#29 TABOE - Angststoornis2.0_01

Ingrid is back on the podcast and shares her progress in overcoming her anxiety disorder. She has graduated and is doing well. Ingrid discusses her therapy experience, including cognitive behavioral therapy and breathing exercises. She has learned to challenge her thoughts and break the cycle of anxiety. Ingrid emphasizes the importance of routine and self-care, such as reducing alcohol consumption and engaging in physical activity. She shares a TikTok video about managing anxiety at the hair salon. Overall, she is proud of her progress and wants to share her knowledge and experiences with others. Hoi allemaal en welkom bij weer een nieuwe aflevering van Tabu. Vandaag hebben we best wel een leuke aflevering, want Ingrid is weer terug. En Ingrid kunnen jullie kennen van de aflevering 14 over angstverlorenis, dus als je die nog niet hebt geluisterd raad ik je hoorgaan om die eerst te luisteren, want ja, hi, welkom terug. Dankjewel. Hoe is het met je? Ja, het gaat eigenlijk best wel goed. Nou ja, vergeleken met de vorige keer zeker. Heel goed. Ik ben afgelopen dinsdag afgestudeerd op de Supertail en ja, het gaat top. Dat is fantastisch. En ik zal even denken, wanneer hebben wij de vorige aflevering opgenomen? Hoe lang is dat geleden? Als het goed is was dat rond september, oktober vorig jaar. Ja, precies. Dus oktober 2023. Dus dat is nu ongeveer zes maanden geleden. Ja, zes maanden geleden. Ik was volgens mij nog net begonnen met stage, of nog niet. En jij zat natuurlijk ook in therapie. Ja. En hoe is het nu met jouw angsthoornis? Nou, met angsthoornis gaat het echt supergoed nu. Ik ben uit therapie, dus ik heb geen therapie meer. Gefeliciteerd. Dankjewel. Al sinds volgend jaar, oktober, november, we hebben toen die podcast opgenomen, ook rond die tijd en ik denk dat ik nog vijf weken therapie heb gehad en toen was het klaar. Het gaat nu supergoed met angsthoornis. Ik kan eigenlijk wel zeggen dat ik er voor 95% ben. Dus dat vertel ik echt met trots natuurlijk. En ja, dat wil ik ook vandaag lekker met jullie gaan bespreken, zodat ik hopelijk mijn tips ook over kan geven. Want ik was heel erg benieuwd, wat ik dus ook belangrijk vind voor de luisteraars, dat ze een beetje dat tijdspad zo zien. Dus we zijn ongeveer een half jaar verder. Dacht jij op het moment dat wij de vorige podcast opnamen, dus dat je toen nog wel een therapie zat, dat jij ooit of zo snel er zo goed in zou staan als dat je nu erin staat? Absoluut niet. Nee. Echt, no way. Echt. Ik weet nog, bij de vorige podcast had ik nog wel echt veel symptomen en wel echt last nog. Elke dag was nog echt een dagelijks iets, maar nu, nee, ik had het echt lang, zelfs in leven, nooit verwacht dat het zo rap ging eigenlijk en hoe snel het eigenlijk dus kan veranderen. En dat is wel een hele positieve ervaring geweest uiteindelijk. En als ik er ook op terugkijk, denk ik van, wow, ik ben zo veranderd als persoon en sta er veel positiever in. En ik stond er al positief in hoor, daar niet van, maar dit is echt anders. Het lijkt me een beetje een last van je schouders ook wel. Ja. En het voelt ook gewoon, ik kan echt zeggen, ik ben echt trots dat ik dit heb gedaan en dat ik het heb overwonnen. Ik wil eigenlijk gewoon mijn kennis en mijn ervaringen kunnen delen met wie dan ook, zodat zij ook dezelfde trots over zichzelf kunnen voelen en dezelfde positiviteit en dezelfde geluk kunnen ervaren, wat ik nu heb, gelukkig. Ja, waar moet ik eigenlijk beginnen? Ik ben heel benieuwd, hoe ziet zo'n therapie er een beetje uit? Dus waar begin je mee en wat voor dingen trekken je, zijn er dingen die je meeneemt in je dagelijks leven? Hoe moet ik dat een beetje voor me zien? Nou, mijn eerste therapie was dus cognitief gedragstherapie. Dat raadt iedereen altijd aan als je angststoornis hebt, om dat te gaan doen. En dan is dat gewoon proberen je gedragspatronen te veranderen. En wat ook bij angststoornis zorgt, is dat je van die safety-mechanismen hebt. Dus je hebt bijvoorbeeld, als jij denkt dat je een hartaanval krijgt, dat je je hart even gaat checken. En dat zijn van die veiligheidsdingetjes, zodat jij weet dat je lichaam nog steeds in controle is. En dan gaan ze proberen dat je dat dus op een gegeven moment los gaat laten. Want hoe lang, elke keer dat je blijft checken, blijf je eigenlijk de angststoornis natuurlijk in stand houden. Want je bent nog steeds bang. Ja, precies. Het is eigenlijk een beetje een obsessief gedrag iets, om ervoor te zorgen om jezelf rustig te maken. Maar eigenlijk check je ook vaak al iets wat er niet is, toch? Ja, waardoor je ook constant weer aan herinnerd wordt dat je het dus hebt, waardoor je het ook weer niet kan accepteren. En zo is het een beetje een soort fysieus cirkel. Dus het voelt als een safety check, maar eigenlijk is dat het niet. Nee. Maar eigenlijk werkt het niet als een safety check. Nee, het werkt eigenlijk een beetje averechts. Ik moet zeggen, ik doe het af en toe nog steeds, maar nu kan ik er iets meer, omdat