międzynarodowe 08-12-2023

The speaker explains that today's lecture will cover general topics related to individuals and legal entities, legal acts, representation, and prescription. They mention that previously, the subject was taught based solely on a law, but now it is regulated by regulations. They also mention that they have introduced five regulations to supplement the law. Due to time constraints, they will continue the lecture on Sunday. They discuss the changes in the schedule and mention that they will focus on exams and exercises on Sunday. They clarify the exam format and mention that they will send the presentation before Sunday. They answer some questions regarding the exam and clarify the topics they will cover today. They explain the concept of personal statute and discuss the three models that determine the appropriate law for individuals: citizenship, place of residence, and mixed connections. Dobra, to wszyscy w takim razie jesteśmy, to w takim razie będziemy zaczynać. Słuchajcie, dzisiaj jest czysto teoretycznie nasz ostatni wykład, natomiast my dzisiaj wszystkiego nie zrobimy. Ja dzisiaj będę chciała z nami dużo zrobić, bo wszystkie takie ogólne kwestie odnośnie osoby fizycznej, osoby prawnej, odnośnie czynności prawnej, odnośnie przedstawicielstwa i odnośnie przedawnienia, to są te rzeczy, czyli takie powiedzmy najważniejsze, te zrobimy. Natomiast w niedzielę ja będę chciała z Państwem to dokończyć. To w ogóle wynika z tego, wiecie Państwo, że jak ja przyjmowałam przedmiot, ten przedmiot był w ogóle prowadzony przez pana Ferenca, doktora Ferenca, który jakimś niefortunnym zbiegiem okoliczności nie pojawił się na wykładach z Wami. I on generalnie, jak miał opracowany przedmiot, to on pracował tylko wyłącznie w oparciu o ustawę. Natomiast w tej chwili, jak się mówi o prawie prywatnym międzynarodowym, to to są zasadniczo w ogóle rozporządzenia. I coraz więcej rzeczy, zresztą tak jak widzicie, jest poddawanych rozporządzeniom i ja o tyle to zmieniłam, że ja wprowadziłam pięć rozporządzeń, bo wcześniej było tak, że prawo prywatne międzynarodowe faktycznie składało się tylko i wyłącznie z tej ustawy. Natomiast ta ustawa jest w ogóle niewielka, ona jest faktycznie bardzo drobna, natomiast w praktyce, w rzeczywistości bardzo rzadko jest tak, żeby się korzystało, nawet nie chcę powiedzieć wyłącznie, ale powiedzmy w dużej mierze z tej ustawy. Tak, Państwo musicie znać rozporządzenia i musicie wiedzieć, że te prawo prywatne międzynarodowe to jest, wiecie Państwo, taka dziedzina prawa, która idzie w kierunku bardzo daleko idącej harmonizacji przepisów w Unii Europejskiej. I to nie jest tak, że my tutaj sobie, że tak powiem na naszym podwórku krajowym coś ustalimy, bo coraz więcej kwestii wyjmowanych jest pod ustawę, dlatego ja wprowadziłam rozporządzenia i w związku z tym trudniej jest się zmieścić w tych dziesięciu godzinach wykładu. Dlatego sobie… nie Ewa, my w sobotę nie mamy Ewa, w niedzielę. Ale Tobie chodzi, że masz inne przedmioty, tak? O to chodzi Ewa, czy o co? A, nie, że nie ze mną, tak, nie. Ja wiem, no słuchajcie, ta niedziela jest po prostu wypadkową niestety sytuacji takiej, że jest po prostu doszło do nagłej zmiany planu. A, no tak, ja się domyślam. Znaczy słuchajcie, no generalnie jest tak, że po prostu część tych ćwiczeń my po prostu będziemy musieli poświęcić… Ale Ewa, ale Wy chyba nie macie… nie, bo ja jestem wpisana, czekajcie, mniej więcej o 16.00 mi się wydaje, to znaczy ja to oczywiście mogę sprawdzić w tej chwili, natomiast wydaje mi się, że ze mną macie o 16.00, czy nie? A, były kolejne zmiany? Tak, od 15.35 do 19.40 mamy. A Ty masz inaczej, Ewa, wpisane? Nie, Ewa, pozostałe osoby mają wpisane tak jak ja. Dobra, czekajcie, ja już w takim razie przesyłam plik. Dobra, słuchajcie, przesyła mi się plik, także ja przez chwilę teraz nie widzę tego, co piszecie. No, no to nie wiem, tak to co, zgadza się wszystkim wszystko? Każdemu się zdarza, szczególnie w piątek wieczorem. No dobra, Ty wyjeżdżasz szybko, no właśnie. Także słuchajcie, co ja chcę Wam powiedzieć, to to, że te kwestie, których nie skończymy dzisiaj, a zapewne nie skończymy dzisiaj części rzeczy, bo zostanie nam taka powiedzmy względnie nieduża część sprawa rodzinnego i zostanie nam trochę zobowiązań, to to wszystko zrobimy w niedzielę, po prostu ja w niedzielę jeszcze część zrobię wykładu, przypuszczam, że jakieś półtorej godziny zrobię wykładu, a na reszcie zrobimy sobie być może trochę kazusów, ale z tymi kazusami zobaczymy, jak się w ogóle wyrobimy. Natomiast ja przede wszystkim będę chciała z Wami zrobić egzamin i ćwiczenia, czyli byśmy sobie po prostu omówili takie przykładowe tematy egzaminacyjne, znaczy po prostu pytania egzaminacyjne. Ja tam mam mniej więcej jakąś tam pulę tych i po prostu byśmy sobie to zrobili w niedzielę już, że tak powiem, wieczorem szczególnie, że to będzie taka ciężka godzina i po prostu wydaje mi się, że takie po prostu na, znaczy może sobie zrobimy, wiecie, jeden, dwa, trzy kazusy, no zobaczymy. Ewa, ach Ewa, widzisz, Wy prosiliście. Ewa, ja Wam na pewno najpóźniej prześlę prezentację w niedzielę, to w ogóle najpóźniej. No, tak, bo na pewno ją tam, raczej czego proszę, żeby ktoś tam się do mnie odezwał, bo to też tam jest różnie z tym. No, także tyle. A kochani, czy macie jakieś pytania? W ogóle tak jakby niezależnie już od, czy nie wiem, czy macie jakieś pytania co do topu studiów i tak dalej, wszystko jest jasne? Już powoli się. Panie Aniu, prezentację, tak jak mówiłam, w niedzielę już na pewno mogę ją wysłać. Tak naprawdę to, jak ktoś się do mnie odzywał, to ja, no chyba, że mi coś wypadło z pamięci, no bo też mi czasami wypada. Tak, egzamin będzie w formie testu, natomiast test będzie, Pani Weroniko, tylko na pierwszych terminach, czyli na drugim terminie i na drugim i trzecim terminie z egzaminu są już pytania otwarte. Tylko na pierwszych terminach jest test. Jest również zakaz prowadzenia działalności. To jeszcze dojdzie. Tam bodajże 60-70 minut, bo reszta już jest. Weronika, ale ćwiczenia z czego? Weronika, ćwiczenia z prawa prywatnego, międzynarodowego, no to jest w pierwszym terminie test, a drugi termin jest otwarty. Dobra, jeszcze jakieś pytania? Tak, wszystkie, u mnie wszystkie. Niezależnie, czy to jest prawo uprawiościowe, czy nie wiem, spółdzielczego, chyba Wy nie macie, bo to inna grupa ma. Zawsze test jest tylko na pierwszym, a potem są pytania otwarte. Tylko na pierwszym jest test. Dobra, to wynika z tego, wiecie, że te pytania testowe, one się nie mogą po prostu powtarzać, czyli ja bym w tym momencie musiała, no nie wiem, wymyśleć te 120 pytań, a to po prostu łatwiej mi jest wtedy ułożyć pytania otwarte. Dobra, no właśnie. To w takim razie, jak nie ma dalej pytań, to w takim razie przechodzimy do tego, co będziemy dzisiaj robić. I dzisiaj, słuchajcie, będziemy robić tak. Po kolei, to co będziemy dzisiaj robić, już czekajcie, ja tylko sobie... Dobra. Będziemy robić tak. Osoby fizyczne, osoby prawne, jak to... W ogóle tak, to co będziemy robić dzisiaj, to jest wszystko z ustawy już, tak, bo my, żeśmy co do ustawy rozporządzenia zrobili, zostało nam jeszcze tylko rzym 1, rzym 2, rzym 1, rzym 2 omówimy sobie w niedzielę. I teraz tak, jeżeli chodzi o osoby fizyczne i prawne, to to, co będziemy omawiać, to będziemy omawiać tak, jakie łączniki występują, jak należy rozumieć zdolność prawną osób fizycznych, uznanie za zmarłego czy stwierdzenie zgonu, jakie tam są, jakie przepisy to regulują, jak kształtuje się zdolność do czynności prawnych, zdolność do czynności wdokonywanych w zakresie przedsiębiorstwa, jeżeli mamy do czynienia z osobą albo z osobą prawną, albo wtedy z osobą fizyczną, która prowadzi przedsiębiorstwo. Według jakiego trybu następuje ubezwłasnowolnienie, będziemy omawiać opiekę i kuratelę i tutaj zdolność osób prawnych. To, co będziemy dalej, to omówimy sobie dzisiaj również czynności prawne z punktu widzenia właśnie kolizyjno-prawnego i tutaj w zakresie czynności prawnych to omówimy sobie w ogóle kwestie ewentualnie dopuszczalności czy kwestie formy czynności prawnej. Tutaj ewentualnie też wchodzą wady i treść, ale to już tak jakby bezpośrednio jest związane z tymi punktami wyżej i omówimy sobie dalej przedstawicielstwo i przedawnienie, czyli jakie jest prawo właściwe dla przedstawicielstwa ustawowego, dla pełnomocnictwa. W szczególności tutaj chodzi… Nie, Mariola, damy radę, nie ma co się stresować. Czasami warto jest też porozmawiać na jakieś takie, że tak powiem, inne. Jeżeli czegoś nie zrobimy, to wiecie, ja Wam tego po prostu nie dam na pytaniach egzaminacyjnych. Także na pytania z egzaminacyjnych będą rzeczy, które my omówimy. Na egzaminie będzie to, co omówimy. Czyli tak, omówimy sobie to przedstawicielstwo, przedawnienie, czyli te prawo właściwe dla tych. I teraz tak, słuchajcie, wyjdziemy w ogóle od tego, że w prawie prywatnym międzynarodowym bardzo często mamy do czynienia z tak zwanym statutem. Tutaj my akurat teraz, ponieważ będziemy mówić o osobie fizycznej, osobie prawnej, czyli powiedzmy o osobach, no to będziemy mówić o statucie personalnym. Statut, tak jak widzicie, w prawie prywatnym międzynarodowym, on się odnosi do prawa właściwego dla jakiegoś obszaru stosunków prawnych. Czyli tak, tak jak tutaj będziecie widzieć, my teraz mówimy o statucie personalnym, ale będziemy mieć… Jeżeli czegoś nie zdążymy omówić, to po prostu