorie geeft aan dat de criminaliteit vooral plaatsvindt wanneer drie elementen samenkomen in tijd en ruimte. Allereerst een gemotiveerde dader, een geschikt doelwit en de afwezigheid van goede bescherming. Er was een gemotiveerde dader. Beau was het geschikte doelwit van de mishandeling en bescherming was ook afwezig. Mede door het alcoholgebruik van de dader. Dit soort gewelddelikten in het uitgaan gebeurde regelmatig. Zo werd er afgelopen zomer een vrouw van 20 met een fles in het gezicht geslagen door een 23-jarige vrouw tijdens een avondje stappen. Wat was de relatie tussen Beau en de dader? Laten we daar maar eens naar gaan kijken. Beau en de dader kenden elkaar via via. De dader was namelijk een vriend van de ex van het slachtoffer. Nadat Beau bepaalde uitspraken had gehoord die de dader over haar heeft gedaan, is zij natuurlijk verhaal gaan halen. Beau is in het geval van haar gewelddelikt een primair slachtoffer. Dit houdt in dat zij rechtstreeks raden heeft opgelopen van het geweld. Zoals de tand door de lip en blauw plekken die zij ervan heeft overgehouden. Als wordt gekeken naar het onderzoek van Wittebrood die de kenmerken van slachtofferschap bedreft, zijn er aan de hand van slachtoffer enquêtes verschillende conclusies getrokken. In het geval van dit gewelddelikt zijn het de kenmerken die het geleefdheid en dat het slachtoffer single was. Het slachtoffer was 18 jaar oud in tijden van het delict. Als je single bent ga je nou eenmaal vaker uit dan mensen die getrouwd zijn of in een relatie zitten. Je komt hierdoor vaker in aanraking met vreemden wat een verhoogd risico op slachtofferschap als gevolg heeft. Daarnaast draagt het uitgaansleven nog meer risicovactoren met zich mee, zoals alcohol en drugsgebruik. Wat weer kan leiden tot het nemen van impulsieve en agressieve beslissingen. De dader was tijdens het delict onder invloed van alcohol, wat deze gewelddadige reactie richting Bo heeft versterkt. Ik had vroeger altijd een hele grote mond, ook tegen mannen, en dat heb ik nu totaal niet meer. Ik let nu echt wel op. Iedere keer als ik dan iemand zie waar ik normaal gesproken gelijk iets van zou zeggen of iets tegen zou zeggen, doe ik dat nu niet meer. Het incident was heel plotseling, zou het zomaar eens zo kunnen escaleren. Dus daar ben ik dan nog last van. Ik fietste die tijd heel vaak alleen over straat, dat zou ik niet meer doen. Ik ben gewoon een beetje zelfverzekerdheid tegenover mannen verloren daarmee. Mijn trigger is heel erg als ik interacties zie tussen een man en een vrouw en het is een beetje dat die man een beetje agressief of niet eens in het fysiek of verbouw agressief doet, dan heb ik al dat het mij echt een soort gevoel bekruipt van oh my god, dadelijk gebeurt er wat. Maar dat heb ik niet bij mijzelf. Ik heb wel dat als ik met een man praat, dan denk ik van oh verschrikkelijk, wat kan er gebeuren? Maar niet dat ik echt getriggerd word zelf op het beeld van anderen dan na. En angstige situaties, ik doe nu gewoon heel kalm en heel normaal als ik bonje heb of iets met een man, daar zie ik meestal niks van. Dus ik kom daar ook meestal niet, ik vermijd dat zoveel mogelijk. Laten we gaan kijken naar de impact van slachtofferschap. Niet alleen het feitelijke slachtofferschap, maar ook de angst om slachtoffer te worden, speelt een grote rol in maatschappelijke en politieke discussies over criminaliteit. Angst kan leiden tot aanpassingen in leefstijl en dagelijke routines. Een gezonde dosis angst maakt mensen alert, maar teveel angst kan ervoor zorgen dat mensen bepaalde activiteiten vermijden, zoals zatels reizen met het openbaar vervoer. Angstige burgers hebben vaak strengere opvattingen over daders en straffen, en zij willen meer politie zien. Als we kijken naar het boek van Karin Wittebrood, wordt hierin uitgelegd dat de beleving van onveiligheid verschillende aspecten kent, zoals de inschatting van de kans op slachtofferschap en zorgen over de ontwikkeling van criminaliteit. Mensen kunnen de kans op slachtofferschap hoog inschatten, zonder angstig te zijn, of andersom. Angst voor slachtofferschap wordt verklaard door factoren zoals de inschatting