Պարոն Ճորճ _ Հայերի ծագումը

Բարև սեզ, հայ ժովովորդի ձակման մասին դարպեր ուսումնասիրություններ եղազ են։ Մեզրով Մայստոցի աշագերդներ են Մովսեզ խորենացին, ինքերորդ տարում գլլա առաջին հայը, որ կրի գարն է մեր բատմությունը, հին որեր են ինչ է վիրաբրատ ճամանակները։ Այս պատճարով ալ զինք Հայոց բատմահայր գոչազենք։ Հորենացին գիրքը գգոչվի բատմություն Հայոց։ Քիրքի առաջին պաժինը Հայոց մեծերու զնննտապանությունը գբատմե, թե ինչպես զննունդ առաջ է մեր ժողովուրդը։ Ինչու մենք գոչված ենք Հայ, իսկ մեր երգիրը հայք։ Երբ կտացվի պապելոնի աշտարագի շնությունը, պել անունով հսկամը գհաչողի պրնի գերբով իր ձերկին դագարնել պոլոր հսկաները և դիրել երգրին։ Հայք հսկաներեն հայք չի հնազանդիրպելին և ամպողջ ընդանիքով, զավակներով, զավակներուն ընդանիքներով, թորնիքներով շուրձ 300 հոքիով գհերանապապելոն են գերծա գհաստադվի հյուսիսային գողմերը, առառադի եր հզոր նդացիք էր և ուներ հաստ աղեղ, բայել չագազմեր՝ այսինքն գեղեցիկ կազմվածք ուներ՝ դիգնավեծ, լայն թիգունքով, ուժեղ, խիստ կանքուր մազերով, վարվրուն աչկերով և հաստ ազուկներով։ Քել իր թագավորությունը պոլորին վրահաստադել է եթք մարդ կղել է հայգին մոց, համոզելու եթք տարնալ, խոսանալով որ եթե հնազանթի իրեն, ինքն ու ընդանիքը բիդի աբրին հոն ու գպապակին։ Հայքը մերժ է հնազանթ աշխարին կտնվիլ այնդեղ, որ գեցած կլապ պել իր քաչերու պազմությամբ, որբեսի կամ մերնինք և մեր ունեցվածքը պելի ծարայության դագին է, գամ մեր մատներուն հաչողությունը անոր ծույստանք, անոր անպոխը ծրվի և մենք հաղթենք։ Բադերավնը հավացարգ ընթանա։ պել գզարմանա, թե ինչպես հայգի կիչ թիվով պանագը գրնաթեմ ել էլ իր մեծ թիվով պանագին։ պել թե եվ լավավես պաշտմանված էր ամուր զրահներով, գորոշ է պարսանալ պլուրմը և սպացել նոր պանագներու կալուն։ Հայք նգարելով այս պոլորը գմորենա պլուրին, ամուր գկաշե իր լայնալիջ աղեղը և երեք թևյան ն նեդին լարը կաշելու համար։ Եվ բնագան ապարանգ է արցագված նեդին հարվածը նույնքան ուժկին գլլը, իսկ հայքին նեդը երեք թևյան էր, այսինքն ուներ երեք ծայր։ Հայք նահաբեդին անունով մենքը զմեզ հայ ության սեգպիլ լավերեք աջորություն բոլորից։