tego nie będzie. To już, dobra, kochani, czyli tak, ten statut może być bardzo różny. Statut oznacza w prawie prywatnym międzynarodowym, to sobie też zapamiętajcie na egzamin, to jest prawo właściwe dla jakiegoś… O Boże, Mariola, ja to też czytam, dla jakiegoś… To jest prawo… Widzisz, Mariola, mi się zgubiła myśl. Wskazuję, co to jest statut? Tak jak widzicie, to jest prawo właściwe dla jakiegoś obszaru stosunków prawnych, które wynika z zastosowania określonych norm kolizyjnych. Czyli jeżeli mamy, kochani, statut personalny, ja Wam teraz pokażę w ogóle, co wchodzi w zakres statutu, bo to są oczywiście różne takie elementy, tam wchodzą, teraz sobie zobaczymy. I teraz tak, tak jak tutaj widzicie, statut personalny, on oznacza prawo właściwe do oceny zdolności prawnej i również do oceny zdolności do czynności prawnej osoby fizycznej. To nam wynika z tego artykułu 11. I teraz tak, generalnie, słuchajcie, jeżeli chodzi w ogóle o taki statut personalny, to tutaj decydujące znaczenie dla ustalenia takiego statusu personalnego, oczywiście my teraz mówimy o osobach fizycznych, tak, w pierwszej kolejności, no to tutaj takie decydujące znaczenie ma to, jak Państwo określi ten łącznik, który będzie wskazywał prawo właściwe. I teraz tak, generalnie występują trzy modele, tak jak tu widzicie, Wam pokazałam. Jest łącznik obywatelstwa, jest łącznik miejsca zamieszkania i jest tak zwany, jakby to powiedzieć, łącznik mieszany. Czyli tak, łącznik obywatelstwa, on występuje między innymi właśnie w Polsce, ale tutaj pokazywałam Wam też Finlandię, Finlandia, Szwecja. Łącznik miejsca zamieszkania, czyli to jest na przykład, widzicie, to są te kraje Ameryki Południowej czy Izrael. I na przykład, tak jak to ma miejsce w Wielkiej Brytanii czy w Stanach Zjednoczonych, to jest stosowanie tego systemu mieszanego, czyli w tym momencie stosuje się oba łączniki, tylko w zależności co do innych osób. Jeżeli mamy osoby, czyli tak, łącznik obywatelstwa występuje w stosunku do obywateli własnych, natomiast wobec osób o obcym obywatelstwie stosuje się łącznik zamieszkania. Także faktycznie do czego to prowadzi? Do tego, że w Wielkiej Brytanii czy w USA co do zasady prawie zawsze stosuje się prawo angielskie czy prawo amerykańskie. Ponieważ albo to będzie wynikało z obywatelstwa, albo będzie wynikało z tego, że osoba po prostu przebywa na terytorium. Inaczej niż na przykład w Polsce, Finlandii, ponieważ w Polsce oczywiście to też wiecie, doznaje całego szeregu wyjątków. Natomiast taka jest zasada. W ogóle generalnie to wynika bardziej z praktyki w Wielkiej Brytanii, w Stanach Zjednoczonych, a w mniejszym zakresie z jakichś przepisów, które na to wskazują. Tak jak tu widzicie w tym ostatnim, żeśmy o tym wspominali na poprzednich zajęciach, ten łącznik domicylu, czyli ten łącznik zamieszkania, on występuje generalnie tam, gdzie bardzo dużą siłą są imigranci. No bo w tym momencie w stosunku do takiego, gdyby tam stosować na przykład ten model powiedzmy polski, czy ten model jaki jest w tych krajach skandynawskich, no to w tym momencie trzeba by do szeregu tych imigrantów stosować ich prawo. No co, jak się sami domyślacie, mogłoby być bardzo problematyczne. I teraz tak, tutaj słuchajcie, jest wskazane na tym następnym tym, o czym rozstrzyga m.in. taki status personalny. I on m.in. w pierwszej kolejności rozstrzyga o tym, jakie kryteria, czy jakie wymogi należy spełnić, żeby osoba uzyskała w ogóle zdolność prawną. Tak pamiętacie, zdolność prawna to jest ta zdolność tzw. pierwsza, czyli ta tzw. pierwotna. I tutaj tak, na przykład w prawie niemieckim, zresztą tutaj poniekąd podobnie jak w prawie polskim, żeby noworodek uzyskał zdolność prawną, no to wystarczy, że przyjdzie on na ślad żywy. Natomiast inaczej, już dalej idące wymagania są w prawie francuskim, czy też na przykład w prawie hiszpańskim, bo tutaj nie wystarczy, że ten noworodek przyjdzie na świat żywy. On musi być zdolny do życia. Jeżeli nie jest zdolny do życia, to w tym momencie on nie uzyskuje zdolności prawnej, natomiast na przykład w prawie hiszpańskim musi on mieć postać człowieka, czyli nie może mieć jakieś to są już w ogóle tak jakby jeszcze dalej idące wymogi niż powiedzmy w tym prawie francuskim, czy już w ogóle w prawie niemieckim. Także wiecie, to co, jaki, że tak powiem, jaka jakby to powiedzieć osoba, chociaż kto zyskuje zdolność prawną, to o tym decyduje tak jakby prawo tutaj wewnętrzne. No tak Ewa, dokładnie, dokładnie. Tak, to dokładnie. To jest po prostu, tak jak zresztą ja Wam tutaj napisałam z hiszpańskiego, widzicie, figura umana. Czyli no to ja myślę, że każdy sobie, wiecie, to jest oczywiście kontrowersyjne i pamiętam, że ja tam czytałam, no to są rzeczywiście, słuchajcie, takie już dalej idące ograniczenia. Natomiast to tak jest, słuchajcie, w prawie hiszpańskim. Dobra i teraz tak, idziemy w takim razie dalej i teraz tak, o chwili w ogóle uzyskania takiej zdolności prawnej, czy też na przykład, no właśnie, tak, tak, tak, o chwili uzyskania zdolności prawnej i na przykład zasadach obliczania wieku osoby fizycznej, to jest dalej wszystko to, co tu widzicie, to jest kontynuacja, to, poczekajcie, ja Wam przerzucę, bo ja tutaj dalej mówię, to jest to, o czym rozstrzyga stosunek personalny. Czyli tak, jak my już wybierzemy to prawo właściwe, tak, nie wiem, prawo polskie, amerykańskie, francuskie i tak dalej, to te wszystkie rzeczy, które tu widzicie, są rozstrzygane według tego, tak jakby systemu prawnego. Czyli teraz tak, jak z punktu widzenia traktować dzień urodzenia człowieka, tak, dalej, oczywiście już samo urodzenie dziecka, jak i to, czy dziecko przyszło na świat żywe, to też wszystko po prostu ocenia się według tego prawa właściwego. Teraz tak, to, o czym decyduje statut, no to też ten statut wpływa na to, na różne takie domniemania prawne, tak, co do życia i śmierci. Tutaj Wam dopisałam, że tutaj w szczególności chodzi o takie domniemania dotyczące komoriędów. Komoriędzi, to wiecie, to tak jak tutaj Wam dalej napisałam, to są osoby, które zginęły we wspólnym niebezpieczeństwie, czyli też to o tym decyduje ten statut, czy też, prawda, o jakichś ograniczeniach zdolności prawnej, o przyczynach na przykład utraty, tak, to też są takie rzeczy, które w tym momencie ten statut decyduje. Czyli tak, tak tutaj Wam zrobiłam takie podsumowanie, czyli generalnie w skład, no, Mariola, to oznacza, że razem były na statku, a statek się utopił, albo razem były w samolocie, a samolot się rozbił, albo razem wchodziły do budynku, a budynek się spalił. No, to są w tym momencie, traktuje się jako komoriędów. My sobie za chwilę o tych komoriędach coś powiemy, bo to jest, wiecie, sytuacja, jak się część z Was może domyślać, bardzo problematyczna, wiecie, z jakiego punktu widzenia. Z jakiego punktu widzenia, słuchajcie, pozycja, właśnie, bardzo dobrze, Pani Kasiu, z punktu widzenia prawa spadkowego. To jest po prostu tutaj w przypadku tych komoriędów, to ma bardzo duże znaczenie właśnie z punktu widzenia prawa spadkowego. Ale do tego zaraz dojdziemy, bo oczywiście to nam wszystko uregulowało rozporządzenie spadkowe, ale to ja Wam powiem. I teraz tak, jeżeli chodzi w ogóle o ten statut personalny, to tak, to co oceniamy, czyli tak jak widzicie, to jest ocena zdolności do czynności prawnej, prawda, przesłanki, dalej, czyli przesłanki już nie, tak jakby, tej zdolności prawnej, tylko zdolności do czynności prawnej, czyli jaki wiek, prawda, czy nie wiem, jakaś dojrzałość umysłowa jest wymagana. Dalej, stopnie tej zdolności do czynności prawnej, tak jak wiecie, w prawie polskim my mamy tak jakby trzy stopnie, tak, mamy zdolność pełną, mamy zdolność ograniczoną i mamy brak zdolności do czynności prawnej, no tak przyjmuje nasz ustawodawca, ale to nie zawsze tak musi być. Teraz tak, skutki, czyli jakie są skutki, jeżeli osoba dokona czynności, a nie miała zdolności do czynności prawnej. To też są wszystko rzeczy, które wchodzą w taki statut personalny. Czy osoba może czynności dokonać samodzielnie, czy na przykład wymaga zgody określonej przez trzecią osobę, czyli na przykład przez przedstawiciela ustawowego. Tak jak wiecie, to jest, wtedy ma miejsce tak zwana czynność, tak zwana negocjum Claudicant, czyli ta tak zwana kulejąca i w tym momencie na przykład w prawie polskim, jeżeli to by było oceniane zgodnie z prawem polskim, to jeżeli osoba ma ograniczoną zdolność, to jest wymagana zgoda jej przedstawiciela, zgoda to potwierdzenie przedstawiciela. Potem to, co wchodzi dalej w statut personalny, czyli skutki dokonania czynności bez zgody, czyli jeżeli czynność została dokonana, a faktycznie nie ma zgody, a zgoda była wymagana, to na przykład na gruncie naszych przepisów, to co się dzieje wtedy, to ta druga strona może wyznaczyć termin na potwierdzenie. Tak, no i w tym momencie jak nie dojdzie do potwierdzenia, no to ona się, że tak powiem, staje wolna. No i ewentualnie wskazanie osoby umocowanej, czyli jeżeli jest taka zgoda osoby trzeciej wymagana, no to kto tą osobą trzecią może być w stosunku do, no bo tutaj wiadomo, że mówimy najczęściej o dziecku. To jest wszystko, słuchajcie, statut personalny, czyli to są te rzeczy. Też to, co dalej, słuchajcie, też jest, to jest wskazanie, kiedy na przykład zgoda ma być wyrażona. Czy ona musi być wyrażona wcześniej, czy równocześnie, czy może być również wyrażona ex post. Tak, to też są rzeczy, które wchodzą. I ewentualnie czy tak