van de kans op slachtofferschap, de mogelijke gevolgen en de mate van de hulploosheid die men voelt. Vrouwen, ouderen en mensen uit de lagere sociaal-economische klasse voelen zich vaker kwetsbaarder en daardoor angstiger. Persoonlijke slachtofferervaringen en de criminaliteit in de omgeving spelen ook een rol in het ontstaan van angst. De psychologische impact van slachtofferschap, zoals geweldsdelicten als die van Bo, kunnen leiden tot bijvoorbeeld post-traumatische stressstoornissen, PTSS bij slachtoffers. PTSS is een psychische aandoening die kan ontstaan naar het ervaren of getuige zijn van een traumatische gebeurtenis. Dit kunnen gebeurtenissen zijn zoals oorlog, seksueel of fysiek geweld, of andere situaties waarbij iemand extreme angst, hulploosheid of afschuw erwaart. PTSS kan natuurlijk ernstige gevolgen hebben, zoals angstgevoelens, herbelevingen en woeden, maar ook slaapstoornissen en depressie, wat het dagelijks functioneren belemmert. Zo vertelt Jan Henk in een interview aan RTL dat hij door PTSS doodsbang was om te gaan slapen. Hij had hele erge nachtmerries. Ook vertelt hij dat hij intense herbelevingen had, bij bijvoorbeeld geluiden. Naast de psychologische gevolgen kan slachtofferschap ook een fysieke impact hebben. Fysieke verwondingen, zoals kneuzingen, reuken en wonden, zijn vaak direct zichtbaar na een misdrijf. Ook bij Bo is de fysieke impact na het incident meteen te zien, maar sommige van deze fysieke verwondingen blijken toch ernstiger dan op het begin. Hij heeft mij twee keer met een vuist op mijn mond en mijn kaak geraakt, dus mijn twee voortanden waren naar beneden verzakt, die zaten los, waardoor mijn zenuwen zijn afgestorven. Mijn tandvlees was ingescheurd tot aan boven, dus dat is gehecht. Ik kreeg uiteindelijk een koortslip, omdat hij met z'n vuile handen aan mijn mond had gezeten. Ik heb toen voor die afgebroken zenuwen, eerst in het ziekenhuis, een soort beugel voor gekregen dat mijn tanden weer recht zaten. Er waren stukjes van mijn tanden af, dus die zijn erbij, een soort nieuw ding erbij gelijmd. Toen heb ik later wortelkanaalbehandelingen gehad, omdat mijn tanden grijs werden, omdat van die zenuwen er dan oud bloed in je tanden gaat zitten. Dus die zijn toen behandeld. Daar ben ik echt heel erg ziek van geworden, omdat dat zo veel zeer deed. Dat duurde zo lang, dat ik daar echt een week daarna met 40 graden koorts van op bed ben gelegen. Toen heb ik later nog mijn tanden intern moeten laten bleken, dus dat doen ze met een boor. Maar omdat mijn zenuwen dood zijn, zit er geen gevoel meer in mijn tanden, dus dat hoefde niet eens met verdoving, wat ik ook al echt gek vond, maar ik voelde inderdaad gewoon helemaal niks van een boor. Ik had een soort uitstulping heel lang op mijn kaak. Het was niet echt een blauwe plek, maar daar ben ik nog voor de kaakchirur naar de kaakchirur heen geweest. En daar is uiteindelijk niks aan gedaan, want ze is pas na een half jaar of zo weggegaan. En ik had gewoon hele dikke lippen en tanden door mijn lippen en zo. Slachtoffers worden vaak gezien als de oorzaak van een incident. Ook dit is onderdeel van de impact van slachtofferschat. Victim blaming is het geven van schuld aan de slachtoffer van een misdrijf of ongeluk. Vaak zonder dat mensen zich hiervan bewust zijn. Dit gebeurt meestal omdat mensen proberen te begrijpen hoe een delict kon gebeuren. Voorbeelden van victim blaming zijn opmerkingen zoals Waarom heb je niet gedaan om me te stoppen? Of waarom fiets je s'nachts alleen door dat park? Deze opmerkingen kunnen afkomstig zijn voor een familie, vrienden, hulpverleners of zelfs advocaten. Victim blaming kan het herstelproces van de slachtoffer belemmeren, doordat het bestaande gevoelens van schuld en schaamte versterkt. Slachtoffers kunnen zich dubbel slachtoffer voelen, waarnu hun omgeving kritische vragen stelt of de ernst van de gebeurtenis bagateliseert. Het is belangrijk om te beseffen dat alleen de daders groeg is en niet het slachtoffer. Sonny Bergman maakte zo, in opdracht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid, een documentaire over victim blaming. In deze documentaire