ik nu dus de therapie heb gehad en de kennis heb, kan ik daar, werkt het niet per se altijd even averechts. Het is gewoon even een check voor mij, van oké, chill, ik kan nu mijn hoofd rustig houden als ik het heb gedaan. Dus ik ben niet van mijn safety checks af. Nee, maar je doet het bewust. Ik doe het wel wat bewuster, ja inderdaad, zeker. Dus wat ze dan gaan doen, is dan ga je dus kijken van hoe denk je en waarom denk je zo. Dan ga je die gedachten afbreken, want je krijgt natuurlijk heel veel gedachten op een dag en bij een angstordeus denk je vaak veel bewuster dan wat een normaal mens heeft. Dus je gaat echt heel erg in de gedachten, dus elke gedachte die binnenkomt, denk je heel vaak over na. Dus dat ga je dus afbreken, dus dan bijvoorbeeld zegt ze van oké, jij denkt dat je een hartaanval krijgt of je denkt dat je beroerd krijgt. Hoe kan je het tegendeel bewijzen? Wat zijn de echte feiten die bewijzen dat je dat niet gaat krijgen? Dus dan was het van, nou, ik kan niet lopen, ik kan praten, mijn gezicht is niet droopy, het is niet gezakt, er is vrij weinig aan de hand waardoor je het in principe niet krijgt. Dus dan moest je het tegendeel bewijzen. Dus dat heeft op zich wel geholpen, niet per se. Mediteren, dus niet echt mediteren was het. De vorige aflevering heb ik gezegd van ja, dan komen ze terug met meditatie, vond ik heel irritant, maar wel met ademhalingsoefeningen. Dus zij, mijn tweede psycholoog, dus mijn tweede therapie die ik heb gehad, dat was iets anders, dat was eigenlijk helemaal geen standaard therapie die je krijgt. We gingen gewoon praten, we gingen gewoon kletsen aan de telefoon, ik heb haar nooit gezien ook, ik heb geen idee hoe ze eruitziet, het was een Duitse vrouw, alles was in het Engels. Maar we gingen gewoon bellen, en dan zei ik misschien van ja, ik voel me wat paniekeriger op dit moment. En dan zei ze oké, dan gaan we even ademen, en dan liet zij mij zien dat mijn lichaam kalm kon zijn. Dus dat het niet altijd zo paniekerig en angstig hoefde te zijn. En dat heeft ook heel erg geholpen, dat ik inderdaad mijn eigen lichaam onder controle kon brengen, ook door middel van wat zij kon doen. Dus dan waren dingen zoals, ga maar even ademhalingsoefeningen uittesten, ga bijvoorbeeld elke ochtend een 10 minuut meditatie doen, dat je gewoon even in je oren hebt, je hoeft het niet actief te doen, je hoeft niet per se actief te luisteren, je kan gewoon het opzetten en gewoon je ding doen, en dan is dat eigenlijk al genoeg, want dan hoor je dus al onbewust rust. Dus dat heeft ook heel erg geholpen. En voor de rest was het eigenlijk gewoon heel veel praten, kletsen, en dan oefenen om die rust te bewaren in je lichaam, en jezelf te laten zien dat er ook een andere rust, dat je rust in je lichaam hebt, dat het niet alleen maar angst is. Dat je niet slaaf bent van je eigen angstsorens, maar dat je die rust ook zelf kan opwekken en kan behouden. Precies. En wat zijn dan dingen die je nog steeds meeneemt, heb je soort van ritueeltjes op een dag die je doet, zodat je die rust bewaart, of doe je dat meer onbewust, of hoe ziet dat er een beetje uit nu? Nou, ik denk dat uiteindelijk voor mij het grootste verschil was, dat ik routine op ging bouwen. Dus ik ben op een gegeven moment begonnen met stage, en toen was ik volgens mij net therapie een beetje af aan het bouwen, dus ik zat gewoon op stage, dus ik had gewoon een 9 tot 5 baan, dat heeft heel erg geholpen. Ik heb een tijdje iets minder alcohol gedronken, maar dat is niet per se behouden, maar in het moment dat ik de routine aan het opbouwen was, was dat gewoon wat minder. Wat heb ik dan meegenomen? Dat is ook wel belangrijk, want ik denk dat als je iets als alcohol erbij doet, als je als student best wel vaak gaat drinken, dan heb je ook veel minder die discipline om die discipline op te bouwen. Ik vind het wel slim dat je dat hebt gedaan, maar ook wel eerder dat je zegt van ja, ik doe dat niet meer per se. Maar ik denk dat het voor mij ook heel vervelend vond om anders te moeten zijn, omdat ik een angsthoornis had. Dus dat ik geen alcohol mocht of kon drinken op het terras, als ik een lekker wijntje wilde met super lekker weer, ik vond dat vervelend als ik dat niet kon doen, omdat ik een angsthoornis had. Ik promoot absoluut geen alcohol, maar uiteindelijk wilde ik gewoon mijn leven kunnen leiden zoals ik dat wilde en dat werd heel erg van me weggenomen. Dus in het begin heb ik gewoon wat minder alcohol getronken, toen ben ik begonnen met sporten. Sporten fantastisch. Ik haat de sporten, ik ga nooit naar sportschool, maar door Saints & Stars ben ik weer een beetje erin gekomen. Oh ja, en zwem je nog? En zwem. Ik heb heel lang niet gezwommen, moet ik wel zeggen, maar ik moest wel weer gaan oppakken, want ik merk dat ik een gelukkiger persoon word als ik in minstens twee keer breaksport. Dus dat heeft ook zeker aan meegetragen. En wat neem ik mee? Nou, ik heb een TikTok gezien, waar TikTok allemaal goed voor is, dat was heel bijzonder. Dat was zo'n swipe