jakby, nie wiem, czy jest to nieważność względna, bezwzględna, czy jest to czynność tak zwana bezskuteczna, jakie są możliwe tak jakby konwalidacje i czy ten kontrahent ma możliwość tak jakby powołania się. Tak, to są, słuchajcie, wszystko rzeczy, które wchodzą w skład tego tak zwanego statutu personalnego. I teraz tak, tutaj widzę, że mam jeszcze kilka słów odnośnie, czyli tak, jeżeli chodzi w ogóle o zdolność prawną, to tak, to jest w ogóle uregulowane w tym artykule 11 ust. 1 i tu tak jak widzicie, to sobie trzeba zapamiętać, to jest zdolność prawna, zdolność do czynności prawnych osoby fizycznej, podlegają jej prawu ojczystemu, czyli tak jest, słuchajcie, w prawie polskim. To podlega prawu ojczystemu. Teraz tak, jeżeli chodzi o zdolność prawną, to dalej, jeżeli chodzi tutaj o nasze prawo ojczyste, no to to nam reguluje, prawda, artykuł 8 ust. 1. W tym momencie, jeżeli chodzi o prawo polskie, no to prawo polskie uzależnia nabycie, prawda, tej zdolności prawnej od faktu, czy dziecko przychodzi na świat żywe, czy nie żywe. Tak, tutaj tak jak pamiętacie, wam pokazałam, no to ten kodeks francuski, kodeks hiszpański, one idą dalej, tak, ponieważ tutaj w tym kodeksie francuskim ono musi być żywe i zdolne do życia, natomiast jeżeli chodzi o ten kodeks hiszpański cywilny, no to w tym momencie ono musi być żywe przez przynajmniej 24 godziny, czyli jeżeli ono by na przykład umarło, nie wiem, po 5 godzinach, no to zgodnie na przykład z prawem polskim ono by było tak jakby traktowane jako osoba, która nabyła zdolność prawną. Natomiast inaczej jest w tym prawie hiszpańskim, tam ono 24 godziny musi przeżyć i musi się urodzić w postaci człowieka, co tam wcześniej już nam się pojawiło, tak, w przeciwnym razie ono po prostu nie uzyska zdolności prawnej. Oczywiście wszyscy tutaj wiemy, prawda, o co tutaj chodzi z tą zdolnością prawną, to w jakiego typu przypadkach, nie wiem, przychodzi Wam coś do głowy? Kiedy to może być istotne? Kiedy, kochani, to może być istotne tutaj, że ono nabędzie zdolność prawną? Oczywiście chodzi o dziedziczenie, jeżeli w międzyczasie na przykład zginąłby w wypadku jego rodzic, to tak, dokładnie w kontekście nabycia spadku, jeżeli na przykład ono by się urodziło i teraz tak, w prawie polskim, jeżeli ono by się urodziło i rodzic by zginął, aby zmarło, powiedzmy, po pięciu godzinach, no to w tym momencie ono nabywa spadek, czyli tam już wtedy jest dziedziczenie po dziecku. Natomiast inaczej jest na przykład w kodeksie hiszpańskim, tak jak widzicie, bo tam, żeby ono uzyskało zdolność prawną, ono musi być żywe przez przynajmniej 24 godziny i ponadto musi być urodzone w postaci człowieka. Jeżeli chodzi o ustanie zdolności, bo my sobie teraz mówiliśmy o nabyciu, a teraz powiemy, jeżeli chodzi o ustanie zdolności, to jeżeli chodzi o ustanie, no to tak jak tutaj widzicie, przyjmuje się, że jest to chwila biologicznej śmierci człowieka. Tak, tak, tak, tak, dokładnie Artur, dokładnie. Gdy się urodzi żywe. To jest dokładnie w inny sposób regulowane w sprawie francuskim, w sprawie hiszpańskim. Tak, ale to sobie zostawmy. Jeżeli chodzi o te ustanie zdolności, no to to jest w przypadku naszym krajowym, to jest chwila biologicznej śmierci człowieka. Czyli biologiczna śmierć człowieka to jest tak zwana śmierć mózgowa. Śmierć mózgowa traktowana jest jako trwałe i nieodwracalne ustanie czynności mózgu i zgon wskutek właśnie nieodwracalnego ustania krążenia. Natomiast niedopuszczalne są na gruncie naszych krajowych przepisów, niedopuszczalne są jakiekolwiek inne chwile uznania utraty zdolności prawnej. Czyli zdolność prawną można tylko utracić w taki konkretny sposób. Czyli np. niedopuszczalne jest, jak tu widzicie, jakieś orzekanie śmierci cywilnej czy też np. wprowadzenie jakichś ograniczeń zdolności. Czy to zdolności prawnej czy w ogóle np. zdolności do czynności prawnych, które wynikają z odmienności płci, jakiejś tam rasy, przekonań. To jest wszystko niedopuszczalne. I teraz tak, słuchajcie, gdyby było tak, że polska norma prawa prywatnego odsyłałaby do jakiegoś systemu prawnego, w którym takie określenia by były dopuszczalne, czyli można by było uznać, że można utracić zdolność prawną w skutek orzeczenia jakiejś tam śmierci cywilnej itd., to wtedy zastosowanie znalazłoby zapewne klauzula porządku publicznego, czyli nie mogłoby dojść do takiego odesłania. W tym momencie w stosunku do takiej osoby zastosowanie znalazłoby prawo polskie, a nie to prawo, do którego by system nas odsyłał. I teraz tak, teraz przejdziemy sobie do takiego kolejnego zagadnienia, czyli będziemy mówić o osobie fizycznej, która dokonuje czynności prawnej w zakresie prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa. Czyli to, co żeśmy do tej pory powiedzieli, to powiedzieliśmy o osobach fizycznych, takich powiedzmy zwykłych, a teraz mamy tutaj takie powiedzmy zawężenie kwalifikowane, czyli mamy czynność prawną w zakresie prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa. I teraz tak, tutaj zasada jest taka, i to sobie na pewno zapamiętajcie na egzamin, bo z tego będzie, że wystarczającym jest, że ta osoba ma zdolność do dokonania tej czynności według prawa państwa, w którym przedsiębiorstwo jest prowadzone. Chodzi o coś takiego, ja Wam chyba to wspominałam, że np. u nas jest tą granicą 18 lat, to zasada, ale można sobie wyobrazić systemy prawne, w którym np. zdolność do czynności prawnych nabywa się w wieku 21 lat. No a np. nie wiem, przyjedzie tutaj taka osoba i ona prowadzi przedsiębiorstwo, no to w tym momencie nikomu by nie przyszło do głowy, że ta osoba może faktycznie prowadzić przedsiębiorstwo, może nie mieć zdolności. Także w tym momencie tutaj wystarczy, że ma ona zdolność do dokonania tej czynności według prawa państwa. Teraz tak, jeżeli w ogóle chodzi o przedsiębiorstwo, to jak należy rozumieć? Generalnie to tutaj, tak jak widzicie, to może być ujęcie podmiotowe, może być ujęcie przedmiotowe, może być ujęcie funkcjonalne. Jeżeli chodzi o to ujęcie podmiotowe, no to tutaj przede wszystkim chodzi o przedsiębiorcę, czyli to jest taka osoba, wiadomo, która prowadzi działalność gospodarczą. Drugim takim ujęciem… Artur, mi się wydaje, że tu chodzi o wady płodu. Powiem Ci, że mi się wydaje, że tu chodzi o wady płodu. Ja to przynajmniej w ten sposób zdecydowanie rozumiem, bo to są wiadomo takie kwestie przypuszczalne, o których się nie rozmawia. Natomiast chodzi o coś takiego, że człowiek czy dziecko jak się rodzi, ono ma jakiś konkretny kształt. I w tym momencie, jeżeli ono jest tego kształtu… Ja sobie jestem w stanie w ogóle wyobrazić, wiecie jak to jest dyskusyjne. Ja przypuszczam, że tak jak tutaj ktoś z Was wcześniej napisał, że zapewne to jest po prostu w orzecznictwie być może oznaczone. Generalnie człowiek ma taką dosyć, przynajmniej jak się rodzi, dosyć względnie prostą strukturę, ale też na przykład sobie… Ale to, Weronika, to jest właśnie w prawie polskim, w to nie idźmy. Właśnie o to chodzi, że jak jest zdeformowane na tyle, że ono… Tylko widzisz, jak ono nie przypomina człowieka. No ale wiesz, no co to znaczy, że przypomina człowieka? No to jest, słuchajcie, to jest na pewno… Ja wiem, bo to jest, słuchajcie, z jaką grupą tego nie przerabiam, no to jest faktycznie… Może być po prostu na pewno bardzo dyskusyjne. No tak jest, słuchajcie, w prawie… No właśnie. Nie, nie, bo jeżeli generalnie w prawie hiszpańskim, to znaczy wiecie, to jest na pewno taką chodzi sytuację, ja tak sobie wyobrażam, że to są… Tak, tak, mi się tak samo wydaje Karolina, że tutaj chodzi o takie wady całkowicie letalne, bo wiecie, w prawie polskim taka osoba, czysto teoretycznie takie dziecko, ono nabywa tą zdolność. Przecież takie dzieci się rodzą i one, powiedzmy, no nie wiem, no umierają po kilku godzinach, ale one mimo wszystko nabywają zdolność w prawie polskim. Natomiast w prawie hiszpańskim one by, zgodnie z prawem hiszpańskim, one by, słuchajcie, tej zdolności moim zdaniem nie nabyły. To jest różnica. Bo tu nie chodzi moim zdaniem o taką sytuację, że tam, nie wiem, dziecko się urodzi bez rączki, bo to nie chodzi o taką sytuację, czy tam, nie wiem, bez nóżki albo ma nóżkę krótszą, tak, to mi się wydaje, że to nie chodzi o taką sytuację na pewno. Tu chodzi o taką sytuację, że jeżeli w międzyczasie któryś z rodziców by zmarł, a takie sytuacje się no po prostu zdarzają, tak, to w tym momencie to dziecko po prostu się traktuje je tak, jakby go nie było. Mi się wydaje, tak jak Karolina napisała, że tu chodzi o takie po prostu grube wady letalne. O to moim zdaniem chodzi. Dobra, słuchajcie, czyli co? Mamy tego przedsiębiorcę i teraz tak jak tutaj Wam powiedziałam są te trzy ujęcia, tak, te podmiotowe, przedmiotowe i funkcjonalne. I teraz tak, jeżeli chodzi o podmiotowe, no to to jest osoba, jeżeli chodzi to jest o przedsiębiorstwo, prawda, czyli to są składniki przedsiębiorstwa, to jest przedmiot, praw podmiotowy, tak. Natomiast jeżeli chodzi o znaczeniu funkcjonalnym, no to to jest po prostu jako zorganizowana działalność, tak, takiego przedsiębiorcy. I teraz tak, bo tak jak tutaj żeście pamiętacie, to żeśmy powiedzieli, że zasadą jest to, że jeżeli osoba fizyczna dokonuje czynności prawnej w zakresie prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa, to wystarczy, że ma ona zdolność do dokonania tej czynności według prawa państwa, w którym przedsiębiorstwo jest prowadzone. I teraz tutaj jest, słuchajcie, takie