wordt pijnlijk duidelijk hoe slachtoffers vaak worden geconfronteerd met kwetsende en beschuldigende opmerkingen. Voorbeelden hiervan zijn opmerkingen zoals Een man doet dat niet zomaar. En Als jij het ons had verteld, dan was het misbruik eerder gestopt. De documentaire laat zien hoe deze opmerkingen de pijn en het trauma van slachtoffers erger maken. En dan nu het onderwerp Crime Science. Crime Science doet precies wat de naam zegt. Het draait om het begrijpen en aanpakken van misdaad met de wetenschappelijke methode. Voor Crime Science wetenschappers staat de misdaad centraal. De wetenschappers onderzoeken wie misdaden plegen en waarom. Daarnaast onderzoeken ze belangrijke kenmerken van zowel de dader als het delict. Zoals waar het gebeurt, op welke manier en vooral waarom de misdaad wordt gepleegd. Het uiteindelijke doel van het bestuderen van misdaad is om te leren hoe dit kan worden verminderd. Om dit te bereiken analyseren de onderzoekers gepleegde misdaden door bewijsmateriaal te bestuderen en hiermee experimenten uit te voeren. Zo kunnen ze ontdekken hoe verschillende typen misdaden ontstaan en nog belangrijker hoe ze voorkomen kunnen worden. Crime Science is een type onderzoek dat gebaseerd is op bewijs en het oplossen van problemen. Het is een onderdeel van emperisch onderzoek. Dit houdt in dat de wetenschappers data en feiten gebruiken om te begrijpen wat er gebeurt in de misdaadwereld. Het type delict waar Bo slachtoffer van is geworden kan worden voorkomen door wanneer Crime Science wetenschappers veel van dit soort situaties naast elkaar leggen. Hierin patronen te herkennen en door in de gedachtegang van de crimineel te stappen. Door te denken als een crimineel en terugkerende patronen te identificeren kunnen de wetenschappers strategieën bedenken om de crimineel en zijn delict ervoor te zijn. Nou hoorde ik achteraf wel andere verhalen over omstandigheden, over Lucas die dag dat hij net was gedumpt en zulke soort dingetjes enzo. Maar zoals ik al zei ik zag hem echt als een hele rustige jongen, hij zei ook nooit heel veel. Het was eigenlijk gewoon echt een losertje. En toen opeens kwam hij zo uit de dode hoek met dat slaan dat ik wel zoiets had van sorry maar er zit ergens van een kronkeltje los bij jou. Dus wat dat betreft is mijn beeld van hem wel echt heel erg veranderd. Hoe kunnen we het slachtofferschap van geweld onder jongeren nou voorkomen? Ten eerste stellen wij voor om mentorprogramma's te implementeren op verschillende plekken. Dit kunnen zijn zowel scholen, sportclubs, jeugdorganisaties en jeugdgevangenissen. Deze programma's bieden begeleiding door rolmodellen zoals bekende Nederlanders, sporters of politieagenten. Zij creëren een platform waar jongeren kunnen praten over de gevolgen van geweld en waar zij oplossingen kunnen bedenken. Het idee achter deze mentorshipprogramma's is om een platform te creëren voor jongeren waar zij gezamenlijk en één op één kunnen praten over de gevolgen van geweld. Deze programma's worden dus gegeven door rolmodellen van de jongeren. Het onderzoek genaamd The Effects of Youth Mentoring Programs, A Meta-Analysis of Outcome Studies laat zien dat deze programma's zijn opgesteld vanuit de gehechtheidstheorie. De gehechtheidstheorie legt uit hoe de eerste interacties van een kind met verzorgers belangrijk zijn voor een latere emotionele en sociale ontwikkeling. Deze vroege ervaringen vormen niet alleen het zelfwit van een kind, maar beïnvloeden ook hun vermogen om later gezonde relaties en vriendschappen aan te gaan. De programma's als deze aan te bieden aan kinderen en jongeren kunnen niet alleen de directe gevolgen van geweld verminderen, maar ook de onderliggende oorzaken ervan aanpakken door positieve relaties en sociale vaardigheden te bevorderen. Dit draagt bij aan het creëren van een veiligere en meer ondersteundere omgeving waarin jongeren zichzelf kunnen ontwikkelen tot verantwoordelijke volwassenen. Hoewel mentoprogramma's veelbelovend zijn, is het belangrijk om hun effectiviteit te evalueren op lange termijn. Niet alle mentoprogramma's zijn even effectief, en dus is het belangrijk om programma's te ontwikkelen