ding en er was een foto, oh het ging over angsthoornis. En dan ging het over een meisje die naar de kapper ging en dan zei ze tegen haar angsthoornis van, anxiety, please don't, kom alsjeblieft niet als ik bij de kapper zit, want ik wil heel graag gewoon mijn haren doen en ik heb geen zin om daar met heel veel paniek te zitten. En dan spreekt de angsthoornis dus op de volgende foto weer terug van, oh, maar wat vervelend, ik ben er eigenlijk alleen maar om je te beschermen. En zij zegt, nee, maar ik wil het gewoon niet, ik kan het niet meer en ik trek het niet meer als je er bent. En op een gegeven moment zegt die angsthoornis dan ook terug van, oké, maar wat als ik bij je kom zitten als je bij de kapper zit en dan kan jij aan mij laten zien dat het veilig is. En dat is mij altijd heel erg bijgebleven, dat elke keer als ik ergens zat, dat ik zei, kom, je mag best wel bij me komen zitten, maar ik ga je laten zien dat het veilig is en dat ik oké ben. En ik vond het zo bijzonder, ik vind dat echt, ik denk dat dat een hele bijna meditatieve manier is om ermee om te gaan, om heel bewust te zijn van, oké, dit onderdeel is er in mijn lichaam, het voelt alsof deze persoon of deze angsthoornis me aanvalt, maar eigenlijk is ze er inderdaad om te beschermen, alleen kan ze niet meer goed zien wanneer dat moet en wanneer dat niet moet. En dat je dus zelf de controle neemt over de situatie door inderdaad gewoon tegen je angsthoornis te zeggen, oké, kom er maar bij zitten, maar kijk, alles is oké. Eigenlijk ben je alsof je een kindje aan de hand meeneemt en laat zien van, oh kijk, dit is allemaal goed. Ja. Wow, wat gaaf. Ja. Maar ik vind ook wel echt met TikTok, ik moet zeggen dat toen ik een eethoornis had, kreeg ik ook automatisch heel veel dingen daarover. Ik weet dat mijn zusje, daar heb ik ook een aflevering mee gemaakt, zij heeft een hele specifieke chronische spierziekte eigenlijk. Ja, die had ik geluisterd aan. En zij is daar achtergekomen wat het was door TikTok. Ja. En dat is zo, ze zag eerder dat die ziekte bezond door TikTok dan bijvoorbeeld door Google of de doktoren. Ja. En dat vind ik zoiets, aan de ene kant is het wel een beetje eng en aan de andere kant heb ik ook echt zoiets van, het helpt mensen dus wel. Ja. Turk is ook heel veel onzin, hè, online. Ja, je moet er inderdaad niet in meegaan, want als je jezelf gaat diagnosticeren, dat heb ik ook ooit een keer ontvangen van, op Google je symptomen opzoeken is letterlijk jezelf overtuigen dat je aan het dumpfgaan bent. Ja, dat is echt zo. Maar absoluut, ik ben het helemaal met je eens hoor, maar. Ja, wel bizar. Zijn er nog meer van dat soort oefeningen of bewustwording dingen die je... Op TikTok? Ja. Absoluut. Ik heb een heel mapje met tips anxiety van TikTok en dan zijn het gewoon, het kan echt hele korte filmpjes zijn van hypnotherapie tot aan, gewoon dat iemand zegt van, oh ik heb dit en dit gehad en dit heb ik gedaan, maar vooral heel veel kameringsoefeningen. Ja. En dat is denk ik ook het belangrijkste van de hele angsthornis, je lichaam staat natuurlijk op hol, je moet je systeem kalmeren en dat kan je alleen maar doen door bewust te worden van hoe jij kalm kan worden. Dus dat heb ik ook heel veel in therapie geleerd van, hoe kan ik mijn eigen lichaam kalm houden en dat leg je dan uit en dan kan je dat toepassen. En het is af en toe echt super lastig om dat zelf te doen, als je eenmaal in de paniek stand zit, dan is het gewoon, dan kan je wel zeggen van, ga maar drie keer inademen en één keer uit, maar je zit gewoon in paniek stand en je weet gewoon even niet wat je moet doen. En dat is ook helemaal prima. Als je dat juist ook accepteert van, oké, ik zit nu in de paniek stand, ik ga nu gewoon doen wat ik wil, dan kom je er ook vaker sneller overheen omdat je het accepteert dat je daarin zit. Op een gegeven moment ging ik ook heel vaak tegen mijn angstthornis praten, wat jij had met namen. Ik had half een naam, maar niet echt, maar dan ging ik er gewoon tegen praten en dan zei ik, nou kom maar, weet je wel, dat is prima, je mag even bij me komen chillen, maar is niet zoveel te beleven, het is eigenlijk best wel saai. En dan hielp dat eigenlijk wel en eigenlijk zo gradually, zeg maar, werd het steeds minder en werden die gedachten dus ook veel minder heftig. Ik denk ook dat het heel erg helpt om het inderdaad iets van een naam te geven of er tegen te praten, want dan ga je het los van jezelf zien. Dan zie je het niet meer als, oké, het is onderdeel van mij, want je weet dat dat niet zo is. En dan gaat het heel erg zien als, oké, dit is een los deel dat ik me meedraag, maar ik ben niks niet. En dat is wel echt, ik weet niet, voor mij voelt het inderdaad ook heel erg een soort van te denken van, oké, je bent er nu, je moet eigenlijk weg. Ja, je moet weg en je zit in me op dit moment en nu doe ik het, maar je bent mij niet. Je bent mij niet. En ik denk dat het ook belangrijk is dat geen één persoon met iets wat ze liever niet willen hebben zichzelf defineren als