dalsze, że tak powiem, uszczegółowienie tego. I tutaj chodzi o taką sytuację, że już poczekajcie, bo coś mi tutaj się przeskoczyło. Czyli tak, kiedy jest możliwość powołania się na niezdolność, tak jakby swoją oczywiście, jeżeli mamy osoby, prawda, one zawarły umowę, znajdując się w tym samym państwie, to osoba fizyczna, która ma zdolność do jej zawarcia według prawa tego państwa, czyli znajduje się, nie wiem, we Francji i we Francji ta osoba ma prawo do zawarcia tej umowy, to ona może się powołać na swoją niezdolność tylko wówczas, gdy ta druga strona o niezdolności wiedziała lub nie wiedziała z powodu swojego niedbalstwa. Natomiast co do zasady przyjmuje się, że w tym momencie taka umowa jest ważna, natomiast chodzi o też takiego, że nie może być tak, że ktoś na przykład, nie wiem, bo to jest podobna sytuacja jak wcześniej, tak, że jeżeli ktoś zawiera umowę, no wie bardzo dobrze, że tak jakby według swojego systemu prawa nie może takiej umowy zawrzeć, natomiast mimo to ją zawiera, no to w tym momencie chodzi o to, że jest chroniona ta wiara czy jest chroniona ta osoba, powiedzmy trzecia, chyba, że ona wiedziała, że ta osoba nie może tej umowy zawrzeć, bo nie ma tej zdolności, prawda, bo na przykład pełną zdolność do czynności prawnych uzyskałaby ona powiedzmy, nie wiem, w wieku 21 lat albo nie wiedziała z powodu jakiegoś tam swojego niedbalstwa, tak jak tu widzicie. I teraz tak, jeżeli natomiast chodzi o osobę fizyczną, która dokonuje takiej jednostronnej czynności prawnej i ma ona zdolność do jej dokonania według prawa miejsca dokonania tej czynności, czyli też tak jakby ocenia się ją w miejscu, no to w tym momencie ona się może powołać na tą swoją niezdolność, chodzi oczywiście później, tylko wówczas, gdy nie przyniesie to tak jak widzicie szkody czy też jakiegoś uszczerbu tym osobom, które tak jakby działały w przeświadczeniu, że ta osoba taką zdolność prawną miała. To chodzi wiecie o takie sytuacje, gdzie powiedzmy ta zdolność do czynności prawnych, to jest bardzo niewiele, to jest bodajże chyba w Meksyku z tego co wiem tak jest, że ta zdolność i pewnie też są jeszcze jakieś inne kraje, ta zdolność do czynności prawnych jest później przyznawana, czyli później niż w wieku 18 lat, to o to chodzi, o takie sytuacje. Natomiast tutaj tak, jeszcze kilka słów odnośnie, jeżeli mamy osobę fizyczną, która działa za pośrednictwem przedstawiciela, no to w tym momencie rozstrzygane są okoliczności działające po stronie przedstawiciela. I teraz tak, tych zasad, czyli chodzi tutaj o to, że to co tutaj mówiliśmy, czyli tych zasad, że powołanie się na niezdolność i tą zasadę tutaj, prawda, czyli dokonuje czynności prawnej w zakresie prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa, czyli tak jakby, bo te zasady nam mówią o tym, że ocenia się według miejsca dokonania czynności, tak, bo to jest odstępstwo pewne. To tego nie stosuje się i to sobie na pewno zapamiętajcie na egzamin, nie stosuje się do czynności prawnych w zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego, prawa spadkowego, czy też różnych rozporządzeń dotyczących nieruchomości. Co to oznacza? To oznacza, że żeby dokonać jakichkolwiek czynności prawnych w zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i tak spadkowego czy nieruchomości, trzeba mieć zdolność do czynności prawnych według systemu tego własnego, czyli tak jakby według własnego obywatelstwa, tak. To jest istotne, czyli w przypadku tych pozostałych czynności, czyli czynności nie wchodzących w zakres prawa rodzinnego, prawa spadkowego czy tych nieruchomości, to wystarczy, że się ocenia według miejsca dokonania czynności, tak, czy też miejsca prowadzenia przedsiębiorstwa, czyli jest tak jakby odejście. Natomiast w tym przypadku trzeba mieć pełną zdolność i niezależność. I teraz tak, tutaj opisałam jeszcze taką sytuację, że jeżeli na przykład mamy cudzoziemca, który jest niezdolny według swojego prawa ojczystego, prawda, ale mimo wszystko dokonał w Polsce czynności prawnej i ta czynność ma wywrzeć skutek w Polsce, to w tym momencie ta zdolność cudzoziemca podlega w tym zakresie prawu polskiemu. O ile oczywiście wymaga tego ochrona tych osób, które działały w dobrej wierze, z należytą starannością i tutaj, tak jak widzicie, to jest dokładnie odesłanie do tego, co mówiłam wcześniej, że przepis tego nie stosuje się, jeżeli mamy do czynienia z czynnościami z zakresu prawa rodzinnego, spadkowego i tak samo, jeżeli mamy, tutaj widzicie, też jest taka grupa czynności jak, prawda, to są te w zakresie prawa, to jest tak naprawdę powtórzenie, to w ogóle wynika z tego, bo dlaczego te czynności z zakresu prawa rodzinnego, spadkowego są wyłączone, no bo tam generalnie organ z urzędu ma obowiązek zbadania zdolności strony. Czyli jeżeli on by widział, że to jest osoba, która jest obtokrajowcem, to tam ten sędzia, notariusz czy tam jakaś inna osoba, ta osoba powinna sprawdzić, czy ta osoba może dokonać tej czynności, czy ma zdolność do czynności, nie nawet nie tyle zdolność do czynności, czy ma zdolność do dokonania tej czynności. Także dlatego tak jakby te czynności są wyjęte. Dobra, o i tutaj Wam też pokazałam, akurat zrobiłam, opisałam taki kazus. To jest tak zwany kazus Lizardiego w prawie prywatnym, międzynarodowym. Tak jak tu widzicie mamy obywatela Meksyku, on przez rok, to jest w ogóle prawdziwa tak jakby historia, on przez rok przebywał we Francji, no i według prawa meksykańskiego, tutaj przynajmniej w tym czasie, kiedy to miało miejsce, ten mężczyzna nazywa pełnoletniość wieku 25 lat. Także on faktycznie nie miał pełnej zdolności do czynności prawnych w tym okresie, kiedy przebywał w tej Francji, no i on tutaj dokonywał różnych czynności, tutaj w szczególności on kupował, tak jak tu widzicie, znacznej ilości biżuterii. No a po ukończeniu tego 25 roku on wystąpił do sądu o unieważnienie tych umów sprzedaży, które zostały przez niego dokonane w tamtym czasie, właśnie powołując się na te prawo meksykańskie. No i tutaj francuski sąd, no on stanął po stronie tak jakby tych Francuzów, którzy zawierali z nim te umowy i stwierdził, orzekł, że ten Francuz, sprzedawca, no on działał w dobrej wierze i tak jakby z zachowaniem należytej staranności, no i że zasługuje na ochronę prawną, także w tym momencie te czynności były ważne. Teraz tak, dalej idziemy, ubezwłasnowolnienie. Ubezwłasnowolnienie kochani podlega prawu ojczystemu osoby fizycznej, natomiast tutaj jest zaraz następny punkt, że w przypadku gdy o ubezwłasnowolnieniu cudzoziemca orzeka sąd polski, to w tym momencie stosuje się prawo polskie. O co chodzi, słuchajcie, bo to dotyczy ubezwłasnowolnienia, bardzo podobna zasada dotyczy stwierdzenia broni. No to tak, bo w przeciwnym razie, jeżeli by orzekał sąd polski, no to w tym momencie ten sąd polski, gdyby tak jakby stosować tą zasadę wyżej, to w tym momencie ten sąd polski musiałby stosować te prawo, tak jakby prawo obywatelstwa tej osoby. No to z całą pewnością byłoby bardzo duże uprównienie dla takiego sądu, dlatego zasadą jest to, że w tym momencie przyjmuje się tą zasadę tak zwanego legisporii, czyli sąd orzeka według prawa polskiego. Ta pierwsza zasada, bo się ktoś pewnie może zastanawiać, kiedy ona ma miejsce, kiedy ją by się dostosowało. Ten pierwszy bulec, słuchajcie, on by miał zastosowanie w takiej sytuacji, jeżeli na przykład by płynął wniosek o ubezwłasnowolnienie obywatela polskiego we granicach. I teraz tak, jeżeli by w tym momencie na przykład te prawo obce odsyłało do naszego prawa, no to w tym momencie nasze prawo by tutaj bezpośrednio wskazało, że ubezwłasnowolnienie podlega prawu ojczystemu osoby fizycznej. Czyli w tym momencie ten sąd musiałby stosować prawo polskie. Ale można się oczywiście domyślać, że w przepisach tego kraju, w którym jest ten sąd, jest podobna zasada jak u nas, druga. Czyli taka, że jeżeli orzeka się o cudzoziemcu, to stosuje się prawo sądu. Czy to jest, słuchajcie, jasne o co chodzi? To jest rozumiałe według takie przekładanie? Dobra, no to idziemy w takim razie dalej. Chodzi o coś takiego, bo to się może wydawać nielogiczne, wiecie jak to się czyta, że po co drugi punkt jak jest pierwszy. Ten pierwszy punkt dotyczy Polaków za granicą. Czyli jeżeli jest odesłanie do obywatela polskiego i to jest odesłanie za granicą. Natomiast ta druga sytuacja dotyczy takiej sytuacji, że orzekałby sąd Polski w stosunku do obcokrajowca. Dobra, no to w takim razie tak, to mamy zrobione, to idziemy w takim razie dalej. I tu jest, słuchajcie, to samo, dokładnie taka sama sytuacja, poczekajcie, czyli mamy uznanie za zmarłego i stwierdzenie zgonu. I to jest dokładnie ta sama sytuacja. Do uznania za zmarłego i stwierdzenia zgonu stosuje się prawo ojczyste osoby. Natomiast jeżeli tutaj wniosek wpływa do sądu polskiego, czyli orzeka tak jakby właściwym jest sąd Polski, w tym momencie stosuje się prawo polskie, a nie stosuje się tego tak jakby łącznika obywatelstwa. I teraz tutaj tak, tak jak tutaj widzieliśmy, generalnie to jest dowodem śmierci człowieka. Dowodem śmierci człowieka jest akt zgonu. Tak jak zgonu on jest sporządzany przez Urząd Stanu Cywilnego na podstawie diagnozy lekarskiej. I teraz tak, no tak jest to do zasady, jeżeli nie mamy sytuacji skomplikowanej. Natomiast w części sytuacji nie ma tego aktu zgonu. I w tym momencie sąd w drodze podstępowania dowodowego orzeka w temacie stwierdzenia zgonu, czy też w przedmiocie najbardziej