die daadwerkelijk positieve veranderingen teweegbrengen. Ook vereisen deze programma's veel tijd en toewijding. Het is belangrijk om mentoprogramma's te ontwikkelen die jongeren op lange termijn blijven ondersteunen en betrekken. Wil jij als luisteraar nou helpen bij deze mentorshipprogramma's? Jij kan jezelf aanmelden als een-op-een mentor via ons e-mailadres breakingsilence at podcast.nl. Met jouw hulp kunnen we slachtofferschap van geweld onder jongeren voorkomen. Ten tweede stellen wij voor om het gebruik van virtual reality te gebruiken als een methode om empathie voor slachtoffers van geweld onder jongeren te vergroten. Hoe gaat dit nou te werk? Allereerst zullen er interactieve VR scenario's moeten worden gemaakt die jongeren in staat hebben om situaties van slachtofferschap van geweld onder jongeren vanuit verschillende perspectieven te ervaren. Deze scenario's kunnen bijvoorbeeld daders, slachtoffers en getuigen van geweld onder jongeren zijn. Deze scenario's worden gevolgd aan de hand van VR headsets. Na het meemaken van deze scenario's kunnen de jongeren hier met elkaar over praten. Deze sessies kunnen ook worden gegeven in en op scholen, sportclubs, jeugdorganisaties en jeugdgevangenissen. Het onderzoek Virtual Reality & Empathy Enhancement Ethical Aspects laat zien dat empathie echt verhoogd kan worden door het gebruik van virtual reality. Ook de Theory of Mind, ook wel de Perspective Taking Theory genoemd, stelt dat het vermogen om empathie te voelen en te begrijpen gebaseerd is op het vermogen om de gedachten, emoties en intenties van anderen te begrijpen. Virtual reality scenario's bieden de mogelijkheid om letterlijk in de schoenen van anderen te staan, waardoor kinderen en jongeren een dieper begrip krijgen van de ervaringen en emoties van anderen. Helaas is het gebruik van virtual reality erg duur. De apparatuur en ontwikkeling van de scenario's kunnen erg kostbaar zijn. Ook het onderhoud en de updates hiervan zijn erg duur. Dit kan een probleem zijn voor bijvoorbeeld scholen en sportclubs die beperkte financiële middelen hebben. Daarom kan dit niet de beste oplossing zijn om slachtofferschap van geweld om de jongeren tegen te gaan. Ben jij als luisteraar nou bekend met het opstellen en programmeren van deze virtual reality scenario's? En wil jij ons helpen om jongeren bewuster te maken van de impact van slachtofferschap van geweld onder jongeren? Dan kan jij jezelf nu aanmelden via ons e-mailadres breakingsilence at podcast.nl. Ook zoeken wij mensen die graag deze kinderen en jongeren willen begeleiden tijdens deze programma's. Meld je dan aan via hetzelfde e-mailadres als net genoemd. Want met jouw hulp kunnen we samen slachtofferschap van geweld onder jongeren voorkomen. Dat hij wel echt een zwaarlijk impact heeft gehad. Ik heb zeven jaar over m'n vwo gedaan omdat dit incident gebeurde in m'n zesde jaar. En dat was net met herkansingen en examens. Dus ik heb daardoor m'n herkansingen gemist, examens gingen slecht, kon niet leren van die wortelkanaalbehandelingen en zo. Dus ik heb ook echt m'n school niet gehaald. Terwijl ik er best wel prima voor stond. Maar ik heb het ook echt niet gehaald. Ik heb een jaar langer op school gezeten. Wat voor mij wel echt een heel groot ding is geweest. Ik heb nooit school leuk gevonden of iets. Dus dat was echt kut. En natuurlijk heel mijn beeld van mannen is sowieso veranderd. Ik ben echt wel een beetje anders geworden dan dat ik voorheen was. Ook gewoon in mijn karakter. Dat was het dan. De allereerste aflevering van onze podcast Breaking Silence. We hopen dat je nieuwe inzichten hebt opgedaan en dat onze gesprekken en het verhaal van Beau je hebben geïnspireerd om actief bij te dragen aan een veiliger omgeving voor jongeren. Vergeet niet om je te abonneren op onze podcast en ons te volgen op sociale media voor updates en extra content. Heb je vragen, opmerkingen of wil jij ook jouw verhaal met ons delen? Stuur ons dan een bericht via BreakingSilenceatpodcast.nl Hartstikke bedankt voor het luisteren en tot de tweede aflevering van Breaking Silence. Waar we samen werken aan een veiligere toekomst voor de jeugd.