dat, want je bent gewoon een eigen persoon en er gebeuren helaas ook dingen in het leven wat minder leuk is, maar dat betekent niet dat dat. Jij hebt uiteindelijk de controle over wat je wil doen en waar je uiteindelijk wil eindigen. Dus dat is ook belangrijk om dat in je hoofd te houden. Zeker. En wat is, ben je er eigenlijk ooit achtergekomen wat, ja, waar dit vandaan kwam, hoe dit is ontstaan? Nou, eigenlijk niet. Er is nooit echt een specifiek oorzaak geweest, maar uiteindelijk door de loop van de jaren dat het is gebeurd, zeggen ze altijd van, eigenlijk heb je het waarschijnlijk al vanaf kind zelf aangehad en dan heb je gewoon triggers op een gegeven moment en dan komt eigenlijk alles tevoorschijn. Ik bedoel, als ik echt over vroeger terugdenk, had ik denk ik misschien echt al wel angstsymptomen. Ik had bijvoorbeeld, als we dan op schoolreis gingen, weet ik nog dat ik altijd echt misselijk naar de wc moest, echt drie keer om te plassen en ik vond het echt eigenlijk helemaal niet leuk, terwijl ik het schoolreisje wel heel leuk vond, maar gewoon het er naartoe gaan vond ik zo eng, dus de helft van de tijd, ook ziek, dan belde ik mijn moeder van, mam ik voel me toch niet lekker, terwijl schoolreisjes, als ik er was, dan vond ik het fantastisch. Maar het was gewoon die hele busrit ofzo. Ik kan me heel erg herinneren dat dat eigenlijk de eerste keer was dat ik denk ik een angstsymptoom heb ervaren, maar ik heb dat nooit als angstsymptoom ervaren, want ik was vier. Ja, maar je weet ook helemaal niet, dan overkomen je gevoelens je niet, omdat jij weet wat er gebeurt. Het is spannend, maar ja, het is ook spannend als kind van vier om op een schoolreisje te gaan, dus daar denk je eigenlijk verder niet zoveel over na, maar als ik dat terug denk, dan denk ik, oh ja, dat zou best wel, ik was eigenlijk als kind al wat angstiger en ben ik gewoon op een gegeven moment getriggerd, omdat ik een super heftig jaar had gehad in 2019, waardoor ja, ook met corona natuurlijk, alles staat stil en nou ja, je zit ineens thuis op je tijd om over dingen na te denken, wat je hebt meegemaakt en nou ja, een is een, een is twee zeg maar. Ja, en ik denk ook dat zeg maar, wat jij ook zegt, dat je het dan al veel langer bijdraagt, waarschijnlijk van kind af aan, dat is, uiteindelijk is een oorzaak in dit soort dingen, als het niet PTSS is zeg maar, is een oorzaak vaak minder belangrijk dan hoe je ermee omgaat uiteindelijk, want soms kan je een duidelijke trigger vinden, maar soms ook weer helemaal niet en het is dus ook bewezen dat je schijnbaar, hoe jij in elkaar zit, wordt bepaald tussen 0 en 7 jaar, dus het kan best wel zijn dat er, weet ik veel, misschien tijdens de zwangerschap van jou, dat je moeder even gestresst was, of dat daarna, weet ik veel, het kan ook met borstvoeding te maken hebben, dat is heel sick, en dat al die factoren zeg maar, dat het een formule heeft gecreëerd, waardoor jij gevoeliger bent geworden om een angstvoerder te ontwikkelen, dus nee, ik snap wel wat je zegt, misschien heb ik het wel gewoon al langer gehad als kind, maar het is niet een duidelijke oorzaak. We weten ook dat in mijn eerste drie maanden, in plaats van, volgens mij zit Four Weddings and a Funeral, die film, ik was Four Funerals and a Wedding in mijn eerste drie maanden van mijn leven, dus wauw, je weet natuurlijk nooit of dat er mee te maken heeft, maar ik denk, voor mij was heel lang de oorzaak heel erg belangrijk om te weten, maar achteraf, ja, waar het nou uiteindelijk vandaan kwam, het is gewoon kut om te hebben, en om er overheen te komen is eigenlijk gewoon het belangrijkste. Je kan beter vooruitwerven dan terugwerven. Ja, en je kan op zich wel de wonden gaan helen die er eventueel misschien zijn, maar misschien zijn er dingen gebeurd wat ik helemaal, wat ik gewoon voor mezelf heb afgesloten en helemaal niet meer weet, en ik heb helemaal geen zin meer om dat open te maken, ik ben verder, ik wil gewoon naar de toekomst kijken, en ja, juist focussen op gewoon de beste versie van jezelf worden. Wat is iets wat je zou, stel iemand komt nu naar je toe en die zegt, ik heb een angstzorning, dus ik weet niet wat ik moet doen, ik moet nog wachten op mijn therapie, zeg maar, best veel dingen met een soort wachtlijsten, wat zou je aan die persoon meegeven van, oké, ik snap het, en dit zijn mijn tips? Mijn tip zou het echt zijn van, zoek dingen die je rust kunnen geven, en oprecht even rust kunnen geven, dat je echt, ook al is het in je bed of door een wandeling door de park of een muziekje luisteren, muziek kan echt super helend werken overigens, daar heb ik heel veel aan gehad, dus zoek eerst rustpunten, wanneer voel jij je wel echt uitgerust, want ik heb op een gegeven moment echt 24-7, op een dag had ik gewoon alleen maar paniek en angst en kon ik daar niet zoveel aan doen, maar waar was dan het, de minuut dat ik misschien wel een keer rust voelde, waar was dat op mijn dag, en probeer dat op te zoeken, schrijven werkt echt super goed, ook al klinkt het