prawdopodobnej chwili, czyli przekonania o tej niewątpliwej śmierci. Generalnie uznanie za zmarłego, ono dotyczy wiadomo osób, które zaginęły. Tutaj no celem podstępowania, tak jak widzicie, jest zakończenie pewnego takiego stanu niepewności, który istnieje. Oczywiście różne systemy bardzo różnie definiują możliwość uznania za zmarłego. Także jeżeli my, bo wiecie jak u nas jest, u nas jest tak, że są określone przesłanki wiekowe. Czyli tak, po pierwsze jest wiek, potem jest upływ czasu, to jest kolejna. Tak jest w prawie polskim. Oczywiście za granicą może być zupełnie inaczej. I teraz tak, jeżeli orzeka sąd polski, w tym momencie w stosunku do takiej osoby, nawet jeżeli jest ona cudzoziemca, stosuje się prawo polskie. I teraz tak, tutaj mamy taki kolejny kazus, wam też tutaj wgrałam. To jest, wiecie, kazus nazywany Rekon. On dotyczy takiej różnicy, jaka się pojawiła pomiędzy prawem niemieckim i prawem angielskim. I dotyczyło matki i córki, które zginęły w wyniku tej samej katastrofy lotniczej. One po prostu razem zginęły. No i oczywiście nie można było ustalić kolejności ich śmierci. Co to znaczy ustalić kolejność śmierci? Tak jak widzicie, czy któraś z nich przeżyła drugą. I teraz tak, tutaj są, oczywiście wchodzą nam domniemania. I teraz tak, to domniemanie w prawie angielskim, tak jak widzicie, było takie, że pierwsza umiera osoba starsza wiekiem. Natomiast w prawie niemieckim, zresztą podobnie jak w prawie polskim, widzicie, jest domniemanie śmierci równoczesnej. Tak, to jest inaczej, ponieważ w tym prawie anglosaskim jest domniemanie, że najpierw umiera osoba, która jest starsza wiekiem, nawet jeżeli tak jakby jest taka. No i oczywiście na tym tle pojawiły się rozbieżności, bo tutaj oczywiście o co chodziło? Chodziło o dziedziczenie. I w tym momencie tak, tutaj tą kwestię rozwiązało m.in. rozporządzenie spadkowe, czyli to jest artykuł 32, ponieważ tam wskazane zostało domniemanie śmierci jednoczesnej. I tak jak widzicie, czyli jeżeli mamy dwie osoby czy więcej osób i mamy sprawy spadkowe i one będą podlegały różnym prawom, nie temu samemu prawu, a osoby te zmarły w okolicznościach, które nie pozwalają ustalić, która z nich zmarła pierwsza, a jeszcze się w ogóle okaże, że prawa, czyli te systemy prawne w sposób odmienny regulują takie przypadki, to w tym momencie zgodnie z tym rozporządzeniem spadkowym żadna z tych osób nie ma prawa do dziedziczenia po powozu prawej. Tak, one są po prostu wyłączone od dziedziczenia. Taka jest zasada i to sobie też, słuchajcie, zapamiętajcie na egzamin. I teraz tak, słuchajcie, przechodzimy w takim razie dalej, przechodzimy do imienia i nazwiska osoby fizycznej, czy jakiś tam jej dóbr osobistych. Generalnie to, tak jak tu widzicie, imię, nazwisko, ono generalnie służy indywidualizacji uczestnika tych stosunków w obrocie prywatno-prawnym. To są cechy takie ściśle osobiste. Generalnie prawo krajowe zawsze, czyli prawo danej osoby, ono wskazuje okoliczności, w jakich dochodzi do nabycia imienia, dochodzi do nabycia określonego nazwiska przez daną osobę. Generalnie w większości państw, tak jak tu widzicie, dziecko nosi nazwisko po ojcu. Tak jest w zdecydowanej większości, lub po matce, tak jak widzicie w przypadku, gdy ojciec jest nieznany. Natomiast na przykład w tych krajach hiszpańskojęzycznych bardzo często jest tak, że dziecko nosi dwa nazwiska, czyli nosi nazwisko i matki, i ojca. Generalnie w prawie kolizyjnym przyjmuje się, czyli w prawie prywatnym międzynarodowym przyjmuje się, że imię i nazwisko osoby fizycznej, one podlegają tak jakby pod ten statut personalny, czyli one tak jakby jest określone przez to zgodnie z tym łącznikiem obywatelstwa, czyli według systemu prawnego, którego osoba jest obywatelem. I teraz tak, generalnie imię i nazwisko osoby fizycznej, czy w ogóle ochrona takich dóbr osobistych, podlega jej prawu ojczystemu. I jeżeli chodzi o nabycie, czy też zmianę imienia, nazwiska, no to w tym momencie stosuje się te prawo właściwe do oceny skutków zdarzenia, które prowadzi do nabycia. Natomiast jeżeli chodzi o wybór nazwiska, który jest przy zawarciu, czy też przy rozwiązaniu małżeństwa, to to podlega prawu ojczystemu. Czyli tutaj też generalnie wchodzi zawsze w grę ten statut tak zwany personalny. Jeżeli słuchajcie, chodzi o naruszenie dóbr osobistych, czyli mamy osobę fizyczną, zostały naruszone jej dobra osobiste, to tak jak tutaj widzicie pierwsze, po pierwsze to dobra osobiste podlegają prawu ojczystemu, tak jak żeśmy sobie powiedzieli. Jeżeli chodzi słuchajcie o naruszenie, to tutaj już sytuacja powiedzmy jest może nie tyle bardziej skomplikowana, co tutaj tak jakby też mamy możliwość szerszego wyboru prawa. Czyli nie mamy w tym momencie tylko prawa ojczystego, tylko tak jak widzicie. Jeżeli mamy osobę fizyczną, której dobro osobiste jest zagrożone naruszeniem lub zostało naruszone, to ta osoba może żądać ochrony również na podstawie prawa państwa, na którego terytorium nastąpiło to zdarzenie, czyli zagrożenie, naruszenie albo naruszenie lub prawa państwa, na którego terytorium wystąpiły skutki tego naruszenia. Natomiast, jeżeli tutaj jeszcze jest taka zasada, że jeżeli doszło do naruszenia dobra osobistego w środkach społecznych, czyli pani Noelio, to wrócimy do tego za chwilę, dobra? Ja krótko pani odpowiem, bo my żeśmy o tym mówili, że jeżeli osoba, to znaczy tak, ja nie wiem jak jest w przypadku osób, które mają podwójne obywatelstwo i jak są one traktowane przez państwo niemieckie, francuskie, hiszpańskie, nie wiem, brazylijskie. Natomiast mówiliśmy to dwu czy trzykrotnie, jak jest traktowane przez państwo polskie. To osoba, która ma, to tam są dwie zasady proste. Osoba, która ma obywatelstwo polskie jest jak traktowana? Słuchajcie, jeżeli osoba, która ma obywatelstwo polskie i obywatelstwo niemieckie, francuskie jest traktowana jako Polak. Dla sądu polskiego to w ogóle nie ma znaczenia. Ona jest traktowana jako Polak. To jest pierwsza rzecz. A jeżeli mamy osobę, która ma obywatelstwo francuskie i hiszpańskie, a musi ją ocenić Polska, to wtedy ona według czego ocenia? Albo za mieszkaniem? Tutaj może być różnie. Albo według tzw. ściślejszego z czego? Tak, dokładnie. O to mi chodziło, co Ola napisała. Gdzie jest najściślej związana czy z którym jest najściślej powiązana dana okoliczność? Tak? Czy to jest jasne? No dobra, jasne Noelia. No to w takim razie idziemy dalej. Czyli tak, jeżeli chodzi o naruszenie dobra osobistego osoby fizycznej w środkach społecznego przekazu, to w tym momencie tutaj jest taka dodatkowa zasada, że rozstrzygać będzie prawo państwa, w którym ma siedzibę albo miejsce zwykłego pobytu nadawca lub wydawca. Także tutaj widzicie, macie uregulowanie tzw. kaskadowe. Bo z czego to wynika? Generalnie dobra osoba, bo słuchajcie, te tzw. drugi i trzeci bulet to są tzw. uprawnienia, jakby wam to powiedzieć, fakultatywne, alternatywne. Czyli to są tak jakby alternatywne systemy, ponieważ co do zasady, zasadą jest to, że to jest prawo ojczyste. Ale wiecie, czasami łatwiej jest żądać ochrony według prawa państwa, gdzie nastąpiło zdarzenie albo np. gdzie ma miejsce siedzibę czy miejsce pobytu nadawca. To ta osoba, której dobra osobisty zostały naruszone, ona ma taką możliwość. Czyli jest prawo ojczyste, ale co do zasady są też te dwie inne możliwości. Także ten drugi i trzeci bulet to są dodatkowe możliwości, które takiej osobie przysługują. To jest powtórzenie. To, żeście mieli już na części ogólnej. Generalnie słuchajcie, jest tak, że w tym prawie prywatnym międzynarodowym mówi się tylko o imieniu i nazwisku. I o innych dobrach. Także w tym momencie jest odesłanie do kodeksu cywilnego. W tych dwóch przypadkach, czyli zagrożenia naruszeniem czy naruszenia, to w tym momencie stosowanie tego prawa właściwego uzależnione jest od decyzji osoby fizycznej. Czyli w tym momencie to jest decyzja, czy ta osoba będzie chciała według prawa ojczystego czy według tych systemów poniżej. Ma prawo wybrać sobie ten poniżej. Czyli może to być, tak jak tu widzicie, prawo ojczyste, co nam wynika z tego ustępu pierwszego, lub może być prawo państwa, na którego terytorium nastąpiło zdarzenie, czyli albo nastąpiło zagrożenie naruszenia, albo nastąpiło już samo naruszenie. Generalnie u nas w przypadku tych dóbr osobistych przyjmuje się, że to jest prawo ojczyste z uwagi na to, tak jak tutaj wcześniej powiedzieliśmy, że to jest właśnie ten walor eksterytorialności. I teraz tutaj właśnie ten wyjątek od zasady stosowania, to jest też powtórzenie od tej zasady oceny zdolności osoby według tego prawa ojczystego. To są te przypadki, o których żeśmy tutaj wcześniej mówili, czyli jeżeli osoba prowadzi przedsiębiorstwo, to w tym momencie ocenia się jej zdolność do czynności według prawa państwa, w którym prowadzone jest to przedsiębiorstwo. To jest wyjątek na rzecz stosowania prawa właściwego dla danej czynności prawnej. Czyli tutaj chodzi o taką sytuację, że zastosowanie znajdzie prawo, któremu ta czynność prawna podlega, jeżeli z tego prawa wynikają jakieś takie szczególne dodatkowe wymogi w stosunku do tej czynności prawnej. Ja Wam tutaj pokażę, bo tutaj zrobiłam sobie taką notatkę też dla Was. Czyli tutaj chodzi generalnie o taką sytuację, że w stosunku do danej czynności określony system prawny nakłada jakieś tak jakby dalej idące, powiedzmy, obostrzenia. Czyli na przykład tutaj jest taki trzeci bulet. Artur, to będziemy za chwilę mówić. Generalnie