altijd een beetje van, schrijven, maar als jij elke ochtend begint met het van je afschrijven, dan zit je er in ieder geval niet zo mee, of als je het voordat je gaat slapen kan doen, dat kan je natuurlijk ook, want heel vaak is ook een paniekmoment als je gaat slapen, of heb ik gehad in ieder geval, kan natuurlijk niet voor anderen bepalen, maar ik had voordat ik ging slapen altijd heel erg extra paniek, en dan kon ik gewoon even schrijven, of een boek lezen, dat soort dingen, ik ging gewoon rustpunten opzoeken, dan vind ik het heel erg belangrijk dat je een routine voor jezelf ophoudt, dat je eigenlijk jezelf gewoon dwingt om, probeer gewoon om 9 uur op te staan, of 10 uur, of 11 uur, maakt ook niet uit, ga proberen op tijd te slapen, maar ga ook leuke dingen doen voor jezelf, ga niet jezelf compleet afsluiten van de wereld en dan in jezelf zitten, ga juist op pad, ga juist lekker op het terras zitten, ook al neem je een theetje, ook al neem je een rozeetje, dat is ook helemaal prima, dus leuke dingen, routine, ik raad echt aan om elke ochtend 10 minuten een soort halve positieve meditatie, het hoeft niet een meditatie te zijn dat je echt op ademhaling moet letten, maar gewoon dat je hoort gewoon van, ja eerst 1 linkje, positieve information, dingetje van 10 minuutjes is het al, ik denk meestal dan werd ik om 7.30 uur wakker, en dan zet ik die op, en dan viel ik sowieso weer in slaap, waar daar niet van, dan had ik me wekker om kwart voor, dan kon ik mijn bed uit, maar dan had ik hem onbewust, tijdens dat ik aan het slapen was, had ik hem geluisterd, en dan ging ik opstaan, en dan ging ik naar werk, ja als je kan, ga lekker werken, want als jij dat leuk vindt, en het chill vindt om een beetje afleiding te hebben, werk vind ik daarin echt 1 van de beste afleidingen, je hebt ergens op echt op iets te focussen, je verdient geld, je voelt goed op jezelf dat je aan het werk bent, dus dat vond ik heel chill, ik heb geluk gehad dat ik stage moest lopen. Ja en het heeft natuurlijk ook wel heel erg te maken met je werkomgeving, kijk ik werk ook ergens waar ik mijn werkomgeving echt fantastisch vind, ik ga met superveel plezier naar het kantoor, shout-out naar mijn collega's als ze luisteren, nee maar ik vind het echt leuk, maar het heeft ook wel heel belangrijk, want ook als je werk wel heel leuk vindt, maar de mensen om je heen niet, dan kan het natuurlijk ook weer heel veel stress voorkomen. Ja dat kan ook weer inderdaad tegenwerken, bij mij was het in ieder geval, in mijn ervaring heeft mijn stage mij in manieren geholpen, wat echt on, ja ik ben ze zo dankbaar, en dat heb ik ook naar ze gestuurd hoor, ik heb ze nog een bericht gestuurd van, ik weet niet of jullie weten hoe ver jullie me eigenlijk hebben gebracht, want ik kwam naar stage als een meisje met een zware zware angst en ik ben weggegaan als echt een gelukkige vrouw, ja ik vind het belangrijk ook dat zij dat weten, want zij zijn zo'n groot deel geweest, en ik heb gewoon echt voor mijn gevoel vrienden voor het leven gemaakt binnen dat bedrijf, ik heb misschien wat minder gedaan op de werkvloer, maar ik heb echt, het maakt niet uit, daar is je stage voor, daar is je stage ook voor, dat zeggen zij ook altijd, maar gewoon echt een ontzettend positief ervaring meegehad, dus mocht je wel je werkomgeving heel erg leuk vinden, ga het ook vooral doen, want het is super chill om lekker op de werkvloer te staan en ergens mee bezig te zijn zonder dat je jezelf probeert af te leiden, want als jij naar het terras gaat voor afleiding, kan je heel vaak snel denken van, oh ja ik ben hier voor afleiding, ik moet het leuk hebben, terwijl werk eigenlijk automatisch afleiding is. Ja en ik denk ook wel als je inderdaad dingen gaat zoeken voor afleiding, dus zoals een terras, kijk je kan daar niet zes dagen blijven zitten, bijzonder spreken, dus op een gegeven moment ga je weg na een paar uur en dan komt het denk ik weer terug en ik denk met werk ga je natuurlijk ook, is ook einde werk dan, maar toch blijft dat wel iets meer doorlopen in je hoofd, dan kan je wel gelijk denken, oké nou dit was mijn dag vandaag, maar morgen ga ik zes en zo doen of ga ik hiermee beginnen en zo, dat is ook wel echt anders. En als je geen werk hebt, dan kan je ook gewoon een to-do lijstje voor jezelf, dat lijstje, jeetje, to-do lijstje voor jezelf maken, dat vind ik ook heel erg helpen, want dat zorgt er ook voor dat ik mijn bed uitkom, ik vond het altijd heel erg belangrijk dat ik niet in mijn bed bleef liggen, want de dagen dat ik dat heb gedaan voelde ik me zo schuldig, van ik heb gewoon letterlijk vandaag niks gedaan en kijk op je brakke dag is dat echt niet erg, maar als jij op een gegeven moment vijf dagen in de week gewoon letterlijk in je bed ligt en te bang bent om om je bed uit te komen, ja ik zat gewoon, ik wilde het niet, dus ik dwong mezelf altijd om mijn bed uit te komen, ik dwong mezelf om dingen dus niet te vermijden. Oh, wat ik ook nog wil zeggen, is exposure-therapie heb ik niet officieel gedaan, maar ik heb het voor mezelf gedaan, dat is gewoon dat je jezelf exposed naar dingen wat je eng vindt, dus ik had bijvoorbeeld op een gegeven moment, ik durfde gewoon de trein niet meer in, ik kon het niet, ik kreeg gewoon automatisch paniek aanvallen, omdat het gewoon een trigger was, ik heb natuurlijk die allergische reactie gehad in de trein, het is gewoon een ontzettend trigger voor mij. Op een gegeven moment, dan ging ik gewoon op pad, dan ging ik gewoon voor zes minuten in de trein zitten en dan ging ik er weer uit en dan ging ik op de terugweg. Wat goed! Ja, omdat ik gewoon dacht van ik moet hier overheen komen, dus dan zei iemand van oh wil je me op komen zoeken in Lara, ja ik kom eraan, weet je wel, en dan ging ik, ja weet ik veel, twintig minuten in de trein zitten, om maar even twintig minuten in de trein te zitten, omdat het, nou ja dat helpt natuurlijk, als jij met je lichaam laat zien dat het oké is en dat het niet onveilig is, dan leert je lichaam er ook wat vaker mee omgaan. Ik vind het echt heel goed dat je dat hebt gedaan, want ik kan me echt voorstellen dat, vooral als je weet van dit gaat een trigger zijn, en je weet ook dat dat uiteindelijk minder wordt, maar je moet daar wel echt letterlijk doorheen. Je moet eigenlijk die paniekaanval in de trein hebben om te zien van het komt goed. Er is niks. Ik heb ook, ik heb zeker de eerste of de eerste twee keer een paniekaanval gehad dat ik het deed, maar ja dan belde ik een vriendin en dan zei ze van schat, you did it, weet je wel, en toen dacht ik, I did it, en toen had ik het eraan. Ik ben laatst ook op een zonnebank geweest, vond ik ook eng, maar ja, ja, dat was wel chill. Wat goed, wat goed, dat is echt heel goed om te horen. Wat fijn ook dat je dan nog een studenten OV had trouwens. Fantastisch. Anders had ik daar elke keer vijf euro aan moeten geven. Elke failliete. Elke failliete, maar ja, exposuretherapie, let's go. Nee, nee, supergoed. Wel fijn, echt fijn dat dat zo is gegaan. Zijn er nog dingen op dat lijstje die je wilt proberen? Wat, exposuretherapie? Ja. Nou, ik denk dat, kijk, ik heb vliegangst sowieso. Ik wil echt heel graag over die vliegangst heen komen, maar ik doe sowieso daarin exposuretherapie, want ik wil gewoon alsnog op vakantie kunnen gaan, wanneer dat, ja, dat kan. Dus ik ben ook naar Engeland geweest. Ik had een begrafenis. Toen zijn we naar Engeland gegaan. Ja, ik moet in dat vliegtuig zitten helaas. Maar het ging echt supergoed eigenlijk. Wat goed. Dus, eh. Engeland ook wel een chill vluchtje om mee te beginnen, denk ik. Ja, anderhalf uur. Ja, ik ga in de zomervakantie, ga ik naar Tanzaniaan. Dus dat is wel even negen uur. En dan hebben we ook nog vier binnenlandse vluchten. Maar ik denk uiteindelijk ben ik niet eens meer zo heel erg bang voor het vliegen, maar meer dat ik een paniekaanval krijg in het vliegtuig. Terwijl ik eigenlijk al, denk ik, een jaar geen, nou ja, acht maanden, negen maanden echt geen paniekaanvallen meer heb gehad. Maar dat ik meer bang ben dat ik dat dus. Dat het wel gebeurt. Ja, dat het gaat gebeuren. Ja, en op zich heb je natuurlijk ook al eerder aangegeven dat voor jou ook vaak de aanloop. Ja, de aanloop. En als je weet dat je gaat vliegen en je weet dat je dat eng vindt. Ja. Dan is die aanloop er natuurlijk heel erg. Het is ook niet zo van, je bent op Schiphol, je staat in een vliegtuig. Je hebt natuurlijk best wel van die dingetjes. Ja. Security check en dat soort dingen. Ja, klopt. Dus die aanloop is natuurlijk er ook wel erg. Ja, die nacht is altijd het allerergste. Dan lig ik echt op bed en dan denk ik, dan doe ik mezelf aan. Maar ja, uiteindelijk, dan zit ik uiteindelijk in het vliegtuig en dan denk ik, nou het viel allemaal wel mee, weet je wel. Of het is kut en het is kut vluchten. Nou, prima. Misschien ook wel een hele goede emotionele therapie. Ja. En dat vier binnendien vluchten. Ja. Dan heb je wel weer een paar villetjes staan. Ja, 25. Volgens mij is het echt zo'n klein vliegtuig. Echt mini. Oh ja. De vorige keer dat ik dat heb gedaan, toen moest ik wel even huilen, maar dat komt wel goed. Dat voelt echt goed. Ik bedoel, ik ben ook met mijn gezin en we gaan een hele mooie reis maken. Ja, een hele mooie reis. En weet je wat het ook is? Je moet met dat soort dingen ook bedenken. Ik heb een tijdje ook, vorig jaar zat ik een paar maanden op Sint Eustatius, daar kon je ook alleen maar met zo'n vliegtuig mee heen. Ja. En toen dacht ik, nou moet ik zeggen, ik heb geen vlieggangs, dus ik heb met hem makkelijk gepraat. Maar toen dacht ik wel, deze mensen doen dit zo'n 18 keer op een dag. Dat zei iemand laatst precies hetzelfde. Zeg maar, ik heb misschien nog wel liever dat iemand het helemaal van binnen en van buiten kent en zeker weet, weet je, ik stap hier ook niet in als het het niet zou worden. Ja. Dan een heel groot vliegtuig waar je nog heel veel externe factoren hebt, zeg maar. Ja. Want vaak zijn het toch hele korte vluchtjes. Ja, klopt. Dus je kan het. Ja, ik kan het sowieso. Dat