to jest siedziba. Ale to zaraz powiemy. Generalnie to jest siedziba. Tutaj chodzi o taką sytuację, że mogą być systemy prawne, które będą przewidywały, że dla określonej czynności prawnej jest wymagana na przykład jakaś szczególna, jeszcze dalej posunięta zdolność. Czyli na przykład zdolność do zawarcia małżeństwa, czyli na przykład można zawrzeć małżeństwo dopiero jak ma się ukończone, powiedzmy, 25 albo 23 lata. Albo na przykład do uznania ojcostwa, albo na przykład zdolność testowania. To w tym momencie, jeżeli są jakieś dodatkowe rygory w stosunku do takiej czynności, no to w tym momencie stosuje się tak jakby to prawo właściwe dla tej czynności. To też w tym momencie nakładają się takie dwie rzeczy, my sobie zaraz o tym powiemy, jak statut personalny i statut dla czynności prawnej. Bo to też wtedy trzeba tak jakby oddzielnie ocenić, bo można mieć, powiedzmy, zdolność do czynności prawnych, ale według określonego systemu prawnego można na przykład nie mieć zdolności do dokonania danej czynności prawnej. Czy to jest, słuchajcie, jasne? Bo ja już nie chcę tak jakby bardziej w szczegóły wchodzić, natomiast może być dla określonych czynności bardziej szczegółowo wskazana. Akurat na przykład w prawie polskim nie ma czegoś takiego, ale na pewno są systemy prawne, w których na przykład, nie wiem, zdolność do zawarcia małżeństwa jest na przykład, nie wiem, wyższy próg wskazany wieku niż powiedzmy ta zdolność do czynności. Dobra, teraz tak, dalej też jest taka zasada, że jeżeli osoby, które znajdują się w tym samym państwie dokonują czynności prawnej, to w tym momencie ocenia się tak jakby ważność tej czynności czy też zdolność do dokonania tej czynności według miejsca dokonania tej czynności, czyli według prawa państwa, w którym ta czynność jest dokonywana. Dobra, no chyba, że tak jak tutaj to widzicie, o tym była wcześniej mowa, ta druga strona o tej niezdolności wiedziała, ewentualnie nie wiedziała z powodu jakiegoś własnego niedbalstwa. To co teraz omawiamy, to są wyjątki od tej zasady powiedzmy obywatelstwa, to są wyjątki od oceniania tej zdolności do czynności prawnej zgodnie z tym łącznikiem obywatelstwa. Czyli tak jak tutaj widzicie, to tutaj tym wyjątkiem, który tutaj macie, to jest prawo obowiązujące w miejscu dokonania czynności. Dalszy wyjątek to jest w przypadku, jeżeli mamy ubezwłasnowolnienie i uznanie za zmarłego, to w tym momencie też tak jak pamiętacie, jeżeli mamy wniosek dotyczący cudzoziemca, to ocenia się to według prawa sądu. Tak oczywiście, jeżeli to wchodzi do sądu polskiego i tak samo tutaj pojawiło się, że jeżeli chodzi o nabycie czy też zmianę imienia i nazwiska, to w tym momencie ocenia się to według prawa właściwego dla oceny skutków tych zdarzeń. Czyli w tym momencie np. jeżeli tutaj chodzi o zmianę imienia, nazwiska, jeżeli chodzi np. o w przypadku małżeństwa czy rozwodu, to to oczywiście podlega temu prawu właściwemu dla zawarcia lub rozwiązania małżeństwa. Także to jest taka zasada i też jest ten wyjątek, jeżeli chodzi o naruszenie dóbr osoby osobistej, czyli to jest prawo ojczyste, ale oprócz tego też można żądać w tym kraju, w którym jest zagrożenie lub zagrożenie naruszenia. Czyli w tym momencie nie trzeba podążać za obywatelstwem, bo o to chodzi. To są te wyjątki. I to jest też taki kolejny wyjątek, jeżeli mamy nadawcę lub wydawcę tego środka masowego przekazu, no to w tym momencie można też żądać ochrony według prawa państwa, w którym ma siedzibę czy też miejsce zwykłego pobytu ten nadawca lub wydawca. Generalnie, jeżeli chodzi o możliwość zawarcia małżeństwa, bo to też jest taka jakby odrębność od tej zasady obywatelstwa, to w tym momencie o możliwości zawarcia małżeństwa zapamiętajcie, zawsze rozstrzyga prawo ojczyste każdej ze stron. Teraz w takim razie przechodzimy sobie do osób prawnych. Osoby prawne to już trochę mniej, powiemy tutaj, część w ogóle się powtórzy już z osobą fizyczną. Generalnie osoby prawne są wyposażone w pewne takie cechy, które charakteryzują również osoby fizyczne. Są to pewne twory, służą obrotowi gospodarczemu. Każdy z systemów prawnych wskazuje rodzaje, sposób utworzenia określonych osób prawnych, czyli wskazuje cechy, jakie powinna spełniać dana osoba prawna. Oczywiście w prawie polskim to jest oczywiście w ogóle odrębnie kształtowane w każdym systemie prawnym. Jakie twory organizacyjne są osobami prawnymi, a które nie. Z całą pewnością w niektórych państwach funkcjonują, tak jak tu widzicie w czwartym bulecie, jednostki organizacyjne, czyli obdarzone tą osobowością prawną, które są nieznane w innych systemach prawnych. Generalnie jednak zasadą jest to, że jeżeli jest osoba prawna, która jest tak jakby uznana za granicą, to w tym momencie ona musi być automatycznie uznana bezwarunkowo w Polsce. W polskim systemie prawnym przyjęto normatywną koncepcję regulacji. Normatywna koncepcja regulacji oznacza, że są określone podmioty, które stanowią osobę prawną i w tym momencie o tym decyduje ustawodawca, czy dany podmiot jest traktowany jako osoba prawna, czy też nie. To oznacza tak jakby normatywna koncepcja. Czyli są osoby prawne, tak jak tu widzicie, które z nazwy, a którym przypisy przyznają osobowość prawną. To jest generalnie skarb państwa, to SP1, to są oczywiście spółki handlowe, spółdzielnie, szkoły wyższe, przedsiębiorstwa państwowe i oczywiście też jakieś inne określone jednostki. Generalnie to, co cechuje te osoby prawne, to jest to, że one mają po pierwsze określoną strukturę organizacyjną, poza tym mają organy, mają odrębny majątek, mają zdolność prawną, mają zdolność procesową i ponoszą odpowiedzialność majątkową za zobowiązania. Tak jest to uregulowane w prawie polskim i takie konsekwencje związane są z tym, że danej osobie przyznany został osobowość prawna. Jeżeli w ogóle chodzi o zakres statutu, czyli co wchodzi w zakres, to tak jak tutaj widzicie, to jest przede wszystkim w jaki sposób osoba prawna powstaje. O co tutaj chodzi z tym statutem? Ze statutem chodzi o coś takiego, że jeżeli wam statut wskazuje, że właściwe jest prawo francuskie, to wy w tym momencie według prawa francuskiego będziecie oceniać wszystkie te cechy, które są poniżej. Bo wiecie, to ma bardzo duże znaczenie, bo dlaczego ma znaczenie, co wchodzi w statut? Bo na przykład można sobie wyobrazić taką sytuację, że nie wiem, że ktoś będzie twierdził, że owszem, że na przykład, nie wiem, że powstanie osoby prawnej, no to wprawdzie wchodzi, ale już na przykład nazwa nie. A nazwa powinna być oceniana według innego systemu prawnego. Dlatego ważne jest określenie, co wchodzi w zakres statutu, bo w tym momencie wiadomo jest, co my będziemy oceniać według tego określonego systemu prawnego. I tak jak tutaj widzicie, powstanie osoby prawnej, nazwy osoby prawnej, ochronę nazwy, skutki wpisu do odpowiedniego rejestru, to też będziemy oceniać według tego systemu prawnego, nabycie osobowości prawnej, w którym momencie następuje zdolność, charakter prawny. Czy jest możliwość jakiejkolwiek przekształceń danej osoby prawnej, struktury organizacyjnej, czy na przykład musi mieć zdarzą, czy musi mieć radę nadzorczą, czy musi mieć jakieś tam inne organy, zasady funkcjonowania, czy coś na przykład, w jaki sposób dochodzi do likwidacji, czy też do ustania danej osoby prawnej. I teraz tak, jeżeli chodzi o prawo prywatne międzynarodowe, to sobie oczywiście proszę zapamiętać, osoba prawna podlega prawu państwa, w którym ma siedzibę. I teraz tak, jak sobie możecie domyśleć, co już wcześniej się zresztą Artur tutaj pytał, no to dochodzimy do kolejnego problemu. Co to jest siedziba? I tak jak pamiętacie, to było na tym pierwszym naszym wykładzie, my żeśmy tutaj sobie mówili o tak zwanej, jeszcze w ramach rozmów takich powiedzmy bardziej teoretycznych, my żeśmy sobie mówili, że bardzo często występują problemy z kwalifikacją. Kwalifikacja oznacza, że no dobrze, uzgodniliśmy, że chodzi nam o siedzibę, ale teraz jak my rozumiemy siedzibę, to tak jak pamiętacie, ja wam to wskazywałam na przykład z posiadaniem, że ustaliliśmy, że posiadanie, ale teraz tak, posiadanie inaczej jest rozumiane, nie wiem, w tym prawie, inaczej w tym prawie. Podobnie jest z siedzibą. Siedziba, jeżeli chodzi tutaj o nasz tak jakby system krajowy, to jest artykuł 41, tak, czyli widzicie, to jest miejsce, miejscowość, w której znajduje się organ zarządzający. Natomiast są też takie tak jakby rozumienia, że jest to miejscowość, w której znajduje się centrum eksploatacyjne, czyli miejsce, w którym koncentruje się główna działalność osoby prawnej. Tak, to jest, wiecie, trochę co innego niż, no właśnie Mariola, to, no wiesz, zakład produkcyjny to jest moim zdaniem trochę co innego, bo bardzo często jest tak, ale widzisz, ale to może być na przykład miejsce, nie wiem, jakiś, na przykład, to jest właśnie, no to jest właśnie problem, bo to może być miejsce, w którym na przykład będzie się koncentrowała główna działalność osoby prawnej, tak, no właśnie. No i tutaj niestety dochodzi się do takich sytuacji, że to będzie po prostu inaczej rozumiane. Teraz tak, czyli tak jak widzicie, bo to co ja Wam tutaj podałam, jeden, dwa i zresztą zaraz zobaczycie punkt trzeci, to są różne sposoby definiowania siedziby. W polskim systemie, tak jak żeśmy powiedzieli, to jest organ zarządzający, tak, przyjął nasz, ale są inne systemy prawne i w tych innych systemach prawnych może być w tym momencie na przykład główna działalność