komt echt helemaal goed. Jij denkt het eigenlijk niet, als ik het zo hoor, maar dat wil ik ook niet voor je invullen. Ben je bang dat het ooit terugkomt? Absoluut. Ja? Zeker. Ik bedoel, het staat altijd een beetje bekend dat als je eenmaal in aanraking komt met een mentale stoornis of wat dan ook, dat je kans hebt om terug te vallen. Ja. Eigenlijk ook hetzelfde met een eetstoornis natuurlijk. Het kan terugkomen. Kijk, ik ga ervan uit dat ik het nu gemasterd heb. Ja. Hoe mijn lichaam werkt en hoe mijn angststoornis werkt. Maar tuurlijk ben je daar bang voor. Ik bedoel, eigenlijk waar ik misschien het bangst voor ben, is dat als ik zwanger word, dat je natuurlijk allemaal andere hormonen krijgt en alles, dat het dan terug zou komen. Dat is denk ik in mijn hoofd nu soort van de enige eventuele moment. Ja, het moment dat ik denk van dat zou kunnen. Tuurlijk ben je daar bang voor. Ik denk dat iedereen daar bang voor is. Je wil gewoon niet meer terug naar waar je vandaan komt. Maar denk je dat zelfs met, kijk, ik snap dat je er bang voor bent en dat je religieus bent, maar je hebt de kennis van nu en de dingen die je over weet en ook over jezelf weet erover, zijn natuurlijk veel meer dan de vorige keer dat dit je over vond. 100 procent. Dus denk je dan, ben je dan bang dat je niet sterk genoeg bent om die dingen intact te houden? Of ben je bang dat het in een hele andere vorm terugkomt en die dingen niet werken? Ja, ik denk eerder dat, ik denk dat mijn kennis, dat ik nu genoeg kennis en weet hoe mijn lichaam werkt, dat ik het in principe niet terug kan krijgen. Maar absoluut, ik denk in een andere vorm of dat het in een soort van iets gebeurt waardoor ik niet meer die vertrouwen heb ofzo. Maar ik ga er eigenlijk niet van uit. Ik ga er gewoon vanuit van, I did it, ik heb het overwonnen. Of nou, bijna overwonnen zeg maar. Ik zal echt wel de rest van mijn leven met een klein beetje angsthornis leven. Maar dit is leefbaar wat ik nu heb. Echt prima. Ik heb echt een goed leven en het gaat goed. Ik vind mezelf gewoon heel goed. Ja. Ik heb het ook, ik snap wel wat je zegt, met een AIDS-horns dat het ook terug kan komen. Ik ben er zelf niet heel erg bang voor, maar dat komt ook omdat ik er heel bewust mee bezig ben. Als ik dat willen, zou ik mezelf helemaal over kunnen geven en dat ik al mijn eigen regels de deur uit wil gooien. Maar ik wil het niet, want ik word er niet gelukkig van. En dat heb ik wel in de zin van, stel dat je een keer er niet lekker in zit en zegt van oké, ik ga er wel aan toegeven. Dan is het met paniek misschien ook wel anders dan eten. Als ik één keer een maaltijd oversla, is het wel anders dan dat je een volledig paniekgeval krijgt. Maar ja, ik denk echt dat je niet moet vergeten hoe fucking veel je over jezelf weet. Ja, 100%. En het is ook niet een angst, hoor. Het is niet dat ik bang ben van, oh god. Maar het is zeker wel iets waar je over nadenkt van, oh, ik hoop gewoon niet dat dat terugkomt. En ik ben nu gewoon blij met hoe het nu gaat en ik ben trots en ik voel me goed. En dat wil ik gewoon blijven houden zolang dat kan, natuurlijk. Wat iedereen natuurlijk wil. Maar ja, ik heb wel heel veel kennis over mezelf over de jaren kunnen opbouwen en ik vind dat ook wel belangrijk. Ik kan ook wel echt zeggen van, ik ken mezelf ook wel echt. Ik vind het sowieso heel belangrijk dat mensen weten wie ze zijn en daarachter staan. Ik vind het zo leuk, ik vind het echt leuk dat we deze aflevering ook maken, omdat, kijk, ik kan natuurlijk ook zien hoeveel er naar welke aflevering wordt geluisterd en ik zag gewoon dat bij jouw aflevering gewoon zoveel mensen luisteren daarnaar. En daardoor kan je dus gewoon zien dat er heel veel interesse is en dat er natuurlijk heel veel mensen er last van hebben. En daarom was ik heel benieuwd hoe het met jou ging en vind ik het superleuk om dan dit te maken en dan in een relatief korte tijd te horen dat het zo goed met je gaat. Dus we hopen ook echt dat mensen, dat is een beetje het doel ook van deze aflevering, dat mensen sowieso tips en tricks leren, maar ook perspectief hebben van, het kan echt goed komen. Het kan echt zo goed als weg zijn, weet je. Je kan echt weer helemaal de baas worden over je eigen leven en je eigen emoties en dat is wel iets wat ik heel belangrijk vond. Ja, nou uiteindelijk, het is natuurlijk een proces geweest van vier jaar en met ups en downs natuurlijk. En vier jaar als je denkt van, holy shit, dat is echt lang. Maar ja, dus ook hoe snel het dus ineens kan switchen. Ik bedoel, ik had die therapie gehad en ik denk binnen een maand of zo zat ik ineens van, wow, ik voel me wel anders. Ik voel me, ik voel iets opbloeien. Ik denk dat ik er voor 75% er ben, maar ik ben er gewoon nog niet helemaal. En in het begin vond ik het ook heel erg lastig om nog te denken van, ik ben er gewoon nog niet. En toen heb ik dat eigenlijk een beetje losgelaten. Ik heb gewoon geaccepteerd van, neem nou gewoon de kennis op en de informatie die je hebt gekregen. Het duurt ook, het is ook niet dat een therapeutic gaat zeggen van, en nu is het klaar en dat het klaar is. Je hebt ook gewoon even tijd nodig om het te verwerken. Nou, toen ging dat eigenlijk en op een gegeven moment, ja, was het over. En nou ja, over voor 95%. Ik kan wel zeggen dat het bijna over is. Je hebt zelf de controle terug. Ik heb zelf de controle terug en ik kan nu het terras opgaan zonder over iets na te denken. Ik kan, oh ja, dat vind ik ook eigenlijk trouwens heel erg belangrijk om te noemen. Op een gegeven moment de gedachtens en de angst, ik had het verschil tussen een beetje paniek en angstaanval benoemd. Dus ik dacht op een gegeven moment, ik ga natuurlijk nooit anders kunnen nadenken. Maar ik kan je wel echt zeggen, je gedachtens kunnen echt veranderen. Ik heb, ik ben echt niet meer zo bewust bezig met mijn gedachtens en dat is heel erg natuurlijk gegaan. Ik dacht echt, ik kan nooit mijn brein veranderen hoe die denkt. Maar dat kan echt zeker wel. Ik heb echt momenten dat ik niet meer aan angst of anus denk. Dat ik gewoon aan het genieten ben. Dan denk ik van, oh, ik heb zo'n leuke dag. En dan denk ik, oh ja, ik had een angst of anus. Oh ja, ik heb een angst of anus. Oh ja. Maar dat had ik, dat had ik daarvoor, was gewoon 24-7. Dat is het enige waar ik over dacht. Je hebt een angst of anus. Dus ook voor de mensen die nu struggelen met die gedachten en de heftigheid ervan. Oprecht, het gaat over. Het wordt echt minder. En je kan anders nadenken, ook al ben je er bewust niet meer bezig. Ik vind het zo mooi. Ik ben echt trots op je. Ik vind het zo cool dit. Echt waanzinnig. En ik denk ook dat, ik heb een beetje het soort gelijke meegemaakt. Daarna dat ik genezen was, dat ik ook dacht, ik dacht dat ik nooit meer normaal kon eten. Ik dacht dat ik altijd obsessief moest zijn. En dat is ook gewoon echt weg nu. En dat wat mensen ook meegeven. Maar ik vind het zo cool om te zien dat iemand anders zo'n beetje een soort gelijke ervaring heeft gehad. 100 procent. En dat is ook echt belangrijk. Ja, vooral ook als er mensen zouden luisteren nu, die er helemaal diep in zitten en echt denken, hou je mond, ik hoorde van dat. Ja, nou ja, luister dan maar maar de eerste aflevering weer terug. Ik denk dat je het verschil wel zal merken in hoe ik erover praat. Eerst was het van, het was de hel en dat was het ook, absoluut. Maar nu gewoon, kijk op terug. Ik heb echt heel veel over mezelf kunnen leren. En ik heb, ja, ik vind het ook belangrijk dat je trots op jezelf mag zijn. Heel veel mensen vinden het altijd van, jezus, je hoeft niet zo trots op jezelf te zijn. Hoezo niet? Sorry. Ik vind trots echt heel erg belangrijk. Als jij dit kan, dan ja, je moet de wereld aankunnen. Maar dit is toch ook voor jezelf echt een enorm persoonlijke overwinning. En naast dat je dus inderdaad geen last meer hebt van die angsthoornis, wat je ook zei, je komt zoveel te weten over jezelf. Je leert ook heel veel over hoe een angsthoornis in elkaar zit en wat voor jou werkt en wat niet voor jou werkt. En dat zijn wel elementen die je gewoon voor altijd mee kan dragen in je leven en ook in andere situaties kan toepassen. Dus daar mag je ook gewoon wel heel trots op zijn, dat je jezelf op die manier op zo'n jonge leeftijd al hebt leren kennen. Maar er zullen genoeg mensen zijn die dat pas veel later in hun leven hebben. Ja, klopt. Dus niemand mag ooit meer tegen je zeggen dat je trots zal zijn. Nee, absoluut niet. Maar ja, trots is heel belangrijk. Zeker. Zijn er nog dingen die je gemist hebt of dingen die je nog heel graag wil meegeven aan mensen? Even denken. Oeh, dat vind ik lastig. Ik denk dat ik wel het meeste heb. Ik bedoel, mocht je sowieso ooit andere tips of iets willen, DM vooral naar Tabu en dan mag je mij, dan zal Tessa je echt wel mijn contact brengen. Ik sta daar altijd heel erg open in en wil graag ook mensen helpen in hoeverre ik natuurlijk kan. Ja, vooral gewoon positief blijven. Ik weet dat het echt heel erg lastig is. Het is echt heel erg kut en je voelt je echt machteloos en eigenlijk een beetje mislukking in sommige opzichten. Maar het komt echt goed en ik hoop dat ik de levende wijze daarvan ben. Ik ben echt gelukkiger dan ooit en ik vind het belangrijk dat andere mensen het ook kunnen hier. Ja, hetzelfde momenten in hun leven kunnen zijn. Zeker. Ik vind het heel mooi. Ik denk dat we alles wel hebben dan. Ik denk het eigenlijk ook. Heel erg bedankt dat je voor de tweede keer terug wilde komen. Ja, bedankt voor het terugvragen. Ik heb het al gezegd, maar ik ben echt heel trots op je. Ik vind het echt waanzinnig om te horen dat het zo goed met je gaat. Dankjewel. Mocht je nou een leuke aflevering vinden, zorg dan even dat je Tabu volgt op Instagram, Spotify, TikTok, Apple Podcasts en eigenlijk overal. Mocht je nog vragen hebben voor Ingrid, kan je inderdaad een DM sturen naar de Tabu Instagram. Je kan ook via de website vragen insturen en dan zorg ik even dat jullie in contact met elkaar komen. En verder zie ik jullie weer volgende week.