osoby, tak, albo, tak jak tutaj widzicie, w systemie angloamerykańskim, to tam się przyjmuje tą generalnie, tą tak zwaną teorię powstania, czyli zgodnie z którą siedzibą wskazuje się miejsce, gdzie ta osoba powstała, czyli gdzie została zarejestrowana. Także takie są, i generalnie w ogóle, jeżeli by się przyjęło ten system taki angloamerykański, to w tym momencie ta zdolność osoby prawnej, ona może być związana, może być związana z państwem, gdzie osoba ta ani w ogóle, ani nie organizuje, ani nie prowadzi żadnego rodzaju aktywności, tylko po prostu została tam zarejestrowana. Także to tylko po prostu, słuchajcie, trzeba wiedzieć, że takie różnice są, tak, bo na rzecz egzaminu trzeba wiedzieć, że to jest siedziba, natomiast trzeba też wiedzieć, że siedziba może być różnie rozumiana. Dobra, i teraz tak, tutaj już jeżeli chodzi o podsumowanie tego statutu osoby prawnej, to tak jak widzicie, tak, no to jest, prawda, nazwa, zdolność, kompetencje, prawda, w ogóle kwestie reprezentacji, to tak samo wchodzi w ten statut osoby prawnej, prawda, odpowiedzialność wspólników, członków, to też wszystko nam wchodzi w akres. Generalnie jest, słuchajcie, tak, że osoba prawna nabywa osobowość prawną z chwili wpisu do rejestru, ale to też nie zawsze tak jest, bo tak jest, powiedzmy, no głównie, powiedzmy, w tym naszym systemie krajowym. Ale może być tak, że taką, że osobowość prawną nabędzie się na przykład w drodze decyzji administracyjnej albo na przykład, nie wiem, w drodze jakiegoś, prawda, aktu parlamentu, tak, jakiejś tam, nie wiem, ustawy, tak, i w tym momencie też, na przykład, może się okazać, że w zależności od, prawda, tego prawa właściwego, które zostało wskazane do oceny, może się okazać, że na przykład oprócz tego wymogu rejestracji wymagane są jakieś dodatkowe wymogi, wypełnienia, tak, jeżeli będzie odesłane. Także to są takie zasady. I teraz tak, jeżeli chodzi w ogóle o czynności prawne takiej osoby prawnej, tak, czyli mamy osobę prawną, wiadomo, że taka osoba prawna, ona dokonuje określonych czynności prawnych, inaczej by nie miała tak jakby celu istnienia i w tym momencie jak się ocenia? No to ocenia się przez zdolność do dokonania tej czynności według prawa państwa, w którym przedsiębiorstwo jest prowadzone. Czyli w tym momencie patrzy się na to, czy to przedsiębiorstwo może dokonywać tych czynności według prawa państwa, w którym, prawda, prowadzi przedsiębiorstwo. Natomiast ta osoba prawna, ona, tak jak to widzicie, tu jest taki drugi bulet, ona się nie może powołać na ograniczenia w stosunku do tej tak jakby drugiej strony, znaczy na jakieś, powiedzmy, ograniczenia jej zdolności czy też reprezentacji, jeżeli takich ograniczeń nie przewiduje prawo państwa, w którym czynność prawna jest dokonana. Czy to jest jasne? No bo tak, jeżeli na przykład, nie wiem, czynność, ktoś prowadzi przedsiębiorstwo, prawda, w określonym, prawda, miejscu, sam dokonuje czynności prawnych, no i nagle tutaj, no powiedzmy, wyskakuje z taką informacją, że faktycznie, bo to wiadomo, że zawsze się występuje post facto, no że on tutaj faktycznie to nie mógł takiej czynności przeprowadzić, bo według tego miejsca, prawda, w którym, prawda, on tutaj, no nie wiem, jest zarejestrowany czy ma siedzibę, no to są takie ograniczenia. To w tym momencie, jeżeli ta druga strona o takich ograniczeniach nie wiedziała albo no ewentualnie, no w sposób, powiedzmy, usprawiedliwiony o tym nie wiedziała, no to w tym momencie te ograniczenia tutaj, one nie są dla tej osoby wiążące, tak, jeżeli, czyli ocenia się to według, to co sobie musicie zapamiętać z tych czynności prawnych, bo wy sobie zawsze zapamiętujcie na egzamin zasadę, tak, bo no ja na egzaminie pytam tylko o zasadę. To musicie wiedzieć, że ocenia się według prawa państwa, w którym przedsiębiorstwo jest prowadzone, taka jest zasada. Natomiast jeżeli by się miało oceniać według, prawda, tego miejsca pierwotnego, to w tym momencie muszą zachodzić jakieś tam dodatkowe przesłanki, tak, czyli generalnie to są takie rozwiązania, tak jak tu widzicie, analogiczne jak w przypadku tej zdolności do czynności osoby fizycznej, czyli generalnie w tym momencie stosuje się prawo państwa, w którym przedsiębiorstwo jest prowadzone, tak, czyli jeżeli przedsiębiorstwo jest prowadzone w danym kraju, w tym momencie ocenia się to według tego kraju. Ewentualnie jest też wyjątek na rzecz stosowania prawa państwa, w której czynność jest dokonana, tak, to też jest ten. Jeżeli chodzi, słuchajcie, o ochronę dóbr osobistych, to w tym momencie to są rozwiązania analogiczne jak w przypadku osób fizycznych, czyli generalnie tutaj stosuje się, prawda, podobnie te przepisy dotyczące osoby fizycznej. Oczywiście w miejscu obywatelstwa stosuje się siedzibę, tak, no bo wiadomo, że nie ma obywatelstwa, jeżeli chodzi. I tak samo jest tutaj też ta dalsza zasada, że jeżeli mamy naruszenie lub zagrożenie naruszeniem, no to może to być, prawda, miejsce, na którego terytorium nastąpiło. No i dalej ten tak jakby dalszy bulek, dalszego ograniczenia, że jeżeli mamy, prawda, środki społecznego przekazu, no to w tym momencie można żądać ochrony, czyli mówimy cały czas o osobie prawnej już teraz, można żądać ochrony według prawa państwa, w którym ma siedzibę albo miejsce zwykłego pobytu ten nadawca lub wydawca, tak. Takie są oczywiście te zasady, które my żeśmy teraz tutaj powiedzieli odnośnie osób prawnych, stosuje się w sposób odpowiedni w stosunku do jednostek organizacyjnych, które nie posiadają tej osobowości prawnej, ale, prawda, traktowane są w sposób podobny. Czyli są to te tak zwane, chociaż w tej chwili już się tego mniej używa, tak zwane ułomne osoby prawne, tak jak tutaj widzicie, czyli te cywilne, jawne, komandytowe stowarzyszenia, wspólnoty mieszkaniowe, tak, to w tym momencie to są jednostki, którym tak jakby ustawodawca nie przyznał tej osobowości prawnej, ale faktycznie posiadają pewne z takich typowych traktatów i są w sposób taki wyraźny wyodrębnione. Dobra, oprócz tego, słuchajcie, czyli oprócz tych, powiedzmy, osób prawnych, osób, powiedzmy, fizycznych, prawnych tutaj tych jednostek, mamy również tak zwane międzynarodowe osoby prawne. Międzynarodowe osoby prawne, one, to jest generalnie konsekwencja takiego, powiedzmy, intensywnego obrotu prawnego, czyli w tym momencie są to podmioty o charakterze międzynarodowym. Status takich osób generalnie jest regulowany jakimiś międzynarodowymi aktami prawnymi albo na przykład na mocy prawa wspólnotowego. I tutaj, ja Wam tutaj wypisałam, czyli na przykład spółki europejskie, współdzielnie europejskie, czy tam jakieś europejskie tak zwane zgrupowania interesów. I teraz tak, jeżeli, słuchajcie, chodzi o dokonanie czynności prawnej, to jeszcze kilka słów Wam powiem, bo to nie są jakieś tam, że tak powiem, bardzo skomplikowane rzeczy i formy. Zasadą jest to, że przy, to jest w ogóle, to nam reguluje ten artykuł 24 i tutaj prawem właściwym dla dokonania czynności prawnej jest prawo właściwe dla samej czynności. Co to oznacza? Czyli jeżeli mamy, bo co to jest czynność? Czynność w tym przypadku, powiedzmy, to jest na przykład umowa. Czyli jeżeli my będziemy oceniać, które prawo właściwe jest dla umowy, tak jakby dla samej czynności, to będziemy oceniać, które prawo jest właściwe dla umowy, dla danej umowy. I tutaj tak, czyli w ten sposób tak jakby ocenia się ważność czy dokonanie danej czynności prawnej. Tutaj generalnie o tym w niedzielę powiemy. To jest generalnie regulowane w tym rozporządzeniu Rzym 1. Tam jest taki artykuł 10. On dotyczy zgody ważności materialnej i w tym momencie, tak jak widzicie, czyli istnienie umowy czy w ogóle ważność umowy czy też na przykład ważność w ogóle jakiegokolwiek jednego z postanowień ocenia się zgodnie z prawem, które jest właściwe dla danej czynności. Czyli jeżeli na przykład mamy umowę sprzedaży pomiędzy konsumentem a, nie wiem, jakimś tam sprzedawcą i w tym momencie właściwe będzie prawo konsumenta, czyli w tym momencie właściwe, powiedzmy, będzie prawo polskie, to też kwestie dokonania tej czynności będzie się oceniało według prawa polskiego. I teraz tak, jaki jest zakres statutu, czyli to, co się w ogóle ocenia? Czy czynność istnieje? Kwestie oświadczeń woli, które są dokonywane, jakieś dodatkowe elementy tej czynności, kwestie kierowania oświadczeń do określonego adresata. Kwestie trybu zawarcia umowy, na przykład jaki, nie wiem, jest dopuszczalny, skutki przyjęcia umowy z zastrzeżeniami, czyli tak jakby złożenia nowej oferty. Nie wiem, kwestie czy wymagana jest zgoda osoby trzeciej na przykład na dokonanie czynności, nie wiem, moment, miejsce dokonania czynności. To są wszystko te elementy, które wtedy będziemy oceniać według tego systemu. I teraz tak, to jest, jeżeli chodzi, to jest to, co żeśmy powiedzieli, słuchajcie, to jest dokonanie czynności. Teraz mamy formę. Jeżeli chodzi o formę, to jeżeli chodzi o formę, już ja tutaj tak, to jest forma czynności, tak jak tutaj widzicie, to jest prawo właściwe dla tej czynności. Czyli generalnie, jeżeli umowa podlega podprawo polskie, to w tym momencie forma też będzie wynikała z prawa polskiego. Dobra, to sobie w takim razie tutaj już zostawimy, ewentualnie sobie już tam doczytacie, poczekajcie. Dobra, ja Wam tutaj jeszcze jedną rzecz tylko podam, poczekajcie, bo nie wiem, czy nie muszę, bo jeszcze bym Wam kilka rzeczy powiedziała, żeby to skończyć. Już, tutaj tylko, aha. I teraz tak, w ogóle co nam wchodzi w zakres formy? To są kwestie na przykład tak, czy umowa może być zawarta w sposób ustny, czy na przykład pisemny, czy na przykład przed notariuszem. Ewentualnie jakieś, czy świadkowie muszą być, czy ewentualnie, nie wiem, jakiś na przykład udział władz musi być. Czy jakie są skutki, prawda, niedochowania formy, czy też na przykład niedopełnienia określonych wymogów. Czy na przykład jest obowiązek, nie wiem, wpisania umowy do jakiegoś rejestru, tak. To są wszystko kwestie, które w tym momencie wchodzą nam w zakres danej formy. Tak, czyli to jest taka zasada. I teraz tak, jeżeli, słuchajcie, chodzi tutaj jeszcze kilka słów odnośnie przedstawicielstwa, bo to przedstawicielstwo to wiadomo. Słuchajcie, ja jeszcze tylko wam powiem, bo wiemy, że tam byliśmy za długi czas. To jeszcze tylko kilka słów, bo to są takie rzeczy generalnie, nie szczególnie jakieś, powiedzmy, rozwinięte. Generalnie, jeżeli chodzi o przedstawicielstwo, to wyróżniamy dwa rodzaje. Tak jak widzicie, to jest pełnomocnictwo i to jest przedstawicielstwo ustawowe. Jeżeli chodzi o pełnomocnictwo, to w tym momencie źródłem umocowania jest jednostronne, prawda, oświadczenie woli tego reprezentowanego. I teraz tak, jaka w ogóle jest zasada? Zasada jest taka, że pełnomocnictwo poddane jest co do zasady temu samemu prawu właściwemu, co stosunek z czynności głównej. Natomiast może być tak, że osoby rozdzielą te dwa stosunki, czyli w tym momencie odrębny stosunek prawny będzie dla pełnomocnictwa i odrębny stosunek prawny będzie dla czynności. Taka rzecz czysto teoretycznie jest oczywiście możliwa, natomiast kiedy ona jest skuteczna? Ona jest skuteczna tylko wtedy, jeżeli wobec osoby trzeciej oczywiście, gdy ta osoba wiedziała, została poinformowana, ewentualnie mogła się z łatwością dowiedzieć. Tak jakby ten stosunek pełnomocnictwa podlega pod inny system prawny niż sama czynność. Natomiast jeżeli ten mocodawca nie dokonał tak jakby wyboru odrębnego reżimu prawnego dla samego pełnomocnictwa, w tym momencie znajdzie do stosowania rozwiązanie ustawowe, czyli będzie to prawo właściwe dla danej czynności. Dobrze, to w takim razie jest. Natomiast jeżeli chodzi o przedstawicielstwo ustawowe, no to w tym momencie jest bardzo podobna zasada. Jest taka zasada, że to przedstawicielstwo ustawowe podlega prawu właściwemu dla stosunku prawnego, z którego wynika umocowanie. Także to ono jest tak jakby powiedzmy subsidiarne. I teraz tak, jeszcze Wam powiem właściwie jedną rzecz, którą chciałam dzisiaj powiedzieć, odnośnie przedawnienia. Bo wiecie, te przedstawicielstwo czy przedawnienie, one są zawsze łącznie omawiane z tą czynnością prawną. I z czego to wynika? Dlatego, że one najczęściej po prostu się łączą w całość. I to samo jest, słuchajcie, z przedawnieniem. Jeżeli chodzi o przedawnienie, no to ono podlega, tak jak widzicie, prawu właściwemu dla danego roszczenia. Czyli podlega, jeżeli powiedzmy dotyczy ono umowy sprzedaży, no to w tym momencie będzie ono podlegało pod czynność. Tutaj akurat jeżeli chodzi o prawo polskie, to wiecie, że mamy terminy szczególne, mamy terminy ogólne. Czyli terminy ogólne, one generalnie są kwalifikowane stroną, czyli rodzajem. Czy jest to obrót konsumencji, czy nie, czy są to świadczenia okresowe, czy nie. Także to są takie kwestie, które regulują. I tak samo przedawnienie będzie po prostu za tym, słuchajcie, podążać. Czyli tak jak tutaj widzicie, ono podlega prawu właściwemu dla samego roszczenia. I teraz tak, jeżeli w ogóle chodzi o zakres statutu, czyli co wchodzi w ogóle w zakres takiego. No to wchodzi tak, po pierwsze, kiedy ten bieg przedawnienia się rozpocznie, długość terminu, kwestie przerwania czy też zawieszenia takiego biegu, skrótki przedawnienia, czy ewentualnie jeżeli mamy przedawnienie roszczenia głównego, no to jak się to ma, jeżeli są jakieś roszczenia tak zwane uboczne. Dobrze, w takim razie to mamy wszystko. I poczekajcie, ja tutaj jeszcze tylko zobaczę. Dobra, słuchajcie, to, bo tutaj mamy jeszcze dwie rzeczy. Dobra, słuchajcie, to jeszcze cztery minutki mam nadzieję, że ze mną wytrzymacie. To jeszcze wam tylko powiem odnośnie dwóch kwestii. Ja wam, że tak powiem, prześlę tą prezentację, także takie bardziej szczegóły to już tam sobie. Oj, poczekajcie, ja muszę kabel przynieść, bo zaraz mnie wywali. Mam nadzieję, że zdążę, poczekajcie. Zrobimy sobie jeszcze te dwie rzeczy, bo to są rzeczy takie, które są bardzo ogólnie na egzaminie i które są generalnie też bardzo proste. Czyli mamy własność i inne prawa rzeczowe. Tutaj słuchajcie jest, tak jak tutaj wcześniej powiedzieliśmy, tutaj w zakresie prawa rzeczowego to bardzo niewiele jest takich jednolitych norm merytorycznych. Są bardzo duże rozbieżności. Tak jak tutaj wcześniej wspominałam, już na etapie kwalifikacji, czyli tego, co się w ogóle rozumie pod danym pojęciem. I to jest zasadą. Tutaj właściwe jest miejsce położenia przedmiotów praw rzeczowych i posiadania. Czyli generalnie, i to sobie proszę zapamiętać na egzamin, to jest to, co mamy w artykule 41 paragraf 1 i to jest na pewno na egzaminie. Czyli własność, inne prawa rzeczowe podlegają prawu państwa, w którym znajduje się przedmiot. I to samo się automatycznie odpowiednio stosuje się do posiadania. Czyli w tym momencie to jest, prawda, oznaczone. I tak samo w ogóle jest, to tak jakby dotyczy tak samo ruchomości, dotyczy ewentualnie, dotyczy oczywiście nieruchomości. Tutaj pewne wątpliwości mogą dotyczyć takich rzeczy tzw. znajdujących się w transporcie. Natomiast jeżeli chodzi o transport, to tak jak tutaj widzicie, tutaj są różne łączniki. Ja wam tutaj wskazałam je, to sobie już możecie je przeczytać. Tego na egzaminie nie ma. Generalnie zasadą jest to, że jeżeli mamy rzeczy w transporcie, to tutaj w tym momencie najczęściej stosuje się ten łącznik miejsca wysłania. Ponieważ ciężko tutaj stosować ten łącznik miejsca położenia rzeczy, no bo te rzeczy się po prostu cały czas przemieszczają. I tutaj jeżeli chodzi o własność, to chodzi tak samo, prawda, o inne prawa rzeczowe, tak samo o posiadanie. Także tutaj w tym momencie zasadnicze znaczenie ma zawsze to miejsce położenia rzeczy. Dobra, to tego już tam nie będę mówiła, bo to jest… W ogóle o tym, co wchodzi w zakres, to tutaj macie zakres statutu, czyli jakiego rodzaju jest to umowa dalej. Czy jest to umowa konsensualna czy realna, prawda? Pamiętacie konsensualną, realną. Realna to jest taka umowa, która dochodzi do skutku wraz z wydaniem rzeczy. Czyli na przykład umowa przechowania, tak, jest umową realną. Natomiast generalnie prawie wszystkie umowy są umową konsensualną. To ma znaczenie, bo kwestia jest, czy umowa dochodzi do skutku w momencie, prawda, złożenia zgodnych doświadczeń woli stron, czy w momencie takiego przekazania rzeczy. Ale to też wszystko wtedy wchodzi w kład tego statusu. I też oczywiście, czyli są wymagane jakieś dodatkowe wpisy, tak. To też oczywiście w tym momencie, jeżeli chodzi o własność, to będzie to podlegało miejscu położenia rzeczy. Dobra, to sobie w takim razie już wszystko, żeśmy powiedzieli. To są jakieś już takie drobniejsze rzeczy, które… W ogóle to oczywiście dotyczy własności, ale nie tylko, bo to dotyczy też, prawda, zasiedzenia, prawda, znalezienia, przetworzenia, połączenia. To są też takie czynności z zakresu prawa rzeczowego, do którego też zastosowanie znajdzie ten łącznik położenia rzeczy. I tak, także to jest to. Jeżeli, słuchajcie, chodzi o majątek, to to sobie zapamiętajcie, bo majątek jest w ogóle wyjętym z tego. Czyli majątek oznacza, że on nie podlega statutowi rzeczowemu. Co to oznacza? On podlega odrębnemu statutowi zgodnie ze swoją naturą. Czyli jeżeli mamy majątek jako spadek, to w tym momencie będzie podlegał status spadkowy. Jeżeli mamy majątek małżonków, to będzie podlegał podstosunki majątkowe małżonków. Także to sobie też zapamiętajcie, że majątek sam w sobie, on nie ma tak jakby odrębnego statutu. Tylko on, tak jakby prawo właściwe dla danego majątku, to będzie to, tak jakby o jaką czynność chodzi, czy o jaki zakres praw chodzi, jeżeli chodzi o te rzeczy. I to samo jest, jeżeli chodzi o współwłasność, to samo jest, jeżeli chodzi o posiadanie. Dobra, to w takim razie mamy. I tutaj mam jeszcze tylko na koniec własność intelektualną, bo to jest, że tak powiem, tylko jedno zdanie. I w tym momencie, jeżeli chodzi o własność intelektualną, ona zawsze podlega prawu państwu, w którym ma miejsce korzystanie z tego prawa. Czyli tam, gdzie korzysta się z danej własności intelektualnej, czyli to jest, widzicie, to jest z własnością intelektualną jest trochę inaczej niż taką własnością, powiedzmy, dotyczącą praw rzeczowych. Ponieważ własność intelektualna to w tym momencie ma zastosowanie, miejsce korzystania z tego prawa. I to jest, słuchajcie, wszystko, co jest na dzisiaj. Jeżeli chodzi o niedzielę, to w niedzielę zrobimy sobie umowy i zrobimy sobie tą część, no powiedzmy, prawa rodzinnego, której żeśmy jeszcze nie robili, bo część już nam się tutaj gdzieś tam pojawiła. Natomiast tak sobie zrobimy, no i omówimy sobie egzaminy. Tak? Dobra. I ewentualnie w miarę możliwości omówimy sobie, omówimy sobie, kochani, jakieś kadusy, ale to tego nie obiecuję jeszcze, bo wiem, ja mam 15 kadusów, ale możemy ich się nie wyrobić, zrobić. Dobra. Wszystko jasne? To, kochani, w takim razie dobrej nocy życzę i do zobaczenia. Do widzenia. Napisy stworzone przez społeczność Amara.org